|
Радиотўлқинлар тарқалишиниг асосий қонунлари қуйидагилардир
|
| bet | 8/21 | | Sana | 14.07.2024 | | Hajmi | 9,38 Mb. | | #267549 |
Bog'liq OK RadiotexnikaРадиотўлқинлар тарқалишиниг асосий қонунлари қуйидагилардир:
1 Бир жинсли – изотроп муҳитда тўлқин тўғри чизиқ бўйлаб ва ўзгармас тезлик билан тарқалади: V = const.
2 Ҳар хил диэлектрик дойимийликли муҳитларнинг, биридан иккинчисига радиотўлқин ўтаётганда муҳитлар чегара чизиғида тўлқин аксланиши ва унинг синиши юз беради (1-расм).
4 Радиотўлқинлар дифракция қонунига бўйсунади, яъни тўлқин узунликлари ўлчамига яқин бўлган тўсиқларни айланиб ўтиши мумкин.
5 Радиотўлқинлар тарқалаётганда рефракция қонунига бўйсунади, яъни тўлқин ҳар хил диэлектрик сингдирувчанликка эга бўлган муҳитлардан ўтишида унинг траекторияси эгилиши юз беради.
6 Радиотўлқинлар тарқалаётганда, уларда интерференция юз бериши мумкин, яъни ҳар хил фазали тебранишлар бир-бирига қўшилади.
7 Радиотўлқинлар ионосфера қатламидан сочилиб қисман қайтади, бунда энергияни маълум қисми нурланиш манбаига қайтади – Кабанов эффекти.
48.RADIOTO’LQINLARNING KRITIK CHASTOTASI DEGANDA NIMANI TUSHUNASIZ?
Бу расмда тўлқинлар нур ўтказгичнинг кўндаланг юзаси бўйича θ ─
бурчагини ҳосил қилади ва бундай тўлқин ўзак─қобиғни ажратувчи
чегарадан кўплаб маротаба 2θ бурчак остида қайтади. Тўлқин узунлиги ─ λ,
нур ўтказгичнинг ўзак диаметри ─ d ва θ ─бурчак оралиғида қуйидаги
нисбийлик мавжуд:
сosθ = λ/d
Маълум бир тўлқин узунликда (14.4 в─расм) шундай режим бўлиб,
унда θ = 0º бўлган холда тўлқин нур ўтказгич қобиғи устига тушади ва
перпендикуляр равишда қайтади. Бундай ҳолатда нур ўтказгич ичида
тўлқинларнинг турувчи турғун режими бўлиб унда энергия нур ўтказгич
бўйлаб бутунлай харакатланмайди ва бундай ҳолат критик тўлқин узунлиги
ҳолати ─ λ0=d деб юритилади ва критик частота қуйидагича аниқланади.
f0=с/λ0=с/d
|
| |
