|
Radiotexnika 41. Elektr Signali nima va u qanday parametrlar bilan xarakterlanadi?
|
bet | 7/21 | Sana | 14.07.2024 | Hajmi | 9,38 Mb. | | #267549 |
Bog'liq OK RadiotexnikaИоносфера Қатлами - ионосфера - атмосферанинг энг юқори қатлами бўлиб, бу сферада зичлик кичик бўлиб, газлар ионлашган, 220 км юқорида температура минус бир неча 1000с га етади. Катта метеоритлар атмосферанинг зичроқ қисмларида 100-160 км баландликда ёниб, ёп-ёруғ бўлиб кўринади, 80-83 км баландликда пат-пат булутлар кўринади, улар сувнинг тўйинган буғи бўлса керак. 80-100 км да ёруғ шафақ қутблари кўринади, 3000 км дан сўнг планеталар аро фазога ўтиб кетади.
Ионосфера тузилиши. Ионосферанинг асосий хусусияти унинг қатламлилигидир. Кундузи одатда қуйидаги ионлашган қатламлар билан фарқланади: 70-80 км баландликда D қатлам, 90-120 км баландликда Е қатлам, 200-250 км баландликда F1 қатлам ва 350-450 км баландликда F2 қатлам F2 қатлам максимал концентрацияга эга. F1 қатлам ўзини асосан кундузи намоён қилади. F2 қатлам энг катта барқарорликка эга. Кундузи тўртта ионлашган қатлам мавжуд бўлади, тунги вақтда эса, D ва F1 қатламлар йўқолади, Е ва F2 қатламларнинг жадаллиги (интенсивлиги) камаяди (3- расм). Бу графиклар йил фаслларига қараб ўзгаради.
ионосфера — бунга атмосферанинг ердан 80 км дан юқори қатлами киради. Бу қатламнинг ионосфера дейилишига сабаб, қуёшдан келаётган ультрабинафша ва бошқа фазовий нурларнинг биргаликдаги кучли таъсиридан бу қатламда мавжуд бўлган сийрак ҳаво зарралари ионларга парчаланган. Ионсфера иккита кичик қатламдан ташкил топган:
термосфера (80 - 1000 км оралиғида) экзосфера (1000 - 3000 км оралиғида)
Umuman olganda ionosfera o’zi nima?
Quyoshdan yuqori energiyali elektromagnit to‘lqinlar kelib Yerdan 70 km
balandlikdagi atmosfera qatlamida neytral gaz zarralari bilan ta’sirlashadi va
ulardan elektronlarni urib chiqaradi, buning natijasida gaz ionlashgan holatga
o‘tadi.
Ionosfera qatlami ham 3 ta qatlamga bo‘lanadi, bular.
F-qatlam (130-1000 km)n~106 e/sm3
E-qatlam (90-120 km) n~105 e/sm3
D-qatlam (60-90 km) n~102 e/sm3
1900-yillarning boshlarida radio uzatishning uzun oraliqlari o‘zaro birlashishi
ochildi. Uzoq masofaga radio aloqalar, atmosferaning ionlashadigan qatlami
hisobidan qaytayotgan ionlar tufayli hosil bo‘ladi. Buning natijasida Yerda radio
aloqalarni uzatish imkoniyati yuzaga keladi.
47.RADIOTO’LQINLAR ASOSAN QANDAY YO’LLAR BILAN TARQALADI?
|
| |