IV Predmetna oblast : Električ

PRAKTIČNI DIO PREDMETNE OBLASTI

Praktično upoznavanje sa tehničkim propisima,šemama i projektima za izvođenje električnih instalacija:

-Podjela i vrste električnih instalacija

-Standardi za električne instalacije

-Važeći propisi za izradu električnih instalacija u

stambenim i prostorijama sa posebnim uslovima i

zahtjevima

-Osnovna načela izgradnje električnih instalacija

-Izbor vrste električne instalacije

-Osnovni elementi projekta električne instalacije

(tehnički opis,tehnički uslovi, specifikacija

materijala,električni proračun,električne

šeme,predmjer i predračun i dr.)

Praktično upoznavanje sa materijalom i priborom za izvođenje električnih instalacija:

-Kablovski pribor (vrste,opis i propisi za postavljanje)

-Instalacione cijevi (vrste, opis i propisi za

postavljanje)

-Priključni uređaji (vrste, opis i propisi za

postavljanje)

-Osigurači (vrste, opis i propisi za postavljanje)

-Prekidački elementi (vrste, opis i propisi za

postavljanje)

-Razvodne table (vrste, opis i propisi za postavljanje)

-Kablovski ili vazdušni priključak objekta

-Kablovska priključna kutija

Izrada električnih instalacija u objektima

preporuke)

Izrada nadzidne električne instalacije (pribor i

preporuke i ograničenja)

Izrada električne instalacije u kablovskim kanalima i

u podu

-Kanalni zavod (bus bar)-tipovi, opis i primjena

-Kanalni šinski razvod

Izrada instalacija uzemljenja

-Elementi,opis i propisi

-Uzamljivači:tipovi i postavljanje

Izrada gromobranskih instalacija

-Elementi,opis i propisi

-Povezivanje na uzemljivač

Izrada telefonskih instalacija

-Elementi,opis i propisi

Izrada alarmno-sigurnosnih instalacija

Izrada specijalnih tipova električnih instalacija (u

prostorijama sa eksplozivom i eksplozivnim gasovima u vlažnim prostorijama i dr.)

Upoznavanje sa pojmovima - prirodno i vještačko osvjetljenje

Praktično upoznavanje sa vrstama osvjetljenja (direktno, poluindirektno, mješovito, poludirektno i indirektno)

Praktično upoznavanje sa električnim izvorima svjetlosti

-Tipovi: sijalice sa užarenim vlaknom; fluoroscentne sijalice; halogene sijalice; živine sijalice; natrijumove sijalice; neonske sijalice i dr.

Praktično upoznavanje sa:

- Reflektorima i difuzerima (konstrukcija,materijali i karakteristike)

-Svjetiljkama za vlažne eksplozivne prostorije

-Rudarskim svjetiljkama

Upoznavanje sa specifičnostima osvjetljenja u pojedinim prostorima i objektima (stan,škola,biro,industrijska hala,bolnica,restoran i sl.)

o temperaturi i toploti

- pojašnjava odnos između

toplote i električne energije

- opisuje način prenošenja

toplote: provođenjem,

strujanjem (konvekcijom),

zračenjem i složene prenose

toplote

- navodi vrste, osobine i

- navodi vrste, način izrade i

mjesto primjene električnih

grijača

- nabraja elektrotermičke

aparate i uređaje u

domaćinstvu

- pojašnjava način rada

električnog rešoa

– obrazlaže postupak

termoregulacije kod

električnih pegli

- navodi vrste, električne

šeme, princip rada i

postupak termoregulacije

električnog bojlera

- navodi vrste, električne

šeme, postupak

termoregulacije i dijagram

zagrijavanja električnih

šporeta

- navodi vrste i pojašnjava

postupak termoregulacije

električnih grijalica

- navodi vrste, pojašnjava

princip rada i postupak

termoregulacije

mikrotalasnih peći

- navodi vrste, električne

šeme,funkciju programatora

i pojašnjava postupak

termoregulacije na

mašinama za pranje suđa
- nabraja elektrotermičke

aparate i urđaje u industriji-

elektrootpornim indirektnim

zagrijavanjem

- nabraja uređaje i peći sa

dialektričnim zagrijavanjem

- nabraja indukcione uređaje i

peći

- uočava i pokazuje: elektroprovodne,

elektroizolacione, termootporne, termoizolacione,

termoakumulacione i konstrukcione materijale

- uočava i pokazuje materijal za grejna tijela

(nemetalni i metalni grejni materijali i njhove

legure)

- na određena mjesta priključuje električne grijače

pirometrima

- mjeri temperaturu pomoću raznih mjernih metoda

- vrši regulaciju temperature mehaničkim i

električnim regulatorima

- pokazuje prekidače sa više stepeni i uočava

određenu snagu za pojedine stepene
- pokazuje djelove električnog rešoa, uočava i

otklanja kvarove na njemu

- pokazuje djelove električne pegle

- na osnovu električne šeme vrši termoregulaciju,

uočava i otklanja kvarove na električnoj pegli

- pokazuje djelove električnog bojlera

- na osnovu električnih šema vrši termoregulaciju,

uočava i otklanja kvarove na električnim bojlerima

- na osnovu električnih šema, vrši termoregulaciju,

uočava i otklanja kvarove na električnim šporetima

- vrši termoregulaciju, uočava i otklanja kvarove

na električnim grijalicama

- na osnovu električnih šema, vrši termoregulaciju,

uočava i otklanja kvarove na mikrotalasnim pećima

- na osnovu elektricnih šema vrši termoregulaciju,

uočava i otklanja kvarove na mašinama za pranje

suđa

- uočava i otklanja kvarove na uređajima za

zavarivanje)

- pokazuje elektrotermičke aparate i uređaje u

industriji

- uočava i otklanja kvarove na peći za proizvodnju

aluminijuma toplom elektrolizom

- uočava i otklanja kvarove na peći za topljenje

metala postupkom plivajuće šljake

- uočava i otklanja kvarove na uređajima i pećima sa

elektrootpornim indirektnim zagrijavanjem

(uređajima za zagrijavanje zračenjem, električnim

komornim pećima, električnim tunelskim pećima,

električnim lonačastim pećima i dr.)

