SOHALARDA KOMPYUTERLI MODELLASHTIRISH VA DASTURLASHNING DOLZARB

675 
Комментарий:
При анализе статьи глубокие размышления о направлениях 
дополнительного образования в области информатики и ориентации молодого 
поколения на будущие профессии, то есть отличная учеба и подготовка в области 
программирования, подтверждаются комментариями. научной деятельности в этом 
направлении. 
Ключевые слова:
Модель и моделирование, искусственный интеллект, 
электронное обучение, технические - технологии, уровень образования. 
Sohalarda kompyuter modellashtirish haqida so‘z ketar ekan avvalo har qanday sohada 
texnik-texnologiyalar va albatta kompyuter dasturlari qo‘llanilib ularning ishlarini bir 
necha marotaba yengillashtirib samaradorligini bir necha marotabaga oshirmoqda.Shu 
bilan birgalikda ayrim sohalarda inson aralshuvisiz ya’ni suniy intilekt dasturi orqali turili 
yumush va vazifalarni bajarib,ularni tez va sifatli eng asossiysi mukammal holda ish 
ko‘lamini bajarmoqda. XX asrning o‘rtalarida elektron-hisoblash mashinalari (EHM)ning 
yaratilishini,o‘z ahamyatiga ko‘ra insonyat tarixida erishilgan eng buyuk texnik 
kashfiyotlardan biriga taqqoslash mumkin.Agar oddiy mashinalar insonning mehnat 
faolyati jarayonida jismoniy imkonyatlarini 
kengaytirsa, EHM esa ularning intellektual 
yordamchilari bo‘lib xizmat qiladi. EHM asosida matematik usullarning keng qo‘llanilishi 
real olam qonunlarini bilishning yangi samarador usullarining yaratilishiga va ularning 
amaliy faoliyatda qo‘llanilishiga olib keldi. Hisoblash mashinalari mehnat unumdorligini 
oshirishning, 
ishlab 
chiqarishni 
yanada 
rivojlantirishning, 
boshqarishni 
takomillashtirishning yangi imkoniyatlarini ochib berdi. 
Fan, texnika, iqtisodiyotni matematikalashtirish jarayoni EHM ning qo‘llanilish 
texnologiyasini chuqur tushunadigan, ularning ulkan va hali oxirigacha o‘rganilmagan 
imkoniyatlaridan foydalana biladigan yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlashni talab 
etadi.
Bugungi kunda sohalarda kompyuterli modellashtirish fan-texnika taraqqiyotining 
hal qiluvchi omillaridan biridir. Ularning qo‘llanilishi xalq xo‘jaligining yetakchi 
tarmoqlarining taraqqiyotini jadallashtirishga yordam beradi, murakkab sistemalarni 
ishlab chiqish va ishlab chiqarishga tatbiq etish uchun juda kam vaqt sarflab loyihalashning 
jiddiy yangi imkoniyatlarini ochib beradi, ishlab chiqarish-texnologik jarayonlarning 
optimal rejimlarini tanlashni ta'minlaydi, boshqarishni takomillashtirish va mehnat 
unumdorligini oshirish uchun shart- sharoitlar yaratadi. 
Sohalarda kompyuterli modellashtirish jamiyatning bevosita ishlab chiqaruvchi kuchiga 
aylantiruvchi omillardan biridir. Ularsiz ko‘pgina yirik ilmiy-texnik loyihalarning (kosmik 
tadqiqotlar, atom energetikasi, tovushdan tez aviatsiya va h. k.) bunyod bo‘lishi mumkin 
emas edi. Insoniyatni farovon hayot shart sharoitlarini yaratish, tabiiy ofatlarni oldindan 
aniqlash muammolari qadimdan qiziqtirib kelgan. Shuning uchun ham insoniyat tashqi 
dunyoning turli hodisalarini o‘rganishi tabiiy holdir. Aniq fan sohasi mutaxassislari u yoki 
bu jarayonning faqat ularni qiziqtirgan xossalarinigina o‘rganadi.Shu qatorda ularning 
moduli tuziladi va ilmiy o‘rganiladi. Hozirgi kunda Kompyuterda modellashtirish 
texnologiyasini o‘zlashtirish kompyuter tizimlarini (vositachi qurilma sifatida) yaxshi 
bilishni va unda modellash texnologiyalarini ishlata olishni talab qiladi. 
Shu qatorda kompyuter tilini bilish ham talab qilinadi ya’ni dasturlash tilini. Bundan 
ko‘rinib turibdiki dasturlash tili bu kompyuter mikroprotsesori uchun turli buyruqlar 
berish,qachon,qayerda nimani o‘zgartirish va nimalarni kiritish yoki chiqarish haqidagi 
buyruqlarni berish hisoblanadi. Darhaqiqat kompyuter dunyosida ko‘plab dasturlash tilari 
mavjud bo‘lib , dasturlash va unga qiziquvchilar soni ortib bormoqda.Lekin shunday 
bo‘lsada hali mamlakatimizda u darajada mukammal dasturchilar va dasturlarni yaratishga 
ta’lim sifati yaratilmagan.Shu qatorda davlatimiz jahon davlatlarining dasturchilari bilan 
tenglasha oladigan darajada rivojlanmagan.Bu sohani rivojlantirib ya’ni sohalarda 

676 
kompyuterli modellashtirish va dasturlashni yanada chuqur bilim va ko‘nikmalarini 
o‘rgatish bu bizni kelajakka yetaklaydi. 
Xulosa:
Bu maqolada asosan kelajakka intilib zamon bilan hamnafas bo‘lish ko‘zda 
tutilgan.Yuqorida aks etgan so‘zlardan shuni xulosa qilib aytish mumkinki hozirgi 
qilayotgan ishimiz bu yangi kunimizga qo‘yilayotgan birinchi qadamdir.Unda har qanday 
soha mutaxasislari o‘z ishlarini mukammal darajada yangi texnik va texnologiyalar asosida 
olib bormoqda.Bularga esa asosan XX asr kashfiyoti bo‘lmish dasturlash tillari muhum 
poydevor vazifasini bajaradi.Ko‘rinib turibdiki sohalarda kompyuter modellashtirish va 
kerakli dasturlarni yaratish bu o‘z soha egalarini har taraflama yuksaklikka yetishtiradi. 

Download 15,84 Mb.