325
avtomobillarga, yoki o'z xarajat va daromadlarini mustaqil hisoblab,
ularni amalga oshiruvchi transport vositalariga qo'riladi. Bank 4.0,
Alexa va Siri kabi aqlli ovozli yordamchilar orqali mijoz topshirig'iga
ko'ra to'lash, bron qilish, bitimlar tuzish, so'rash, saqlash yoki
investisiyalar amalga oshiradilar. U ma'lum bir aniq moslamalar emas,
balki har qanday kichik qurilmalarga biriktirilishi mumkin.”
116
Umuman olganda, "bank 4.0" tushunchasi "industriya 4.0"
tushunchasi
117
bilan bog'liq. Demak,
banklar kundan kunga moddiy
mavjud tuzilmadan, vertual tuzilmalarga o'tish davrini boshdan
kechirmoqda. Ularning kelajagi esa sun'iy intelekt, blokcheyn va
vertual reallik kabi yuqori texnologiyalar yordamida inson ishtirokisiz
amalga oshiriluvchi tizim bo'ladi. Ushbu tizim alohida bir tizim emas,
balki ishlab chiqarish ekotizimining
ajralmas qismi sifatida, bank,
innovasion vositachi, konsultant, sug'urta va boshqa xizmatlar maxsus
dasturlar orqali boshqariluvchi texnologiyalar yordamida faoliyat
yuritiluvchi makro Smart tizimning subtizimiga aylanadi.
Bunda Sh.Shoha'zamiyning ijtimoiy-iqtisodiy sistemologiyasi
qoidalari asosida Smart raqamli moliyaviy instrumentlar bozori va
Smart raqamli moliyaviy xizmatlar bozori uchun umumiy bo'lgan
Smart raqamli banklarning yaxlit Smart raqamli bank (neobank)
operasiyalari biznes-platformalari (Rbp) raqamli makroregulyatori
(RM) tomonidan boshqarilishi va nazorat
qilinishi eng samarali va
rasional echim bo'ladi deb aytish mumkin.
118
Ushbu echim asosida
(Smart raqamli respublika (SRR) multi-ilmiy kontsepsiya nuqtai
nazaridan) Smart raqamli moliyaviy texnologiyalar bozorini (uning
yuqoridagi 1-jadvalda berilgan yangi tasniflash belgisiga ko'ra) 20.1-
rasm shaklida sxematik ifodalovchi model
119
ko'rinishida keltirish
mumkin.
116
King B. Bank 4.0 Banking Everywhere, Never at a Bank – Singapore: Marshall Cavendish
Business, 2018. – 384 p.
117
Шваб К. Четвертая промышленная революция – М.: Эксмо, 2016. – 138 с.
118
Shoha'zamiy Sh.Sh. tomonidan yaratilgan Smart raqamli respublika kontsepsiyasiga asosan
yaratildi. Shoxa'zamiy Sh.Sh. Трактат о смарт цифровой республике. Monografiya. –
Tashkent: innovasion rivojlanish
nashriyot-matbaa uyi, 2020. – 352 s.
119
Keltirilgan modelda: VF – SRMXB, SRMIB va SRM faoliyatlariga bir vaqtda ta'sir
ko'rsatuvchi tashqi omillar; VSR – SRMXB indikatorlari bo'yicha chiqish va SRMga kirish
ko'rsatkichlari; vse – SRMIB indikatorlari bo'yicha chiqish va SRMga kirish ko'rsatkichlari.
FFR va FFE – SRM tomonidan ishlab chiqilib SRMXB va SRMIB funktsiyalariga ta'sir
etuvchi ichki omillar. FSR va FSE – SRM tomonidan ishlab chiqilib SRMXB va SRMIB
tuzilmalariga ta'sir etadigan ichki omillar. SRM tashqi omillar(VF)ni hisobga olgan holda,