- uočava i otklanja kvarove na uređajima i pećima sa

dialektričnim zagrijavanjem (uređajima za

pasterizaciju i dehidraciju, uređajima za topljenje

stakla, uređajima za sušenje platna)

- uočava i otklanja kvarove na elektrotermičkim

uređajima i pećima sa indukcionim elektrootpornim

zagrijavanjem

- uočava i otklanja kvarove na indukcionim

uređajima i pećima bez magnetnog kola

(indukcionim uređajima sa povišenom učestanošću)

- uočava i otklanja kvarove na indukcionim

uređajima i pećima sa magnetnim kolom

(indukcionim uređajima za kontinualno

zagrijavanje žice)

- uočava i otklanja kvarove na uređajima i pećima sa

električnom plazmom

- navodi i obrazlaže znake

i simbole u tehnici

hlađenja

Između pritiska i

temperature

- pojašnjava izmjenu

toplote: provođenjem,

prenošenjem i zračenjem

- pojašnjava Carnotov rad

i Carnotov ciklus

rashladnih uređaja

- obrazlaže ulogu

kompresora u rashladnim

sistemima

- obrazlaže ulogu i značaj

dvostepene kompresije
- pojašnjava ulogu i značaj

kondenzatora u

rashladnoj instalaciji

- pojašnjava ulogu i značaj

isparivača u rashladnoj

instalaciji

- pojašnjava ulogu i značaj

ventila u rashladnoj

instalaciji

elektromotora u

rashladnim sistemima

- pojašnjava automatsko

upravljanje u rashladnim

sistemima

- navodi primjere

rashladnih uređaja i

agregata

rada kućnih frižidera i

zamrzivača

- navodi osnovna svojstva i

rad kamiona, hladnjača i

vagona hladnjače

- navodi osnovna svojstva i opisuje održavanje velikih

rashladnih sistema

- navodi osnovna svojstva,

pojašnjava rad i

održavanje klima uređaja

- navodi kvarove i opisuje

njihovo otklanjaje
- pojašnjava šeme i princip

rada kompresorske

rashladne instalacije
- pojašnjava šeme i princip

rada kaskadne veze

kompresora
- pojašnjava šemu i princip

rada apsorpcione

instalacije

- navodi sličnosti i razlike

apsorpcione i

kompresorske instalacije

- primijenjuje radni materijal za kompresorske rashladne

mašine

- primijenjuje radni materijal za apsorpcione rashladne

- razlikuje ostali radni materijal u tehnici hlađenja

- mjeri pritisak

- mjeri temperaturu

- vrši hlađenje na bazi promjene agregatnog stanja

(hlađenje prigušivanjem, širenjem, otapanjem,

isparivanjem i sublimacijom)

- upotrebljava higrometar i psihometar

- pokazuje kompresor

- vrši regulaciju rashladnog kapaciteta

- održava osnovne elemente i rad klipnog kompresora

- održava osnovne elemente i rad dvostepenog

kompresora

- održava membranski i rotacioni kompresor
-da pokaže vodom hlađeni kondenzator

- da pokaže vazdušni kondenzator

- da pokaže evaporativni kondenzator
- prepoznaje i pokazuje isparivače za hlađenje tečnosti

- prepoznjea i pokazuje isparivače za hlađenje vazduha

- pokazuje izmjenjivače toplote
- prepoznaje i pokazuje regulacione ventile

- prepoznaje i pokazuje zaustavne ventile

- prepozna i pokazuje sigurnosne i nepovratne ventile

- prepoznaje i pokazuje:

odvajače ulja,vazduha i tečnosti;

skupljače tečnosti, fluida i sušači gasa;

cjevovode i instalacije

- prepoznaje i pokazuje jednofazni asinhrini motor

- prepoznaje i pokazuje trofazni asinhrini motor

- prepoznaje i pokazuje:

topljive i automatske osigurače,

bimetalne osigurače,

kontaktore,

automatske i grebenaste prekidače,

signalne uređaje (svjetlosne, zvučne i protivpožarne

signalizacije),

vremenske releje,

mjerne releje,

komandne tastere i električne razvode (nosače

kablova,

automatsku kontrolu regilacije u rashladnim

sistemima:

kapilarnu cijev kao prigušni element

automatski ekspanzioni ventil

termostatski ekspanzioni ventil

magnetni ventil

bimetale

presostate

humidistate

- vrši ispitivanje ispravnosti rada kućnih frižidera i

zamrzivača i otklanja kvarove

- primjenjuje vakuumiranu instalaciju

- suši i puni instalacije

- pravilno rukuje rashladnim fluidima i upotrebljava ih

- pravilno upotrebljava instrumente, uređaje i pribor za

izvođenje neophodnih operacija

- održava i otklanja kvarove rashladnog ormara za niske

temperature

- održava i otklanja kvarove uređaja za proizvodnju leda

– ledomata

- održava i otklanja kvarove pulta za hlađenje piva

- održava i otklanja kvarove agregatnog uređaja za

hlađenje vazduha

- održava i otklanja kvarove agregatnog uređaja za

hlađenje tecnosti

- održava i otklanja kvarove agregatnog uređaja za

sušenje vazduha

- održava i otklanja kvarove kamiona, hladnjača i vagona

hladnjače

- održava i otklanja kvarove brodske rashladne

instalacije

- održava i otklanja kvarove toplotne pumpe

- održava i otklanja kvarove velikih rashladnih sistema

- održava i otklanja kvarove klima uređaja
- otklanja kvarove kod: kompresora, kondezatora i

