|
Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi Pdf ko'rish
|
bet | 125/318 | Sana | 23.05.2024 | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limottaurin bilan birikib,
tauraxolat kislotalarini
hosil
qiladi.
Hazm
jarayonlarining ko‘pgina tomonlari ana shu kislotalarga bog‘liq. Jumladan,
o ‘t kislotalarining natriyli tuzlari suv va yog‘laming yuza tarangligini
186
pasaytirib, y og ‘lami emulsiyalanishiga yordam beradi, bundan
tashqari,
yog‘ donachalari bir-biriga yopishib olib, yiriklashishiga qarshilik qiladi.
Bu kislotalar lipaza va kamroq darajada bo‘lsa ham amolitik va proteolitik
fermentlami faollashtiradi, ichak motorikasini tezlashtiradi. 0 ‘t kislotalari,
yog‘ va y o g‘ kislotalarining ichaklar devori orqali limfa va qonga
so‘rilishida katta ahamiyatga egadir. Chunki yog‘ kislotalari faqat o ‘t
kislotalari bilan birikib, suvda eriydigan kompleks birikmalar hosil
qilganidan keyingina so ‘riladigan holga keladi. 0 ‘t pigmentlari ikki xil
bo‘ladi: bilirubin va uning oksidlanishidan hosil bo‘ladigan biliverdin. Bu
pigmentlar gemoglobinning parchalanishidan hosil boladigan mahsu-
lotdir. Bu pigmentlar o ‘t suyuqligiga oziga xos rangni beradi. Jumladan,
bilirubin o ‘tga sariq tus bersa, biliverdin yashil tus beradi. 0 ‘t suyuqligida
pigmentlaming ko‘proq bo‘lishiga qarab turli hayvonlar o ‘tining rangi
o ‘zaro tafovut qilinadi. 0 ‘txo‘r hayvonlar otining rangi qoramtir yashil
bo‘lsa, etxur hayvonlar otining rangi qizg‘ish sariqdir. Chunki o ‘txo‘r
hayvonlarning o ‘tida biliverdin doimo bir muncha ko‘p bo‘ladi. 0 ‘tning
nospetsifik
moddalariga
uning
tarkibida
uchraydigan
xolesterin,
fosfatidlar, erkin va sovinlashgan y og ‘lar, oqsillaming parchalanishi
|
| |