|
O‘zbekistonda fanlararo innovatsiyalar va ilmiy
|
| bet | 2/3 | | Sana | 16.05.2024 | | Hajmi | 1,21 Mb. | | #237357 |
Bog'liq Suvpo’latov Ozodjon Alijon o’g’li (1)Boshlang'ich bosqich
Fundamental tadqiqotlar
|
Amaliy tadqiqotlar va ishlanmalar
|
Nazariy eksperimental ishlar. Konsepsiyalar ishlab chiqish, loyihalarni
texnik baholash
|
Modellash-tirish, konstruktorlik ishlanmalari
|
Laboratoriya sinovlari, tajriba namunalarini tayyorlash
|
Bilimlar
|
Bilimlar, texnologiyalar, kashfiyotlar, patentlar
|
Bozor bosqichi (ishlab chiqarishga joriy etish)
|
Bozorga joriy etish
|
Ishlab chiqarishni kengaytirish
|
Mahsulotni bozorda o'rin egallashi
|
Tashqi bozorlarga
integratsiya
|
Dastlabki ishlab chiqarish sinovlari, seriya ishlab chiqarishni boshlanishi, mahsulotni
sertifikatlash
|
Reklama, iste'molchilarni o'rganish va shakllantirish, servis xizmati, xodimlarni
o'qitish
|
Sotuvning muvozanatlashuvi, bozorni mahsulot bilan ta'minlash
|
Tashqi bozorga chiqish, eksportni kengaytirish
|
Mahsulotlar,
texnologiyalar
|
Mahsulotlar,
texnologiyalar
|
Mahsulotlar,
texnologiyalar
|
Mahsulotlar,
texnologiyalar
|
3-rasm. Innovatsion jarayonning asosiy bosqichlari (S.Soliyeva. Innovatsion menejment 2012 y)
Dastlabki bosqichda fundamental tadqiqotlar olib boriladi. Tadqiqotlar akademiya institutlari, oliy o’quv yurtlari, ixtisos tarmoq instititutlari, laboratoriyalarida olib boriladi. Moliyalashtirish asosan qaytib bermaslik sharti bilan amalga oshiriladi.
bosqichda amaliy xarakterga ega bo’lgan ilmiy ishlar olib boriladi. Bu barcha ilmiy tadqiqot institutlarida olib boriladi va davlat tomonidan ya’ni byudjetidan (davlat ilmiy dasturi yoki konkurs asosida) hamda buyurtmachi tomonidan amalga
oshiriladi. Ma’lumki, asosiy tadqiqotlar natijalari, hamma vaqt ham oldindan ma’lum bo’lavermaydi, shuning uchun bu yo’sindagi xavf-xatar darajasi ancha yuqori bo’lib, ba’zida salbiy natija olishi mumkin yoki boshi berk ko’chaga kirib ham qolish mumkin. Ayniqsa, mana shu bosqichda qo’yilgan kapital mablag’ning yo’qotish xavf-xatari ehtimoli paydo bo’ladi va investitsiya va innovatsiya o’sishi xavf-xatarli hisoblanadi. Shuning uchun xavfli investitsiya deb ataladi. Xavfli investitsiya bilan shug’ullanuvchi tijorat tashkilotlari venchur investitsiyasi deb ataladi.
bosqichda tajriba konstruktorlik ishlari va eksperimental ishlab chiqarish olib boriladi. Ular ixtisoslashgan laboratoriyalarda, konstruktorlik byurolarida (KB), ishlab chiqarish tajriba uchastkalarida, yirik sanoat korxonalaridagi ilmiy-tadqiqot bo’limlarida olib boriladi.
Moliyalashtirish aynan ikkinchi bosqichdagi kabi davlat va tashkilot shaxsiy mablag’lari hisobiga olib boriladi.
bosqichda–tijoratlashuv jarayoni davom etadi, ya’ni ishlab chiqarish, mahsulot bilan bozorga chiqish va ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning asosiy hayotiy bosqichlari bo’yicha ish jarayoni davom etadi.
Maqsaddan kelib chiqqan holda bitiruv malakaviy ishida quyidagi vazifalar belgilab olindi:
innovatsiya va innovatsion jarayon tushunchalari, ularni boshqarish asoslarini bayon etish;
korxonalarda innovatsion faoliyatni davlat tomonidan boshqarilishi va tartibga solinishining nazariy jihatlarini asoslash;
innovatsion texnologiya va loyihalarni real amaliyotga joriy etish yo’nalishlarini atroflicha yoritish;
korxonalar faoliyatiga yangi innovatsion texnologiyalarni joriy etishning xorijiy tajribalari tahlilini o’rganish;
mamlakatimizda innovatsion jarayonlarni qo’llab-quvvatlash natijalari tahlilini amalga oshirish;
Ko’pgina korxonalar innovatsion faoliyatni hamda modernizatsiyani amalga oshirishda davlat ko’magiga muhtoj bo’lib, ular quyidagi shaklda bo’lishi mumkin:
korxonalarni modernizatsiyalash dasturlarini ishlab chiqish va amalga oshirish bo’yicha uslubiy materiallar bilan ta’minlash;
korxonalarni moliyaviy qo’llash, (byudjet va byudjetdan tashqari fondlarga to’lovlarni hisobdan chiqarish yoki muddatini kechiktirish, foydaning modernizatsiyaga yo’naltirilgan qismi bo’yicha soliqlarni kamaytirish va b.);
davlat investitsiyalarini taqsim qilishda va mahsulot yetkazib berish bo’yicha davlat buyurtmalarini joylashtirishda modernizatsiya qilinayotgan korxonalarga ustunlik berish;
korxonalar rahbarlari va mutaxassislarini tayyorlash va qayta tayyorlashni tashkil qilish va b.
Bozor munosabatlari takomillashib va xalqaro iqtisodiy aloqalar integratsiyasi chuqurlashib borayotgan hozirgi sharoitda ishlab chiqarish jarayonida foydalanilayotgan asosiy vositalarni doimiy ravishda modernizatsiyalab borish zarur bo’ladi. Past samarali va zarar bilan ishlovchi korxonalarni tugatish, ularni qayta tarkibiy tuzish asosida tarmoq va sohalarni moliyaviy sog’lomlashtirish davlat siyosatining muhim natijasidir.
|
| |