isparivaca

- registruje kvarove u radu automatike i da ih otklanja

- registruje kvarove zbog: prisustva vlage, vazduha ,

ulja, mehaničke nečistoće i manjka fluida
- podešava elemente automatike u probnom pogonu

rashladne instalacije i usmjerava motor

kompresorske rashladne instalacije;

kaskadne veze kompresora;

apsorpcione instalacije;

električnu šemu kućnog kompresorskog hladnjaka;

električnu šemu kućnog apsorpcionog hladnjaka;

električnu šemu sobnog klimatizatora;

električnu šemu kućnog zamrzivača

podjelu,ulogu i osnovne

principe rada električnih

mašina

mašina u aparatima i

uređajima za domaćinstvo
- pojašnjava princip rada i način

korišćenja transformatora

- obrazlaže odnos preobražaja

(transformacije)

- opisuje način sprezanja navoja

trofaznog transformatora

- pojašnjava način izabora

presjeka zice za namotaje

transformatora

- opisuje postupak ispitivanja

transformatora

- pojašnjava način ispitivanja

transformatora

- opisuje način određivanja

stepena iskorišćenja snage

transformatora po direktnoj i

indirektnoj metodi

- navodi sklop i vrste asinhronih

motora

- pojašnjava princip rada

- pojašnjava obrtno magnetno

polje, klizanje i učestanost u

rotoru

asinhronog motora

- navodi gubitke snage u

asinhronom motoru

- pojašnjava transformatorsko

ponašanje asinhronog motora

jednofaznog asinhronog

motora

- pojašnjava kondenzatorski

presjeka žice za

premotavanje statora

asinhronog motora

asinhronog motora

- opisuje osnovne djelove i

princip rada mašina

jednosmjerne struje

- pojašnjava komutaciju i

magnetnu reakciju indukta

- nabraja vrste mašina

jednosmjerne struje prema

načinu pobuđivanja i

označavanja krajeva (izvoda)

- navodi karakteristike

generatora jednosmjerne

struje

- navodi svojstva motora

- pojašnjava električnu kočnicu

- opisuje osnovne djelove

sinhrone mašine i objašnjava

principe rada sinhronog

generatora i sinhronog

motora

- nabraja specijalne tipove ili konstrukcije motora

- nabroji primjere upotrebe

elekričnih mašina u aparatima i

uređajima

- navodi osobine, način rada i

način upravljanja

elektromotorom mašine za

veš

- navodi pretvarače koji

veličine pretvaraju u

električne

- pojašnjava brojila električne

energije

- obrazlaže funkciju dioda i

tranzistora snage

- obrazlaže funkciju

tiristora,dijaka i trijaka snage
- pojašnjava načine

uključivanja i isključivanja

tiristora i trijaka

- pojašnjava komutaciju struje

ispravljača

- nabraja vrste invertora

- pojašnjava invertore vođene

mrežom

- pojašnjava trofazne invertore

- nabraja vrste pretvarača

učestanosti

- pojašnjava automatski

regulator jačine osvjetljenja

pomoću tiristora i trijaka
- pojašnjava regulaciju brzine

obrtanja univerzalnih

komutatorskih motora (kod

raznih kućnih uređaja) pomoću

tiristora i trijaka

- pojašnjava elektronsko

regulisanje brzine obrtanja

jednosmjernih motora

uređaja za zaštitu(statički)

- pojašnjava opis šeme i

djelovanja uređaja za zaštitu

sa jednom mjerenom

veličinom (struja, napon)

- pojašnjava opis šeme i

djelovanja uređaja za zaštitu

sa dvije mjerene veličine

(struja i napon)

djelovanja uređaja za zaštitu

sa upoređenjem dvije veličine

(dvije struje)

- prepoznaje i pokazuje konstrukciju

transformatora: magnetno kolo, namotaje,

izolaciju i pomoćne elemente

- prepoznaje i pokazuje transformatorski sud i

pribor (kod transformatora većih snaga)

- pokazuje monofazni i trofazni transformator

- prepoznaje i pokazuje posebne vrste

transformatora: autotransformatore,

transformatore broja faza, transformatore

učestanosti, transformatore sa ravnomjernim

podešavanjem napona, transformatore za

napajanje statičkih pretvarača

- premotava namotaje transformatora

- pokazuje kalup za izradu navojnih djelova ili

namotaja

- prepoznaje i pokazuje tipove izolacije (prespan

papir, keper ili druga traka, lak za “pecenje” i

dr.)

