chash uchun induktiv datchik 5 o'rnatilgan. Ishqalanish zonasidagi
temperaturani o ‘lchash uchun mashinaga oltita term opar o ‘rnatish
imkoniyatri bor.
4. МПТ-1 mashinasi 4.
8
-rasmda keltirilgan.
Mashinaningasosiy qismi polzun 10 bo‘lib, unga plastinka shakli-
dagi pastki n a’muna 9 mahkamlanadi. Polzun 10 ilgarilanma-qayta
harakatni, doimiy tokli elektrodvigatel 17 dan,
ikkita tezlikli reduktor
18 va 0,001-0,01 m /s tezlikda siljuvchi vintli uzatma 15 orqali. Uchta
vuqoriga kontur na’muna
8
ni, o ‘tirgich
6
ga bikr qilib mahkamlan
gan ushlagich 5 ga mahkamlangan. O’tirgich
6
mashinaga nisbatan
qo‘zg‘almas bo'lib, elastik element
1
li (halqasimon) prizmalar
2
yor
damida, ikki tom onli tortgich 4 ga biriktirilgan.
3 4 5 6
7
8 9 10 11
12 13
4.8-rasm.
MPT-1 mashinasi chizmasi.
Elastik element 1 ga tenzodatchiklar yopishtirilgan. Polzunni xa-
rakatlanishida paydo bo'ladigan
ishqalanish kuchi, elastik elementni
deformatsiyalaydi. Tenzodatchiklar deformatsiyani elektrosignalga aylan-
tirib, ko'paytirgich orqali kuzatuvchi asbobga yoki yozish uchun os-
sillografga uzatadi. Polzunning magnit kuchaytirgichli МПУ-1 anuv-
chi elektroyuritgich
va tezlik qutisi yordamida
1 -100
oralig‘ida bir
tekisda o ‘zgaruvchan tezligini texogenerator 16 orqali nazorat qilib
turiladi. Mashina ikki xil rejimda ishlaydi: to‘xtovsiz va davriy.
Polzunning ilgarilanma-qaytma kattaligini, qo‘zg‘aluvchan 12 va
tirgaklar 13 ni 30-100 m oralig‘ida sozlab boriladi. Tekshirishdan
oldin elastik elementni tarirovka qilinadi.
Kontur
8
namunalar, bir xil
ish q a la n ish
yuzasiga ega bo'lishligi uchun, maxsus moslama yorda
mida ishqalanadi. Namunalarni 200°Cgacha temperaturada tekshirish
uchun, mashina termokamera 11, isitgichlar 3 va 14 bilan jihoz-
langan. Namunalarga 15-200 H oralig‘ida bo‘lgan
yuklanishni, o ‘tir-
gich
6
ga ornatiladigan almashinuvchi yuklar 7 orqali beriladi.
5.
MACT-1 mashinasi materiallarni antifriksion xossalarini
moyli va moysiz sharoitlarda aniqlash uchun qo‘llaniladi. Unda
normal va yuqori haroratlarda ishqalanish koeffitsiyenti, moy pardani
kichik
harorati, yeyilish miqdorlari aniqlanadi (4.9-rasm).
Ustki namuna
