• Bipolyar tranzistorning aktiv rejimda ishlashi.
  • Bipolyar tranzistorning ulanish sxemalari




    Download 0,85 Mb.
    bet2/3
    Sana21.01.2024
    Hajmi0,85 Mb.
    #142346
    1   2   3
    Bog'liq
    Qurbonov zarifjon 619. 21 gurux refara t bipolyar tranzistorlar.
    Microsoft PowerPoint 2010, MS WORD матн мухаррири бўйича тест саволлари 2, Документ Microsoft Word (3)ы, O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNALOGIYALARINI VA KOMMUN (6), Namuna, Мустакил иш мавзулари 1, Aqliy tarbiya Davlatov Jahongir
    Bipolyar tranzistorning ulanish sxemalari.
    Tranzistor sxemaga
    ulanayotganda chiqishlaridan biri kirish va chiqish zanjiri uchun umumiy qilib
    ulanadi, shu sababli quyidagi ulanish sxemalari mavjud: umumiy baza (UB) (24 a
    rasm); umumiy emitter (UE) (24 b-rasm); umumiy kollektor (UK) (24 v- rasm). Bu
    vaqtda umumiy chiqish potensiali nolga teng deb olinadi. Kuchlanish manbai qutblari
    va tranzistor toklarining yo‘nalishi tranzistorning aktiv rejimiga mos keladi. UB
    ulanish sxemasi qator kamchiliklarga ega bo‘lib, juda kam ishlatiladi.
    Bipolyar tranzistorning aktiv rejimda ishlashi. UB ulanish sxemasida aktiv
    rejimda ishlayotgan n-p-n tuzilmali diffuziyali qotishmali bipolyar tranzistorni
    o‘zgarmas tokda ishlashini qo‘rib chiqamiz (24 a-rasm). Bipolyar tranzistorning
    normal ishlashining asosiy talabi bo‘lib baza sohasining yetarlicha kichik kengligi
    W hisoblanadi; bu vaqtda WL sharti albatta bajarilishi kerak (L-bazadagi asosiy bo‘lmagan zaryad
    tashuvchilarning diffuziya uzunligi).
    Bipolyar tranzistorning ishlashi uchta asosiy hodisaga asoslangan:
    - emitterdan bazaga zaryad tashuvchilarning injeksiyasi;
    - bazaga injeksiyalangan zaryad tashuvchilarni kollektorga o‘tishi;
    - bazaga injeksiyalangan zaryad tashuvchilar va kollektor o‘tishga
    yetib kelgan asosiy bo‘lmagan zaryad tashuvchilarni bazadan kollektorga
    ekstraksiyasi.
    Emitter o‘tish to‘g‘ri yo‘naliishda siljiganda (UEB kuchlanish manbai bilan
    ta’minlanadi) uning potensial to‘siq balandligi kamayadi va emitterdan bazaga
    elektronlar injeksiyasi sodir bo‘ladi. Elektronlarning bazaga injeksiyasi, hamda
    kovaklarni bazadan emitterga injeksiyasi tufayli emitter toki IE shakllanadi. Shunday
    qilib, emitter toki
    Bu kattalik emitter ishi samaradorligini xarakterlaydi (=0,990-0,995).
    Injeksiyalangan elektronlar kollektor o‘tish tomon baza uzunligi bo‘ylab elektronlar
    zichligining kamayishi hisobiga bazaga diffundlanadilar va kollektor o‘tishga
    yetgach, kollektorga ekstraksiyalanadilar (kollektor o‘tish elektr maydoni hisobiga
    tortib olinadilar) va IKn kollektor toki hosil bo‘ladi.
    Zichlikning kamayishi konsentratsiya gradienti deb ataladi. Gradient qancha
    katta bo‘lsa, tok ham shuncha katta bo‘ladi. Bu vaqtda bazadan injeksiyalanyotgan
    elektronlarning bir qismi kovaklar bilan bazaga ekstraksiyalanishini ham hisobga
    olish kerak. Rekombinatsiya jarayoni bazaning elektr neytrallik shartini tiklash uchun
    talab qilinadigan kovaklarning kamchiligini yuzaga keltiradi. Talab qilinayotgan
    kovaklar baza zanjiri bo‘ylab kelib tranzistor baza toki Ibrek ni yuzaga keltiradi. Ibrek
    toki kerak emas hisoblanadi va shu sababli uni kamaytirishga harakat qilinadi. Bu
    holat baza kengligini kamaytirish hisobiga amalga oshiriladi W Ln (elektronlarning
    diffuziya uzunligi). Bazadagi rekombinatsiya uchun emitter elektron tokining
    yo‘qotilishi elektronlarning uzatish koeffisienti bilan xarakterlanadi:
    Aktiv rejimda tranzistorning kollektor o‘tishi teskari yo‘naliishda ulanadi (Ukb
    kuchlanish manbai hisobiga amalga oshiriladi) va kollektor zanjirida, asosiy
    bo‘lmagan zaryad tashuvchilardan tashkil topgan ikkita dreyf toklaridan iborat
    bo‘lgan kollektorning xususiy toki Ik0 oqib o‘tadi.
    Shunday qilib, kollektor toki ikkita tashkil etuvchidan iborat bo‘ladi
    Koeffisient 1 ligini hisobga olgan holda, shunday hulosa qilish mumkin:
    UB ulanish sxemasi tok bo‘yicha kuchayish bermaydi ( IK ).
    Tok bo‘yicha yaxshi kuchaytirish natijalarini umumiy emitter sxemasida
    ulangan tranzistorda olish mumkin (24 b-rasm). Bu sxemada emitter umumiy
    elektrod, baza toki - kirish toki, kollektor toki esa – chiqish toki hisoblanadi.
    (3.4) va (3.5) ifodalardan kelib chiqqan holda UE sxemadagi tranzistorning
    kollektor toki quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi: Koeffisient - baza tokining uzatish koeffisienti deb ataladi. ning
    qiymati o‘ndan yuzgacha, ba’zi tranzistor turlarida esa bir necha minglargacha
    oralig‘ida bo‘lishi mumkin. Demak, UE sxemasida ulangan tranzistor tok bo‘yicha
    yaxshi kuchaytirish xossalariga ega hisoblanadi.
    SWOT taxlili.



    Download 0,85 Mb.
    1   2   3




    Download 0,85 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Bipolyar tranzistorning ulanish sxemalari

    Download 0,85 Mb.