t r shponkaning gubchakga o ‘tkazilgan qism ning balandligi;
[erj - ezilishdagi kuchlanishning ruxsat etilgan qiymati, MPa.
Shponkaning uzunligi gubchakning uzunligidan 5-И0
mm kam
olinadi. Bunda ikki uchi tekis bo‘lgan shponkaning uzunligi
ex =e, ikki
uchi aylanasim on bo‘lgan shponkaning uzunligi
( x = ?-e. v -sh p o n
kaning eni.
Agarda ezilishdagi hisobiy kuchlanishning
qiymati ruxsat etilgan
qiym atdan 5% ko‘p boTsa, shponkaning uzunligini oshirish yoki shlitsli
shponka bilan alm ashtirish tavsiya etiladi.
Burovchi moment qiymatlari nisbatan kichik b o ig a n id a
segm entli
shponkalarni ham
ishlatish mumkin,
2.22-rasm. Shponkaning baland
ligi h=0,4d, uzunligi
l~d. Bu shponkalar ham ezilishga hamda ensiz
bo‘lgani uchun qo‘shim cha ravishda kesilishga tekshiriladi.
bu yerda b - shponkaning eni.
Silindrsim on shponka (2.23-rasm). Standart
asosida tayyorlanib
o'y iq q a m a'lum darajada tig ‘izlik bilan oi'natiladi. Bunday shponkalar
valning tayanch uchi kalta bo‘lgan hollarda ishlatilib uzunligi
/=(3...4)dsh; diametri dsh= (0 ,13^-0.16)d olish tavsiya etiladi.
Tanlangan
shponkani ezilishga tekshiriladi.
bu yerda:
dsjt - shponkaning diametri; d- valning diametri.
Shponkaning
sonini
uzatilayotgan
m om entiga
nisbatan
quyidagicha aniqlash mumkin.
Standart
bo‘yicha
tayyorlanadigan
shponkalar
uchun
mustahkam ligi 500 MPa dan kam bo‘lmagan uglerodli va legirlangan
po‘lat m ateriallar ishlatiladi. Ruxsat etilgan
kuchlanishlam ing qiymati
ish rejimiga, val hamda vtulka m ateriallarning mustahkam ligiga bog‘liq
boTib qiymatlarini quyidagicha olish tavsiya etiladi.
Birikmada gubchak po‘lat materialdan tayyorlangan bo‘lsa,
[aez]=120 MPa; gubchak cho‘yan materialdan tayyorlangan b o is a .
[aez]=70 MPa. Yuklanish zarb bilan ta’sir bo‘lganda bu qiym at 50 %
kamaytiriladi.
[2.18]
30
www.ziyouz.com kutubxonasi
Shponka uchun materiallar. Standart shponkalar asosan St6 markali
o ‘rta uglerodli po‘lat materiallaridan tayyorlanadi, bunda
on>600M Pa.
Ruxsat etilgan kuchlanishlar. Shponkali
birikmalarda ezilishdagi
kuchlanishni ruxsat etilgan qiymati gubchak po ‘lat materiallardan
bo‘!ganda [tr].f = 130 . 200/
I a, gubchak cho‘yan materiallardan bo‘lganda
[
la.
Yuklanish doimiy boMganda tavsiya etilgan qiymatlarning kattasi
o ‘zgaruvchan bo‘lganda kichigini olish tavsiya etiladi. Harakat ikki
tom onlam a b o ig an d a tavsiya etilgan qiymatlar 1,5 marta kamaytiriladi.
Shponkalar uchun kesilishdagi kuchlanishning ruxsat etilgan qiymati
Мм» = 70—too/
