2.24-rasm.
2.25-rasm.
Shlisli brikmalarning barcha oMchamlari standardashgan boMib,
shakli to ‘g ‘ri to 'rt burchakli
(2.24-rasm) evolventa
(2.25-rasm) va
uchburchakli
(2.26-rasm)
boMishi
mumkin.
Bulardan eng k o ‘p
tarqalgani to‘g ‘ri toMlburchak shaklli shlitslardir.
T o‘gM'i to ‘rtburchak tishli shlisli birikm alarda
detallar shlislarning
tish osti va tashqi diametri bo'yicha yoki yon tomonlari bilan
m arkazlashtiriladi hamda jadvaldan burovchi m omentga nisbatan
tanlanadi,
2.24-rasm.
M arkazlashtirish D yoki d bo‘yicha boMsa gubchak va val o'qlarini
o ‘qdoshligi yon bo‘yicha markazlashtirganga nisbatan yaxshi boMadi.
Yon yoqlari bilan m arkazlashtirish ish sharoiti
ogMr boMgan hollarda
tavsiya etiladi, chunki bunda tishlarga yuklanish nisbatan bir tekisda
yuklanadi.
Bu birikmalar standart asosida uch serivaga boMinadi: yengil, o ‘rta,
ogMr. Seriyalar bir-biridan teshikning balandligi va tishlar soni bilan farq
qiladi 2.6-jadvalda shlislarning ayrim larining oMchamlari berilgan.
Asosan yengil seriya q o ‘zg ‘almas birikmalarda ishlatiladi. 0 ‘rta
seriya qobzg ‘aluvchan
birikmalar, ogMr seriya esa burovchi m oment
katta boMganda qo‘zg ‘almas va q o ‘zg ‘aluvchan holda ishlatiladi.
32
www.ziyouz.com kutubxonasi
