Proceedings of International Conference on Educational Discoveries and Humanities
Hosted online from Plano, Texas, USA.
Date: 1
st
November, 2022
ISSN: XXXX-XXXX
Website: econferenceseries.com
210 |
P a g e
Qidiruv tizimi turlari Qidiruv tizimlarini bir qancha belgilariga koʻra turlarga
ajratish mumkin. Quyidagi belgilar misol sifatida tanlangandir.
Yangi qidiruv
tizimini yaratishda ushbu belgilarning hammasini olish shart emas.
Axborotlar turi Turli xil qidiruv tizimlari turli xil axborot turlarini qidira oladi.
Avvaliga umumiy qilib maʼlumotlar turini koʻrsatish mumkin, masalan, matn, tasvir,
videotasvir, audiofayl va b. Natijalar ham ushbu turlarga bogʻliq holda tartibga
solinadi. Matn qidirilganda natija sifatida ushbu matndan kalit-soʻz qatnashgan bir
qism koʻrsatiladi.
Axborotlar manbaʼi Klassifikasiyaning yana bir turi
bu qidiruv tizimi topgan
axborotning manbaʼi hisoblanadi. Koʻpincha qidiruv tizimining nomi axborotlani
qaysi manbaʼdan qidirishini koʻrsatadi.
Web qidiruv tizimi — WWWdan maʼlumot qidiradi
Usenet qidiruv tizimi — butun dunyoga taqsimlangan
munozaralar mediumi
(vositasi) hisoblanadigan Usenetdan maʼlumot qidiradi
Intranet
qidiruv
tizimi —
alohida tashkilotning ichki tarmogʻidagi
kompyuterlardan maʼlumot qidiradi
Desktop qidiruv tizimi — alohida kompyuterning maʼlumotlar bazasidan
maʼlumot qidiradigan dastur.
Amalga oshirish usuli
Indeksga asoslangan qidiruv tizimi — hozirda eng muhim tizim.Bu tizim tegishli
maʼlumotlarni topib, indeks yaratadi.
Indeks shunday bir strukturaki, bunda
saqlangan maʼlumotlar keyingi qidiruv vaqtida ham qoʻllaniladi. Lekin bu tizimda
indeksni yangilab turish va saqlash muammoli boʻlsa ham,
qidiruv jarayoni tez
ekanligi bu tizimning ustunligidir. Bu strukturani koʻpincha invers indeks deb ham
atashadi.
Meta qidiruv tizimi — qidiruv soʻrovnomasini bir vaqtning oʻzida bir necha
indeksga asoslangan qidiruv tizimlariga joʻnatadi va natijani turli kombinasiyada
koʻrsatadi.Ustunlik tomoni — koʻp miqdorda maʼlumotlar
topishi va
implementasiya jarayoni osonroqligidir.Ushbu qidiruv tizimi kam uchraydigan
maʼlumotlarni qidirshda yaxshi hisoblanadi.
Gibrid formadagi qidiruv tizimi — odatda
nisbatan kichik indeksga ega, lekin
boshqa qidiruv tizimlariga ham soʻrovnoma joʻnatib, natijani kombinasiyalangan
