T A D Q I Q O T L A R
jahon ilmiy – metodik jurnali
http://tadqiqotlar.uz/
30-son_3-to’plam_Yanvar-2024
8
2-rasm. Kichik quvvatli korxonaning sutkalik elektr energiya istemoli
Kichik quvvatli korxonaning elektr ta’minotini loyihalashda maksimal energiya
talab qilinadigan yuklama hisoblab chiqiladi. Bu maksimum tez-tez va
qisqa muddatli
bo‘ladi.
Bunda haqiqiy iste’mol quvvati elektr qurilmalarning quvvatidan kichik bo‘lishi
kerak va davom etishi mumkin, bu ziyon miqdorini oshiradi va uning havo energiya
ta’minlovchi korxona tomonidan qoplanmaydi. Regionlarda energetik uzluksiz
ta’minot ko‘pgina xollarda yoqilg‘i-energetika resurslari zaxiralariga bog‘liq va
energetik xavfsizligini ta’minlaydigan asosiy ko‘rsatgich hisoblanadi.
Mahalliy
energetik
manbalarini
topish,
ishlatish
va
foydalanish
(gidroenergetika, yoqilg‘i resurslari va x.k.) hamda QTEM (quyosh, shamol,
geotermik, biomassa va x.k.) ishlatish mamlakat ko‘pgina
rayonlarining energiya
ta’minotini qaytalanuvchan manbalarini qoplash mumkinligini ko‘rsatadi. Bu esa
mamalakat energetik xavsizligini ta’minlaydigan omildir.
Shunday qilib katta
an’anaviy va kichik ratsional ravishda qo‘shib, jipslashtirib,
energetika balansiga
avtonom (3-rasm), markazlashmagan energiya manbaini qurilmalarini loyixalash,
qurish va ishlatish zarur, ayniqsa ularning kombinatsiyalashgan «mikro GES, QES»,
«QES-SHEQ», «Bio GEQ-mikro GES», «QES-Bio GEQ» va x.k.
xillarini ishlatish
darkor.
QTEM eng katta yutug‘i mamlakat energota’minotida doimiy, mustaxkam
tizimda
ishlashi, ayniqsa yuqori darajada elektr ta’minoti zarur obektlarini favqulodda
holatlarda uzluksiz ta’minlashda juda muhim.
