|
(privratnik) ta’sir ko‘rsatuvchi yog‘ medosti bezida
Pdf ko'rish
|
| bet | 122/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limot(privratnik) ta’sir ko‘rsatuvchi yog‘ medosti bezida
fermentlami hosil bo‘lshini va uning shirasini ajralishini chaqiradi.
184
M e’daosti bezining teri ostiga ko'chirib o'tkazish va uning chiqisn
yoilarini teri uzasiga tikish y o ‘li bilan nervli bog‘lanishni umuman
y o ‘qotgandan keyin, ya’ni bezning tomirlari organizmning boshqa qon
tomirlari bilan ulanganidan keyin, ovqat hazmi paytida m e’daosti bezidan
shira ajralishi kuzatiladi. Demak, m e’daosti bezining shirasini ajralishi qon
orqali nerv-gumoral y o ‘1 bilan chaqiriladi.
M o‘’tadil sharoitlarda m e’daosti bezining kimyoviy qo‘z g ‘atuvchilari
unga birgina qon orqali ta’sir ko‘rsatmay balki m e’da va ichaklaming
xemoresentorlariga ham ta’sir ko‘rsatadi, natijada m e’daosti bezi
shirasining ajralishiga adashgan nervlar orqali reflektor y o i bilan ta’sir
etadi.
M e’daosti bezi faoliyatiga nerv-gumoral ta’sir ko‘rsatish simpatik
nervlami qo‘zg ‘atilishi bilan b o giiq ligi aniqlangan. M e’daosti bezi shirasi
ajralishining asosiy qo‘z g ‘atuvchiIari bo‘lib: 1) xlorid kislota, 2) yog1 va
uning parchalanish mahsulotlari (yog‘ kislotalari va sovun), 3) suv va 4)
alkogol hisoblanadi. Lekin, ishqorli tuzlarning eritmalari m e’daosti bezi
sekresiyasini to‘xtatadi.
Nerv-gumoral fazada ajraladigan m e’daosti bezining shirasi reflektor
fazada ajralgan shiraga nisbatan organik moddalarga va fermentlarga
taqchilroq b o isa , ishqorli moddalarga ancha boy boiadi.
M e’daosti bezi sekresiyasiga yo g ‘ning ta’sirida ikki faza farqlanadi:
1) oshqozon massasining reaksiyasi neytral yoki ishqoriy b oig an paytda
m e’daosti bezi sekresiyasini qo‘zg ‘atadi va 2) oshqozondagi muhit
|
| |
