|
“PEDAGOGS”
international research journal ISSN Pdf ko'rish
|
bet | 240/275 | Sana | 13.05.2024 | Hajmi | 30,71 Mb. | | #228485 |
Bog'liq 20-5-PB“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-8, Issue-4, April - 2022
262
Masalan: L.N.Vinokurova “... ingliz tilida inkor olmoshlarini aloxida olmosh turi
deb ajratish shartli ravishda bo’lishi mumkin, chunki inkor olmoshlarining paydo
bo’lishi noaniq yoki gumon olmoshlariga inkor
“not”
yuklamasini qo’shish bilan
yasaladi:
nobody-not va anybody, either—not va either”
degan fikrni bildirgan. Bu
borada V.N.Jigadlo, I.P.Ivanova, L.L.Iofiklarning fikri o’ziga bo’lishsizlik yoki
inkor olmoshlari gap tarkibida predmet yoki bo’lishsizlikning yo’qigini ifodalaydi
yoki uqtiradi.
E.M.Gordon va I.P.Krilovalar inkor yoki bo’lishsizlik olmoshlarini
olmoshlardan farqlamasdan, ularni qo’shib bir narsa deb izohlaydi.
Yoki I.P.Ivanova, V.V.Burlakova, G.G.Pochepsovlarning ta’kidlashicha “...
“no ”
va uning yasama shakllari morfologik qurilishiga va sintaktik imkoniyatlariga ko’ra
noaniq; olmoshlardan farq qilmaydi. Faqat gapning farq qiladigan tomoni inkor
ma’nosini' ifodalashidadir. Ularning struktura va funksiyasi jihatidan parallelligi
uchun tishsizlik ma’noga ega bo’lgan olmoshlarni ma’nosiga ko’ra maxsus guruhga
ajratmaymiz”
Ammo
shu olimlarning so’zlari gap qurilmasida negativlik
kategoriyasi haqida tadqiqot o’tkazganlarida shuni ta’kidlaydi “...bo’lishsizlik
maxsus morfologik ko’rsatgichga ega bo’lib ular “bo’lishsizlik” va “bo’lishlilik”
o’rtasida oppozitsiya tashkil qiiladi. Bo’lishsizlik maxsus grammatik ko’rsatkich
inkorni ifodalovchi
“not”
markeriga egadir. Bo’lishsizlik yoki negativlik gapning
predikativlik qismida negativlikni ifodadalab, u gapning umumiy bo’lishsizligini
ifodalaydi. Bunday holda negativlikni ifodalovchi element kesim o’rnida kelgan
fe’lning shaxsli shakli bilan birga keladi, Qisman negativlik esa gapning kesimidan
tashqari gapning har qanday bo’lagiga taalluqli bo’lishi mumkin”.
Inkor yoki bo’lishsizlik olmoshlarining ma’no kasb etishiga qarab
J.Lich,, YA.Svertik
no one, nobody
olmoshlari shaxsni ifodalaydi,
nothing
esa
shaxsni ifodalamaydi,
none (of), neither (of)
esa shaxsni va shaxsni ifodalamaydigan
elementlarni ham ko’rsatishi mumkin deb hisoblaydilar. I.V.Andreevaning
ta’kidlashicha, negativlik kategoriyasi gap strukturasida qaralishi zarur, shunga
|
| |