- određuje odnos preobražaja (transformacije)

- provjerava sprezne grupe

- vrši ispitivanje dielektričnu izdržljivost

-izvodi ogled praznog hoda i kratkog spoja

- prepoznaje i pokazuje konstrukciju asinhronog

motora: magnetno kolo, namotaj statora, namotaj

faznog rotora ili kavez kratko spojenog rotora,

klizne prstenove i dirke sa mehanizmom za

držanje, ventilator, ležajeve, kućiste i druge

elemente

- vrši promjenu smjera obrtanja rotora asinhronog

motora

- pušta u rad asinhroni motor

- prepoznaje i pokazuje jednofazni asinhroni motor: konstrukciju, električne seme spajanja namotaja

- pušta u rad jednofazni asinhroni motor

- premotava stator asinhronog motora

- vrši izradu navojnih djelova

- vrši postavljanje u zljebove, izolovanje i

povezivanje navojnih djelova

- vrši učvršćovanje i izolovanje namotaja

- vrši lakiranje i “pečenje”

- vrši priključivanje na “klembert”

međusobno i u odnosu na masu

- mjeri električnu otpornost faznih namotaja

-vrši provjeru pravilnosti označavanja izvoda

- mjeri brzinu obrtanja

- mjeri klizanje

- izvodi ogled praznog hoda

- izvodi ogled kratkog spoja

- ispituje asinhroni motor pomocu električne

kočnice
- prepoznaje i pokazuje sklop osnovnih djelova

mašina jednosmjerne struje

- pokazuje namotaje indukta

- prepoznaje i pokazuje vrste mašina jednosmjerne

struje prema načinu pobuđivanja i označavanja

krajeva (izvoda)
- vrši puštanje motora jednosmjerne struje u rad

- vrši mijenjanje brzine obrtanja motora

jednosmjerne struje

- izvodi promjenu smjera obrtanja rotora

- vrši premotavanje statora motora jednosmjerne

struje (izbor presjeka žice,izrada navojnih

djelova)

- postavlja u žljebove, izoluje i povezuje navojne

djelove

- učvršćuje i izoluje namotaje

- vrši priključivanje na “klembert”

- premotava rotor

- izvodi postavljanje i učvršćivanje rotorskih

navojnih djelova

- vrši pripremu kolektora i spaja izvode navojnih

djelova

- vrši ispitivanje mašina jednosmjerne struje

sinhrone mašine

- prepoznaje konstruktivne odlike sinhronih mašina

veće snage

- izvodi puštanje u rad i mjenjanje brzine sinhronog

motora

- izvodi oglede praznog hoda i kratkog spoja

- izvodi ogled puštanja u rad sinhronog motora
- prepoznjea i pokazuje specijalne tipove ili

konstrukcije motora:

- prepoznaje i pokazuje asinhrone motore

specijalne konstrukcije: sa punim rotorom, sa

šupljim nemagnetnim rotorom, sa dvokaveznim

rotorom

asinhrone motore

- prepoznaje i pokazuje selsine

- prepoznaje i pokazuje mašine jednosmjerne

struje sa stalnim magnetima

- prepoznaje i pokazuje mašine jednosmjerne

struje sa poluprovodnim komutatorom

- prepoznaje i pokazuje univerzalne komutatorske

motore

- prepoznaje i pokazuje izvrsne motore

- prepoznaje i pokazuje sinhrone motore sa stalnim

magnetima

- prepoznaje i pokazuje Induktorne motore

- prepoznaje i pokazuje histerezisne motore

- prepoznaje i pokazuje koracne motore

- prepoznaje i pokazuje reaktivne motore
- pokazuje elekrične aparate i uređaje u

domaćinstvu sa elektromotorima

- prepoznaje i pokazuje tipove namotaja

- prepoznjea i pokazuje oznake priključaka

pojedinih vrsta elektromotora

- održava, uočava kvarove na elektromotorima

elekričnih aparata i uređaja u domaćinstvu i da ih

otklanja

elektromotora

- provjerava ispravnost namotaja statora i rotora

elektromotora

- provjerava ispravnost kolektora i četkica
- povezuje elektromotore mašina za veš

- uočava i otklanja kvarove na elektromotorima

mašine za veš

- povezuje elektromotore miksera, ventilatora,

fenova i slično

- uočava i otklanja kvarove na kolektorima i

četkicama elektromotora miksera, ventilatora,

fenova i sl.

brusilice i sl.

- vrši regulisanje broja obrtaja rotora

elektromotora električne bušilice, brusilice i sl.

- uočava i otklanja kvarove na elektromotorima

električnih bušilica, brusilica i sl.

aktivnu i reaktivnu snagu, aktivnu i reaktivnu

energiju i ostale električne veličine)

- mjeri najvažnije neelektrične veličine

(temperaturu, pritisak, zapreminu, protok, brzinu

obrtanja, vibracije i dr.)

-prepoznaje i pokazuje mjerne pretvarače

električnih veličina:

mjerne pretvarače struje i napona

mjerne pretvarače električne snage

mjerne pretvarače učestanosti

- prepoznaje i pokazuje brojila električne energije

- prepoznaje i pokazuje mjerne pretvarače

neelektričnih veličina:

mjerne pretvarače temperature

mjerne pretvarače pritiska

mjerne pretvarače nivoa tečnosti

mjerne pretvarače hemijskog sastava

mjerne pretvarače pomjeraja

- da prepozna i pokaže specijalne mjerne instrumente

- prepoznaje i pokazuje lokatore kvara na

dalekovodu

- prepoznaje i pokazuje uređaje za registrovanje

brzopromjenljivih veličina

- prepoznjea i pokazuje diode i tranzistore snage

- prepoznaje i pokazuje tiristore, dijake i trijake

snage

- na osnovu osnovnih šema upravljanja tiristorima i

- prepoznaje i pokazuje osnovne šeme ispravljača

(jednofazne,dvofazne i trofazne mostne spojeve)

