|
Radiotexnika 41. Elektr Signali nima va u qanday parametrlar bilan xarakterlanadi?
|
| bet | 10/21 | | Sana | 14.07.2024 | | Hajmi | 9,38 Mb. | | #267549 |
Bog'liq OK Radiotexnikabalandlikdan qaytadi. Shunga muvofiq “o`lik zona” ham shunchalik katta bo`ladi.
Bunday bog`liklik faqatgina spektrning qisqa to`lqinlari (taxminan 25-30 MGs)
uchun o`rinlidir. Bundan ham qisqa to`lqinlar ionosferadan o`tib, kosmik fazoga
yo`naladi. Aks etish nafaqat chastotaga, balki sutkaning vaqtiga ham bog`liq. Bu,
ionosferaning quyosh nurlari bilan ionlashishiga bog`liq bo`lib, tun kirib kelishi
bilan uning qaytarish qabilyati pasayadi. Shuningdek, ionlanish darajasi yil
davomida, yetti yillik davr bo`yicha o`zgaradigan quyosh faolligiga ham bog`liq
ҚИСҚА ТЎЛҚИНЛАР- тўлқин узунлиги10 м дан100 м гача(30—3 МГц)
диапазонда бўлган радиотўлқинлар. Қ.т.нинг тарқалиш тарзига Ер атмос-фераси кучли таъсир қилади. Қ.т. қисқа (-500 км) масофаларга ер тўлқинлари
(Ер сиртига яқин бир жинсли атмос-ферада тарқалувчи радиотўлқинлар)
кўринишида, ўта узоқ масофаларга, хусу-сан, Ер шари атрофида ионосфера тўлқин
ўтказгичлар бўйлаб тарқалиши мумкин. Қ.т.нинг уфқ ортида тарқалиши асосан
уларнинг ионосферадан ёки ионосфера ва Ер сиртидан кўп марта қайтиши ту-файли амалга ошади. Қ.т.нинг ионосферадан қайтиш ча-стотаси уларнинг ионосферага тушиш бурчагига ва қайтиш сатҳидаги электрон-лар концентрациясига боғлиқ. Тушиш бурчагининг маълум критик қийматидан
кичик қийматларида Қ.т. ионосфера-дан қайтмайди ва радиоалоқада суку-нат(жимжитлик) зонаси юзага кела-ди. Маълум узунликка эга радиотрасса
учун радиоалоқада фойдаланиладиган максимал частота мавжуд. Трассанинг
узунлигига, сутканинг вақтига ва гео-физик шароитларга қараб, бу час-тота
амалда Қ.т.нинг бутун диапазони бўйича ўзгариши мумкин.
Қ.т.дан радиоалоқада, Ер ва сайёра-лар ионосфераларини, Қуёш тожининг
ташқи қатламларини ва б. радиоастро-номик объектларни тадқиқ қилишда фой-даланилади.
Электромагнит сигналларни муҳитда тарқалиш характерига қараб
биринчи ўринда сигналларнинг частотасига қараб (ташувчи частотаси
бўйича) радиочастоталар қуйидагича бўлади:
|
| |
