Bundan tashqari, odam qoni plazmasida: yod-0,002-0,013 mg %,
brom-0,5-1,5 mg % ham saqlanadi. Eritrositlarda esa temir ham (oqsillar
bilan birikkan holda) - 50-60 mg % miqdorda saqlanadi.
Organizmga begona bo‘lgan oqsil qonga kiritilganda, aynan shu
oqsillami parchalovchi himoyalovchi oqsilli fermentlar, ya’ni spesifik
qobiliyatga ega proteazalar hosil bo‘ladi. Ular faqatgina organizmga
kiritilayotgan oqsillamigina parchalaydi.
Qonni ivishida fibringa aylanuvchi, fibrinogen ajratib olgandan keyin
zardob qoladi. Fibrinogenni ajratib olingan to‘liq qon-defibrinlangan qon
deb ataladi va u shakli elementlar va zardobdan iborat bo‘ladi.
Fiziologik eritmalar. Fiziologik eritmalar deb, tarkibidagi mineral
moddalarining konsentrasiyasi qon plazmasiga yaqin yoki shunday
miqdorda bo'lgan sun’iy tayyorlangan eritmalarga aytiladi.
Bunday izotonik eritmalar qon bilan bir xil osmotik bosimga
egadirlar.
Fiziologik ahamiyatga faqatgina ionlaming umumiy konsentrasiyasi
ega bo‘lmasdan, balki ayrim ionlar konsentrasiyasini eritmadagi nisbati
ham katta ahamiyat kasb etadi. NaCl ning izotonik eritmasini to‘lig‘icha
fiziologik eritma deb hisoblanmaydi, bunday eritmalar hayot faoliyatini
to‘lig‘icha taminlamasa ham lekin ulami ham fiziologik eritmalar deb
yuritiladi.
Sut emizuvchilar va odamlar uchun NaCl ning saqlanganligi sababli
fiziologik eritmasi - 0,85-0,9 % ga teng. Boshqa fiziologik eritmalar
o ‘zining tarkibi bo‘yicha qon plazmasiga tengdir (
11
-jadval).
11
-jadval.
Fiziologik eritmalaming tarkibi (1 1 dist.suvga 1 g.dan)