- prepoznaje i pokazuje invertore vođene mrežom;

nezavisne,strujne,naponske i rezonantne invertore

i trofazne invertore

- prepoznaje i pokazuje pretvarače učestanosti (neposredni i posredni,naizmjenični i jednosmjerni)

- prepoznaje i pokazuje stabilizatore napona i

struje:

pasivne stabilizatore – filtere

aktivne stabilizatore sa operacionim pojačivačima

- prepoznaje i pokazuje pojačivače napona i struje:

neinvertujuće,invertujuće i diferencijalne

pojačivače sa tranzistorima i operacionim

pojačivačima

- prepoznje i pokazuje regulatore napona i struje

- prepoznaje i ugrađuje automatski regulator

jačine osvjetljenja pomoću tiristora i trijaka

- vrši regulaciju brzine obrtanja univerzalnih

komutatorskih motora (kod raznih kućnih uređaja)

pomoću tiristora i trijaka

- vrši elektronsko regulisanje brzine obrtanja

jednosmjernih motora

poluprovodničke elemente primijenjene u

uređajima za zaštitu (operacioni pojačivač,

komparator, vremensko kolo)

- prepoznaje i ugrađuje, na osnovu šeme, uređaj za

zaštitu sa jednom mjerenom veličinom (struja,

napon)
-prepoznaje i ugrađuje, na osnovu šeme, uređaj za

zaštitu sa dvije mjerene veličine (struja i napon)

za zaštitu sa upoređenjem dvije veličine (dvije

struje)

električne instalacije

propise,objašnjava šeme i

projekte za izvođenje električnih

instalacija

- navodi podjelu i vrste

električnih instalacija

- navodi standarde za električne

instalacije

- navodi važeće propise za

izradu električnih instalacija u

stambenim i prostorijama sa

posebnim uslovima i

zahtjevima

- navodi I obrazlaže osnovna

načela izgradnje električnih

instalacija

- pojašnjava način izbora vrste

električnih instalacija

- navodi i obrazlaže osnovne

elemente projekta električne

instalacije (tehnički opis,

tehnički uslovi, specifikacija

materijala,električniproračun,

električne šeme, predmjer i

predračun i dr.)

- navodi vrste i propise za

postavljanje: kablovskog

pribora, istalacionih cijevi,

priključnih uređaja, osigurača,

prekidačkih elemenata,

razvodnih tabli i dr. materijala

i pribora za izvođenje električnih

instalacija

- navodi elemente, propise i

opisuje postupak za izradu

instalacija uzemljenja

- navodi elemente i propise i

opisuje postupak za izradu

gromobranskih instalacija

- navodi elemente i propise i

opisuje postupak za izradu

telefonskih instalacija

prirodno i vjestačko

osvjetljenje

-navodi vrste osvjetljenja

(direktno, poludirektno,

mješovito, poluindirektno i

indirektno).
- navodi i obrazlaže

specifičnosti osvjetljenja u

pojedinim prostorima i

objektima (stan, skola, biro,

industrijska hala, bolnica,

restoran i sl).

- prepoznaje i pokazuje materijal i pribor za izvođenje

elektricnih instalacija:

provodnike i kablove

kablovski pribor

instalacione cijevi

priključne uređaje

osigurače

prekidačke elemente

razvodne table

- vrši izradu kablovskog ili vazdušnog priključka

objekta

- vrši izradu električne instalacije u objektima:

- vrši izradu nadzidne električne instalacije

- vrši izradu električne instalacije u kablovskim

kanalima i u podu

- ugrađuje nosače kablova-regale i njihov pribor

- vrši izradu raznih tipova kanalnih zavoda (bus bar)

- vrši izradu kanalnog sinskog razvoda

- vrši izradu posebne vrste električnih instalacija:

- vrši izradu instalacije uzemljenja
- postavlja razne tipove uzamljivača

- vrši izradu gromobranske instalacije

- vrši izradui telefonske instalacije

-vrši izradu specijalnih tipova električnih instalacija

(u prostorijama sa eksplozivom i eksplozivnim

gasovima,u vlažnim prostorijama i dr.)

- prepoznaje i pokazuje električne izvore

svjetlosti: sijalice sa užarenim vlaknom;

fluoroscentne sijalice; halogene sijalice; živine

sijalice; natrijumove sijalice; neonske sijalice i dr.

- prepoznaje i pokazuje svjetiljke za vlažne eksplozivne prostorije

- prepoznaje i pokazuje rudarske svjetiljke

- na osnovu datog projekta, izvodi instalaciju osvjetljenja u pojedinim prostorima i objektima (stan,skola,biro,industrijska hala,bolnica,restoran i sl).

