|
“PEDAGOGS”
international research journal ISSNBog'liq 41-48“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-28, Issue-1, February - 2023
42
aylanmasi shunchalik ko‘p, milliy iqtisodiyotlar ichida axborot trafigi esa shu qadar
salmoqli bo‘ladi. Shu bois ishtirokchilar soni ko‘p va IT xizmatlar keng tarqalgan
bozorlarda raqamli iqtisodiyot jadal sur'atlarda rivojlanadi.Ayniqsa, bu – transport,
savdo, logistika va shu singari internet bilan faol ishlovchi sohalarga cheksiz
qulayliklar yaratadi. Ayrim tadqiqotchilarning fikriga ko‘ra, ularda elektron
segmentning ulushi YaIMning 10 foiziga yaqinlashib, 4 foiz aholi bandligini
ta'minlaydi. Eng ahamiyatlisi, bu ko‘rsatkichlar barqaror tarzda o‘sib
boradi.Shubhasiz, raqamli
iqtisodiyotning samaradorligiga nafaqat axborot
texnologiyalarining qamrovi va infratuzilmaning mavjudligi, balki ishbilarmonlik
muhiti, inson kapitali va muvaffaqiyatli boshqaruv instrumentlari kabi standart
iqtisodiy mezonlar ham ta'sir ko‘rsatadi. Binobarin, iqtisodiy taraqqiyot aynan ularga
tayanadi, bu esa ushbu mezonlarning raqamli iqtisodiyot rivojlanishida avvalgiday
muhim o‘rin tutishini bildiradi.
Raqamli iqtisodiyot ko‘z o‘ngimizda yaralmoqda
Hozir butun dunyo bo‘ylab yangi servislar va biznes modellarni yaratish uchun
IT instrumentlardan foydalanadigan eski va yangi kompaniyalar aksariyat sohalarda
yetakchi bo‘lgan kompaniyalarga kuchli raqobat tug‘dirmoqda.
Prognozlarga ko‘ra, yaqin yillarda makroiqtisodiyot «lean production», addiktiv,
nano va biotexnologiya mezonlariga tayanadigan ishlab chiqaruvchilarga qattiq
bog‘liq bo‘lishi kutilmoqda. Shu munosabat bilan oqilona boshqaruv uchun zarur
hisoblangan axborot ko‘lami ham ortib boradi, ishlab chiqarish va fuqarolar muloqoti,
biznes va davlat organlarini boshqarish tuzilmasi esa jiddiy o‘zgarishlarni boshdan
kechiradi.
Quyidagilar bunda ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyot yo‘liga bosqichma-bosqich
chiqish uchun asosiy shart va omillar sifatida ko‘rsatilmoqda:
axborotlashtirish va davlat boshqaruvi organlari hamda munitsipal xizmatlarni
integratsiyalash hisobiga elektron hukumat va raqamli shahar konsepsiyalarini tatbiq
etish;
yangi texnologik avloddagi mahsulotlarni yalpi ishlab chiqarish (pilotsiz
avtomobillar va boshqalar singari);
o‘ziga xos bezak va qurilish materiallari yordamida «aqlli» va ekologik uylarni
barpo etishga oid g‘oyalarni amalga oshirish;
autsorsing, o‘zini band etish va boshqalar orqali bandlikning muqobil shakllarini
keng targ‘ib qilish;
muayyan vazifalarni bajarish uchun ishchi-frilanserlarni izlashga xizmat
qiladigan professional tarmoqlarni yaratish.
Yuqoridagilar barchasi biznesga ishlab chiqarish va boshqaruvda tovar va
elektron xizmatlar integratsiyalanadigan zamonaviy platformalar yordamida
xarajatlarni qisqartirishga imkoniyat beradi. Birinchi galda bu masala xizmatlar
|
| |
