180
12-LABORATORIYA ISHI
POLYARIMETRLARNI QIYOSLASH
Ishdan maqsad:
polyarimetr va saxarimetrlarni standart asosida
qiyoslashni o‘rganish.
Vazifa:
polyarimetr va saxarimetrlarni tuzilishi va ishlash prinsiplarini o‘rganish va
qiyoslash
natijalari
bilan tanishish.
Asboblar va qurilmalar
1. P
olyarimetr va saxarimetr
(laboratoriyaga oid);
2. Har xil konsentratsiyali qand eritmalari.
Nazariy qism
P
olyarimetr va saxarimetrlar suyuq va qattiq agregat xolatidagi moddalarni qutblanish
tekisligini burilish burchagini o‘lchash asosida suyuqlik tarkibidagi bir xil moddani
konsentratsiyasini aniqlash uchun mo‘ljallangan o‘lchash qurilmalari hisoblanadi.
P
olyarimetrlar
asosan ishlab chiqarishning kimyoviy laboratoriyalarida, oziq-ovqat, farmatsevtika sanoatida va
ilmiy-laboratoriyalarda moddalar tarkibini ham sifat tomonidan, ham miqdor tomonidan analiz
qilish uchun keng miqyosda qo‘llaniladi (8.1- rasm). Polyarimetr va saxarimetrlarni qiyoslash
metodikasini o‘rganishdan avval polyarimetrlarning tuzilishi, ishlash prinsipi va ular qanday
yorug‘lik nurlari asosida ishlaydi, tabiiy nur nima, qutblangan nur nima, degan savollarga javob
berishimiz kerak.
Maksvellning elektromagnit to‘lqin nazariyasiga ko‘ra, yorug‘lik nuri to‘lqin uzunligi 4000
A
0
dan 8000A
0
gacha (
=(4000
8000) A
0
; 1A
0
=10
-8
sm ) bo‘lgan elektromagnit to‘lqinlardan
iborat. YOrug‘lik to‘lqinini tashkil qilgan o‘zgaruvchan elektr maydon kuchlanganligi
)
Е
(
va
magnit maydon