- pojašnjava odnos između

toplote i električne

energije
- navodi vrste, način izrade

i mjesto primjene

električnih grijača

- nabraja elektrotermičke

aparate i uređaje u

domaćinstvu

- pojašnjava način rada

električnog rešoa

–opisuje postupak

termoregulacije kod

električnih pegli

- navodi vrste, električne

šeme, princip rada i

postupak termoregulacije

električnog bojlera

- navodi vrste, električne

šeme, postupak

termoregulacije i

dijagram zagrijavanja

električnih šporeta

- navodi vrste i postupak

termoregulacije

električnih grijalica

- navodi vrste, princip

rada, postupak

termoregulacije

mikrotalasnih peći

- navodi vrste, električne

šeme, funkciju

programatora, postupak

termoregulacije na

mašinama za pranje suđa

-nabraja elektrotermičke

aparate i uređaje u

industriji

- nabraja uređaje i peći sa

elektrootpornim

indirektnim zagrijavanjem

- nabraja uređaje i peći sa

dialektričnim

zagrijavanjem

- nabraja indukcione

uređaje i peći

- mjerenje temperature pomoću raznih mjernih metoda

- regulacija temperature mehaničkim i električnim

regulatorima

- priključivanje prekidača sa više stepeni

- otklanjanje kvarova na električnom rešou

- na osnovu električne šeme vršenje termoregulacije i

otklanjanje kvarova na električnoj pegli

- na osnovu električnih šema vršenje termoregulacije i

otklanjanje kvarova na električnim bojlerima

- na osnovu električnih šema, vršenje termoregulacije i

otklanjanjei kvarova na električnim šporetima

- vršenje termoregulacije i otklanjanje kvarova na

električnim grijalicama

- na osnovu električnih šema vršenje termoregulacije i

otklanjanje kvarova na mikrotalasnim pećima

- na osnovu električnih šema vršenje termoregulacije i

otklanjanje kvarova na mašinama za pranje suđa

tačkasto, šavno, čeono i lučno zavarivanje)

- otklanjanje kvarova na peći za proizvodnju

aluminijuma toplom elektrolizom

- otklanjanje kvarova na peći za topljenje metala

postupkom plivajuće šljake

- otklanjanje kvarova na uređajima i pećima sa

elektrootpornim indirektnim zagrijavanjem (uređajima

za zagrijavanje zračenjem, električnim komornim

pećima, električnim tunelskim pećima, električnim

lonačastim pećima i dr.)

- otklanjanje kvarova na uređajima i pećima sa

dielektričnim zagrijavanjem (uređajima za

pasterizaciju i dehidraciju, uređajima za topljenje

stakla, uređajima za sušenje platna)

- otklanjanje kvarova na elektrotermičkim uređajima i

pećima sa indukcionim elektrootpornim zagrijavanjem

- otklanjanje kvarova na indukcionim uređajima i pećima

bez magnetnog kola (indukcionim uređajima sa

povišenom učestanošću)

-otklanjanje kvarova na indukcionim uređajima i pećima

sa magnetnim kolom (indukcionim uređajima za

kontinualno zagrijavanje žice)

-otklanjanje kvarova na uređajima i pećima sa

električnom plazmom

u tehnici hlađenja

- pojašnjava zavisnost

između pritiska i

temperature

- pojašnjava izmjenu

toplote:provođenjem,

prenošenjem i zračenjem

-pojašnjava Carnotov rad i Carnotov ciklus
- navodi osnovne elemente

rashladnih uređaja

- obrazlaže ulogu

kompresora u rashladnim

sistemima

- obrazlaže ulogu i značaj

dvostepene kompresije
- obrazlaže ulogu i značaj

kondenzatora u

rashladnoj instalaciji

- obrazlaže ulogu i značaj

isparivača u rashladnoj

instalaciji

- obrazlaže ulogu i značaj

ventila u rashladnoj

instalaciji

-obrazlaže ulogu i značaj

elektromotora u

rashladnim sistemima

upravljanje u rashladnim

sistemima

-navodi primjere

rashladnih uređaja i

agregata

princip rada kućnih

frižidera i zamrzivača

-navodi osnovna svojstva i

rad kamiona, hladnjača i

vagona hladnjače

osnovna svojstva i

odrzavanje velikih

rashladnih sistema

- pojašnjava osnovna

svojstva, rad i

odrzavanje klima uređaja

-pojašnjava šeme i princip

rada kompresorske

rashladne instalacije

- pojašnjava šeme i princip

rada kaskadne veze

kompresora

- pojašnjava šemu i princip

rada apsorpcione

instalacije

-upoređuje apsorpcione i

kompresorske instalacije

- primjens radnih materijaal za kompresorske rashladne

mašine

- primijena radnih materijala za apsorpcione rashladne

- hlađenje na bazi promjene agregatnog stanja

(hlađenje prigušivanjem, širenjem,

otapanjem,isparivanjem i sublimacijom)

- upotreba higrometari psihometra

- vršenje regulacije rashladnog kapaciteta

- održavanje osnovnih elemenata i rada klipnog

kompresora

- održavnjea osnovnih elemenata i rada dvostepenog

kompresora

- održavnje membranskih i rotacionih kompresora

- ispitivanje ispravnosti rada kućnih frižidera i

zamrzivača i otklanjanje kvarova

- primjeny vakuumirane instalacije

- sušenje i punjenje instalacije

- održavanje i otklanjanje kvarova na rashladnim

vitrinama

- održavnje i otklanjanje kvarova rashladnog ormara za

niske temperature

- održavanje i otklanjanje kvarova uređaja za

proizvodnju leda – ledomata

- da održava i otklanja kvarove pulta za hlađenje piva

- održavanje i otklanjanje kvarova agregatnog uređaja

za hlađenje vazduha

- održavanje i otklanjanje kvarova agregatnog uređaja za

hlađenje tečnosti

- odrzavanje i otklanjnje kvarova agregatnog uređaja za

sušenje vazduha

- održavanje i otklanjnje kvarova kamiona, hladnjača i

vagona hladnjače

- održavanje i otklanjanje kvarova brodske rashladne

instalacije

- održavanje i otklanjanje kvarova toplotne pumpe

- održavanje i otklanjnje kvarova velikih rashladnih

sistema

- održavanje i otklanjanje kvarova klima uređaja

isparivača

- registrovanje kvarova u radu automatike i njihovo

otklanjanje

- registrovanje kvarova zbog: prisustva vlage , vazduha ,

ulja, mehaničke nečistoće i manjka fluida i njihovo

otklanjanje

- podešavanje elemenata automatike u probnom pogonu

rashladne instalacije i usmjeri motor

- analiza i primijena šeme rashladnih uređaja, prilikom

izvođenja: kompresorske rashladne instalacije

- analioza I primijena šeme prilikom izvođenja kaskadne

veze kompresora

- analiza i primjena šeme prilikom izvođenja

apsorpcione instalacije

- analiza i primijena električne šeme prilikom

postavljanja kućnog kompresorskog hladnjaka;

