402
X bob. NEFT QOLDIQLARINI QAYTA ISHLASH VA QURILMALARI
10.1.Aromatik uglevodorodlarni ishlab chiqarish
Aromatik uglevodorodlarni olish uchun (benzol, toluol, paraksilol,
metaksilol, ortoksilol va etilbenzol) katalitik riforming jarayonidan olingan
mahsulotlardan foydalaniladi. Benzol va toluol olish uchun benzin fraksiyasi
riforming jarayoniga beriladi va 70-105
о
С harorat atrofida qaynatiladi, ksilol va
etil-benzol olish uchun – 105-140
о
С da qizdiriladi. Shuning uchun riforming
qurilmasining tarkibiga quyidagi maxsus bloklar kiradi: xomashyoni gidratlash
(alkenlarni yo‗qotish maqsadida) va aromatik uglevodorodlarni ekstraksiyalash.
Agarda riforming qurilmasi yuqori oktanli benzin komponentini olishga
mo‗ljallanganda xomashyo sifatida 85-180
о
Сda qizdirilgan benzin fraksiyasidan
foydalaniladi va aromatik uglevodorodni ajratish ko‗zda tutilmaydi. NQIZ
blokida aromatik uglevodorodlarni ishlab chiqarish mavjud bo‗lganda uni
tuzilishi aniq mahsulotlarni ishlab chiqarishi aniqlanadi. Hozirgi vaqtda benzol
va paraksilol xom ashyosidan kimyo sanoatida keng foydalaniladi.
