|
V oyaga yetgan odamlar 12 dan 24 martagacha nafas harakatlarini
Pdf ko'rish
|
| bet | 57/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotV oyaga yetgan odamlar 12 dan 24 martagacha nafas harakatlarini
bajaradi yoki bir daqiqada o ‘rtacha 16-20 marta nafas harakati bajariladi,
otlarda -1 0 -1 5 marta, sigirlarda 10-30, ch o‘chqalarda 8-18 marta harakat
kuzatiladi.
Odam tik turganida nafas harakatlari o ‘tirgan yoki yotganidagidan
k o ‘proq b o ‘ladi. Jismoniy ish, hayajonlanish, atrof-muhit harorati oshishi
va ovqat hazmi nafas olishni tezlashtiradi va chuqurlashtiradi. Uyqu
paytida nafas olish ancha siyraklashadi (deyarlik 1/5).
N afas chastotasining tezlashishi nafas chuqurligini yuzakilashiga
sabab b o ‘ladi. Nafas chastotasi va chuqurligiga moddalar almashinuvi
ta’sir k o ‘rsatadi, yuqori mahsuldorli hayvonlarda kuchli moddalar
almashinuvi kelganligi tufayli nafas chastotasi bir daqiqada 30' marta
b o ‘Isa, moddalar almashinuvi kam b o ‘lgan o ‘rta mahsuldorlik hayvonlarda
o ‘rtacha 15-20 martaga teng b o ‘ladi.
Ko'krak
hujayralarining
nafas
harakatlarini
yozib
olishga
pnevmografiya deyilsa, yozib olingan chizmaga pnevmogramma deyiladi.
Nafas olish va chiqarish mexanizm i. Nafas olish (inspirasiya) paytida
inspirasiya muskullarining qisqarishi, nafas chiqarishda (ekspirasiya) esa
o ‘sha muskullam ing b o‘shashishi yuz beradi. Kuchli nafas olishda esa
ekspirasiya muskullari ham qisqaradi.
N afas olish, nafas chiqarishdan qisqa. N afas chiqarishning davo-
m iyligi, nafas olish vaqtidan 1,5 barobar uzoq. Odatiy nafas chiqarish-
passiv aktdir. Nafas chiqarish muskullarining b o‘shashi natijasida k o ‘tarish
kuchi va nafas olishda buralgan qobirg‘alaming to g ‘ayli chlari k o ‘krak
qafasini pastga tushishiga olib keladi. Diafragmaning qisqarishi natijasida
|
| |