-analiza I primijena električne seme prilikom

otklanjanja kvarova na kucnom apsorpcionom

hladnjaku

-analiza i primjena električnih šema prilikom

otklanjanja kvarova na sobnom klimatizatoru

- analiza i primijena električnih šemu prilikom

otklanjanja kvarova na kućnom zamrzivaču

podjelu,ulogu i osnovne

principe rada električnih

mašina

električnih mašina u

aparatima i uređajima

za domaćinstvo

način korišćenja

transformatora

- pojašnjava odnos

preobražaja

(transformacije)

- opisuje način sprezanja

navoja trofaznog

transformatora

-opisuje postupak

ispitivanja transformatora

- pojašnjava način

određivanja stepena

iskorišćenja snage

transformatora po

direktnoj i indirektnoj

metodi

- navodi sklop i vrste

- pojašnjava princip rada

asinhronog motora

-pojašnjava obrtno

magnetno polje, klizanje

i učestanost u rotoru

- pojašnjava obrtni

momenat asinhronog

motora

- navodi gubitke snage u

- pojašnjava

transformatorsko

ponašanje asinhronog

motora

- pojašnjava princip rada

motora

kondenzatorski asinhroni

motor

- navodi metode ispitivanja

- opisuje osnovne djelove i

princip rada mašina

jednosmjerne struje

- pojašnjava komutaciju i

magnetnu reakciju

indukta

- nabraja vrste mašina

prema nacinu pobuđivanja

i označavanja

krajeva(izvoda)

- navodi karakteristike

generatora jednosmjerne

struje

- navodi svojstva motora

- pojašnjava električnu

kočnicu

-opisuje osnovne djelove

pojašnjava princip rada

sinhronog generatora i

sinhronog motora

- nabraja specijalne

tipove ili konstrukcije

motora

- nabraja primjere

mašina u aparatima i

uređajima

-navodi osobine, način

rada i način upravljanja

elektromotorom mašine

za veš

- pojašnjava pretvarače

neelektrične veličine

pretvaraju u električne

- pojašnjava brojila

električne energije

- načine uključivanja i

isključivanja tiristora i

trijaka

- objašnjava komutaciju struje ispravljača

- nabraja vrste invertora

- pojašnjava invertore

vođene mrežom

- pojašnjava strujne,

naponske, nezavisne i

rezonantne invertore

- pojašnjava trofazne

invertore

- nabraja vrste pretvarača

učestanosti

- pojašnjava automatski

regulator jačine,

osvjetljenja pomoću

tiristora i trijaka

- pojašnjava regulaciju

brzine obrtanja

univerzalnih

komutatorskih motora

(kod raznih kućnih

uređaja) pomoću tiristora

i trijaka

-pojašnjava elektronsko

regulisanje brzine

obrtanja jednosmjernih

motora

elektronskih uređaja za

zaštitu (statički)

- opisuje šeme i djelovanja

uređaja za zaštitu sa

jednom mjerenom

veličinom (struja, napon)

- opisuje šeme i djelovanja

uređaja za zaštitu sa

dvije mjerene veličine

(struja i napon)

- opiuje šeme i djelovanja

uređaja za zaštitu sa

upoređenjem dvije

veličine (dvije struje)

- premotavanje namotaja transformatora

- mjerenje otpornosti izolacije namotaja

- određivanje odnosa preobražaja (transformacije)

- provjera sprezne grupe

- ispitivanje dielektrične izdržljivosti

- izvođenje ogleda praznog hoda i kratkog spoja

transformatora

- promjena smjera obrtanja rotora asinhronog motora

- puštanje u rad raznih tipova asinhronih motora

- mijenjanje brzine obrtanja rotora asinhronog motora

- puštanje u rad jednofaznog asinhronog motora

- premotavanje statora asinhronog motora

- izrada navojnih djelova

- postavljanje u žljebove, izolovanje i povezivanje

navojnih djelova

- učvršćivanje i izolovanje namotaja

- lakiranje i “pečenje”

- priključivanje na “klembert”

- mjeenje izolacione otpornosti faznih namotaja

međusobno i u odnosu na masu

- mjerenje električne otpornosti faznih namotaja

- provjera pravilnost označavanja izvoda

- mjerenje brzine obrtanja rotora asinhronog motora

- mjerenje klizanja

- izvođenje ogleda praznog hoda asinhronog motora

- izvođenje ogleda kratkog spoja asinhronog motora

- ispitivanje asinhroog motora pomoću električne

kočnice
- puštanje motora jednosmjerne struje u rad

- mijenjanje brzine obrtanja motora jednosmjerne

struje

-izvođenje promjene smjera obrtanja rotora

(izbor presjeka zice,izrada navojnih djelova)

- postavljanje u žljebove, izolovanje i povezivanje

navojnih djelova

- učvršćivanje i izolacija namotaja

- lakiranje i “pečenje”

- priključivanje na “klembert”

