diafragmani yuqoriga itaradi. Shunday qilib k o‘krak qafasining sagittal




Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet59/318
Sana23.05.2024
Hajmi14,15 Mb.
#251148
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   318
Bog'liq
G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limot

diafragmani yuqoriga itaradi. Shunday qilib k o‘krak qafasining sagittal,
frontal va vertikal o ‘lchamlari kamayadi.
Nafas chiqarishda o ‘pkaning elastik ch o‘zilishi kamayadi. Kuchli
nafas chiqarishda ekspirasiya muskullarining qisqarishi k o ‘krak qafasini
o ‘lchamini yanada kichraytiradi va qorin b o ‘shlig‘idagi bosimni oshiradi,
diafragma gumbazini kengligini yanada oshiradi.
Nafas olishning uch xili faqlanadi: k o ‘krak (k o‘krak qafasini nafas
muskullarini qisqarishi hisobiga), qorin (diafragmani qisqarishi hisobiga)
va aralash (qisman b o ‘lsada barcha inspirasiya va diafragmani qisqarishi
hisobiga) tiplari farqlanadi. K o‘krak tipidagi nafas olish odatda ayollarda,
qorin tipi-erkaklarda va aralash tipi bolalar va hayvonlarda uchraydi.
Nafas olish muskullarining kuchi, nafas chiqarish muskullarining
kuchidan 
ortiqdir. 
Bu 
kuchning 
bir 
qismi 
yuqorida 
keltirilgan
qarshiliklarni yengish uchun sarflanadi. Nafas muskullarining bir kecha-
kunduzgi ishi o ‘rtacha sharoitda 147-196 kDj ga teng.
Plevralararo manfiy bosimning ahamiyati. Nafas olish paytida
k o ‘krak qafasining o ‘lchami kattalashadi, k o ‘krak qafasining harakati
ortidan ergashib o'pkaning ham o ‘lchamla.ri ortadi.
Nafas olish paytida o'pkaning kengayib o ‘z o ‘lchamini o ‘zgartishini
qanday tushuntirsa b o‘ladi?
0 ‘pka elastik to‘qimalardan tashkil topgan va u havo o ‘tkazmaydigan
visseral parda (plevra) bilan o ‘ralgan. Visseral plevra k o ‘krak qafasining
ichki devorini qoplab turuvchi parietal plevrasiga juda zich holda
joylashgan. Plevralar varaqlari orasida yupqa kapillyar suyuqliklar qatlami
b o‘lib, u varaqlami bir-biriga ishqalanishiga qarshilik k o ‘rsatadi. Plevra

Download 14,15 Mb.
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   318




Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



diafragmani yuqoriga itaradi. Shunday qilib k o‘krak qafasining sagittal

Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish