• Sulton Husayn
  • Abulqosim Bobur
  • Fazlulloh Abullays Samarqandiy
    		•

    Sulton Husayn va Alisher Navoiy




    Download 1,04 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet134/154
    Sana27.12.2023
    Hajmi1,04 Mb.
    #128649
    1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   154
    Bog'liq
    7-sinf Ozbekiston tarixi (@tarix)

    Sulton Husayn va Alisher Navoiy. 
    Sulton Husayn Boy-
    qaro Amudaryoning janubidagi yerlarga hukmron bo‘lib, 
    u o‘z tasarrufida Xuroson, Xorazm hamda Sharqiy va 
    Shimoliy eron viloyatlarini birlashtirgan edi. U qariyb 40 yil 
    hukm surgan temuriylarning so‘nggi yirik hukmdori bo‘lib, 
    uning davrida shahzoda va amirlarning boshboshdoqligiga 
    qaramay, mamlakatning xo‘jalik va madaniy hayoti yuksaldi. 
    Xurosonning obod etilishida, ravnaq topishida zamonasining 
    tadbirkor va dono hukmdori Sulton Husayn bilan bir qatorda 
    buyuk adib va davlat arbobi Alisher Navoiyning ham xizmati 
    nihoyatda katta bo‘ldi.
    Alisher Navoiy 1441-yilda Hirot da dunyoga kelgan. Uning 
    ota-bobosi temuriylar saroyida xizmat qilgan. Sulton Husayn 
    bilan Alisher bir mak 
    tabda o‘qiganlar. Ular bolalik chog‘-
    la ri dayoq Xuroson hukmdori Abulqosim Bobur xizmatida 
    bo‘lganlar. Uning va 
    fo 
    tidan so‘ng 12 yil davomida boshqa-
    boshqa shaharlarda yashaganlar. Hu sayn bu davrda avval 
    Xorazmda, so‘ng ra Xurosonning Obivard, Niso, Mashhad va 
    boshqa viloyatlarida darbadarlikda yurib, kuch to‘plab Abu 
    Saidga qarshi isyonlar ko‘taradi. Alisher Navoiy bu yillarda 
    Mashhad va Hirotda o‘qiydi. O‘sha paytlardayoq u shoirlik 
    iste’dodi tufayli katta shuhrat qozongan edi. Yoshlikdan Sulton 
    Husayn bilan yaqin bo‘lgan Alisher o‘ziga nisbatan Abu 
    Said 
    da adovat kayfiyatini sezib qolgach, Samarqandga borib, 
    ma’ lum vaqt u yerda yashashga majbur bo‘ladi. Samarqandda u 
    ilm-fan va she’riyat bilan mashg‘ul bo‘ladi. Bu yerda u mashhur 

    140
    olim, falsafa, mantiq, huquq, arab tili, adabiyot va she’riyatning 
    o‘tkir bilimdoni Fazlulloh Abullays Samarqandiydan saboqlar 
    oladi. 1469-yilda Sulton Husayn Hirotni egallagach, Navoiyni 
    o‘z huzuriga taklif etadi. Alisherni u dastlab muhrdorlik 
    lavozimiga, keyinroq esa vazir qilib tayin etadi.

    Download 1,04 Mb.
    1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   154




    Download 1,04 Mb.
    Pdf ko'rish