- premotavanje rotora motora jednosmjerne struje

- izvođenje, postavljanje i učvršćivanje rotorskih

navojnih djelova

- priprema kolektora i spajanje izvoda navojnih djelova

- ispitivanje mašina jednosmjerne struje

motora

- izvođenje ogleda praznog hoda i kratkog spoja

sinhronih mašina

- izvođenje ogleda puštanja u rad sinhronog motora

- servisiranje specijalnih tipova ili konstrukcije motora:

- servisiranje asinhronih motora specijalne

konstrukcije:sa punim rotorom, sa šupljim

nemagnetnim rotorom, sa dvokaveznim rotorom

- servisirnje linijskih (linearnih) i lučnih asinhronih

motora

- servisiranje mašine jednosmjerne struje sa stalnim

magnetima

- servisirnje mašina jednosmjerne struje sa

poluprovodnim komutatorom

- servisiranje univerzalihe komutatorskih motora

- servisiranje izvršnih motora (servomotore)

- servisiranje sinhronih motore sa stalnim magnetima

- servisiranje Induktornih motora

- servisiranje histerezisnih motora

- servisira koračnih motora

- servisiranje reaktivnih motora

- održavanje i uočavanje kvarova na elektromotorima

elekričnih aparata i uređaja u domaćinstvu i njihovo

otklanjanje

-premotavanje namotaja statora i rotora elektromotora

-provjera ispravnosti namotaja statora i rotora elektromotora

- provjera ispravnosti kolektora i četkica

- povezivanje elektromotora mašina za veš

- uočavanje i otklanjanje kvarova na elektromotorima

mašine za veš

- povezivanje elektromotora miksera, ventilatora,

fenova i slično

- uočavanje i otklanjanje kvarova na kolektorima i

četkicama elektromotora miksera, ventilatora, fenova

i sl.

brusilice i sl.

- regulisanje broja obrtaja rotora elektromotora

električne bušilice, brusilice i sl.

- uočavanje i otklanjanje kvarova na elektromotorima

električnih bušilica, brusilica i sl.

- mjerenje svih električnih veličina (napon, struja,

aktivna i reaktivna snaga, aktivna i reaktivna energija i

ostale električne veličine)

- mjerenje najvažnijih neelektričnih veličina

(temperature, pritiska, zapremine, protoka, brzine

obrtanja, vibracije i dr.)

- zamijena mjernih pretvarača električnih veličina:

mjernih pretvarača struje i napona

mjernih pretvarača električne snage

mjernih pretvarača učestanosti

- priključivanje brojila električne energije

- zamijena mjernih pretvarača neelektričnih veličina:

mjernih pretvarača temperature

mjernih pretvarača pritiska

mjernih pretvarača nivoa tečnosti

mjernih pretvarača hemijskog sastava

mjernh pretvarača pomjeraja

- rukovanje specijalnim mjernim instrumentima

- primijena lokatora kvara na dalekovodu

- primijena uređaja za registrovanje brzopromjenljivih

veličina

- priključvanjei dioda i tranzistora snage

- priključvanje tiristora, dijaka i trijaka snage

- osnovu osnovnih šema upravljanja tiristorima i

trijačima uključivanje i isključivanje tiristora i trijača

- priključivanje osnovne seme ispravljača

(jednofazne,dvofazne i trofazne mostne spojeve)

- priključvanje invertora vođeno mrežom; nezavisne,

strujne, naponske i rezonantne invertore i

trofazne invertore

- priključvanjei pretvarača učestanosti (neposredni i

posredni, naizmjenični i jednosmjerni)

- priključivanje stabilizatora napona i struje:

pasivne stabilizatore – filtere

aktivne stabilizatore sa tranzistorima

aktivne stabilizatore sa operacionim pojačavačima

- priključivanje pojačavača napona i struje:

neinvertujuće, invertujuće i diferencijalne

pojačavače sa tranzistorima i operacionim

pojačavačima

- priključivanje regulatora napona i struje

- ugradnja automatskhi regulatora jačine osvjetljenja

pomoću tiristora i trijaka

- regulacija brzine obrtanja univerzalnih komutatorskih

motora (kod raznih kućnih uređaja) pomoću tiristora i

trijaka

motora

elemenata primijenjene u uređajima za zaštitu

(operacioni pojačivač, komparator, vremensko kolo)

- ugradnja, na osnovu šeme, uređaja za zaštitu sa

jednom mjerenom veličinom (struja, napon)

- ugradnja, na osnovu šeme, uređaja za zaštitu sa dvije

mjerene veličine (struja i napon)

- ugradnja, na osnovu šeme, uređaja za zaštitu sa

upoređenjem dvije veličine (dvije struje)

propise, objašnjava šeme i

projekte za izvođenje

električnih instalacija

- navodi podjelu i vrste

električnih instalacija

- navodi važeće propise za

izradu elektricnih

instalacija u stambenim i

prostorijama sa posebnim

uslovima i zahtjevima

- nabraja osnovne

elemente projekta

električne instalacije

(tehnički opis,tehnički

uslovi, specifikacija

materijala, električni

proračun, električne

šeme, predmjer i

predračun i dr.)

- pojašnjava elemente,opis

i propise za izrad

u instalacija uzemljenja

- pojašnjava elemente,opis

i propise za izradu

gromobranskih instalacija

- pojašnjava elemente,opis

i propise za izradu

telefonskih instalacija

-navodi vrste osvjetljenja

(direktno, poludirektno,

mješovito, poluindirektno

i indirektno)

-obrazlaže specifičnosti

osvjetljenja u pojedinim

prostorima i objektima

(stan, škola, biro,

industri-jska hala,

bolnica, restoran i sl).)

- izrada kablovskog ili vazdušnog priključka objekta