|
ajratib olinganidan keyingina boshlanadi. Chaynash paytida yuqorigi jag‘
Pdf ko'rish
|
| bet | 133/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotajratib olinganidan keyingina boshlanadi. Chaynash paytida yuqorigi jag‘
odatda harakatsiz tursa, pastki jag‘
chaynashda ishtirok etuvchi
muskullaming
qisqarishi
tufayli
harakatlanadi.
Odamlarda yaxshi
191
chaynalmagan ozuqalaming yutilishi ovqat hazmining buzilishiga olib
keladi.
Chaynashda ishtirok etuvchi muskullaming qisqarishi reflektor y o ‘l
bilan amalga oshadi. Oziq massalar og‘iz bo‘shlig‘idagi reseptorlarni
qo‘zg ‘atadi.
Chaynash harakatlarining xarakteri va miqdori qat’iy qonuniyatlar
asosida oziq-ovqatlami og‘iz bo‘shlig‘iga tushgan turli konsistensiyalariga
b o g iiq holda kechadi.
Chaynashning reflektor markazi uzunchoq miyada joylashgan. Bosh
miyaning
po‘stlog‘ida
chaynashning
oliy
markazi
joylashgan
(R.M.Bexterov).
Ozuqa luqmasi og‘iz bo‘shlig‘idan m e’daga o ‘tishi uchun u yerda
ular yaxshilab chaynalib so‘lak bilan aralashtirilganidan keyin amalga
oshadi. Yutiladigan oziq luqmasining massasini hajmi m o‘’tadil sharoitda
5 sm3 ga tengdir. Umuman oziq lo'qmasining massasi o g ‘iz bo‘shlig‘ida
oziq moddalaming va 30 s davom etuvchi mexanik qayta ishlov berish
darajasiga bog‘liqdir.
Yutish - ancha murakkab, doimo ikki tomonlama koordinasiya-
lanadigan aktdir, ya’ni katta miqdordagi ma’lum navbatlashuv va qat’iy
kelishilgan holda bajariluvchi qisqarishlar jarayonlar y ig‘indisidir.
Dastlab ozuqa massasi tilning o ‘stiga yig‘iladi, chaynashda pauza yuz
beradi. Diafragmaning uncha katta bolm agan harakati kuzatiladi (yutish
va nafas olish) shundan keyin tilning birdaniga ko‘tarilishi bilan ozuqa
|
| |
