Raqamli texnologiyalar fakulteti “Axborot tizimlarining matematik va dasturiy ta’minoti” ta’lim yo’nalishi 3-kurs talabalariga 6-semestr uchun “Tizimlarni tahlil qilish va modelini qurish” fanidan yakuniy nazorat uchun savollar jamlanmasi




Download 98.02 Kb.
Sana01.07.2022
Hajmi98.02 Kb.
#24667
Bog'liq
2 5323307377196276083
Doc1, tagor, SHERZOD, Integralni taqribiy hisoblash, lambert-attivo-24-fx-3-esanjorlu-yogusmali-kombi-ce-belgesi, VytkhgkNqkHmPuPHjzjw5hXQzIDu9QKnQ1og3M0c, Referat, mustaqil ish, 798285, кимёнинг замонавий муаммолари — копия, Jild-obloshka, @MrNiner 30 Speaking structures, Yoqut tilining leksik xususiyatlari, ДИЛШОД ЛЛО



Raqamli texnologiyalar fakulteti “Axborot tizimlarining matematik va dasturiy ta’minoti” ta’lim yo’nalishi 3-kurs talabalariga 6-semestr uchun “Tizimlarni tahlil qilish va modelini qurish” fanidan yakuniy nazorat uchun savollar jamlanmasi


Savol tartib raqami
(1-300)

Savol matni


Texnikada imitatsion modellashtirish


Loyihalashtirishning avtomatlashtirilgan tizimini modellashtirish


Boshqarishning imitasion modelini tahlil etish algoritmi


Tizimli tahlilda qaror qabul qilish mezonlari


Uyali aloqa tashlash muammosining tizimli tahlili


Boshqarish jarayoni ma’lumotlarni matematik ifodalash


Obyektlarni klassifikatsiyalashda qaror qabul qilishning mezonli baholarini


Butun sonli dasturlash masasalani chegara va shahobcha usulida tahlil etish


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish


Tizimning ichki aloqalarining kengaytirilgan tahlili


Tizimlarni bazaviy asoslari va tahlil etish bosqichlari


Tizimlarni sinflashtirish va ularni baholash


Tizimda axborot o’lchovini baholash


Tizim va boshqaruv


Axborot tizimlari va ularning amaliy ahamiyati


Tizimlarni modellashtirish asoslari va ularni baholash


Tizimlarni kompyuterli va matematik modellashtirish


Tizimlarni evolyutsion modellashtirish


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish masalalari


Tanlash yoki qaror qabul qilish. Qaror qabul qilishning optimallash muammolari va ekspert uslubi


Tanlash yoki qaror qabul qilish. Qaror qabul qilish masalalari tavsifi.


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish.


Dekompozitsiya, analiz, sintez


Yaxshi strukturalangan muammolar uchun qaror qabul qilish metodlari


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni tadqiq qilishda asosiy bosqichlari


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni tadqiq qilishda qaror qabul qilish masalalari


Kuchsizstrukturali muammolarni yechish prinsiplari


Muammo. Muammo turlari. Strukturalash


Kuchsiz strukturalangan muammolar o’ziga xosliklari


Kuchsiz strukturalangan muammolar yechimlarini asoslovchi asosiy metodlar


Alterativlarni ekspertlar guruhi tomonidan rangirlash metodlari


Kuchsiz strukturalangan muammolar uchun minimal masofalar metodi


Kuchsiz strukturalangan muammolar uchun kriteriyalarning muhimligi. Hisoblash usullari


Kuchsiz strukturalangan muammolar uchun Alternativlarni ranjirlash metodi


Strukturalangan muammolarni yechish prinsiplari


Nostrukturali muammolarni yechish prinsiplari


Yaxshi strukturalangan muammo o‘ziga xosliklari


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni tadqiq qilishda asosiy bosqichlar


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni yechish metodlar


“Yechimlar daraxti usuli” metodi haqida


Qaror qabul qilish masalasining qo’yilishi


Nostrukturali muammolarni yechish. Delfi metodi


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan asosiy mezonlar (kriteriyalar) haqida


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Vald kriteriyasi («maksimina(minimaksa)» kriteriyasi)


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. «Maksimaks» kriteriyasi


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Laplas kriteriyasi


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Sevidj kriteriyasi («minimaksa»da yo’qotish kriteriyasi)


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Gurvis kriteriyasi («optimizm-pessimizm» yoki «alfa-kriteriy» )


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. O’rtacha yutuq kriteriyasi


Masala yechish modellari. Imitatsion modellashtirish


Texnikada imitatsion modellashtirish


Imitatsion modellashtirish metodologiyasi


Murakkab texnik tizimlarni yaratish bosqichlari va yondoshuvlari


Imitatsion modellashtirishning dasturiy vositalari


Model. Formallashtirish.Informatsion model turlari


Tizim holati bo’yicha noaniqlikka sabab bo'lishi mumkin bo’lgan holatlar


Dekompozitsiya, analiz, sintez


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Sevidj kriteriyasi («minimaks»da yo’qotish kriteriyasi)


Tizimning xususiyatlariga ko'ra tasnifini o’tkazing: provayder


Laplas, Vald hamda 0.6 va 0.4 ko’rsatkichli Gurvis va Sedvij kriteriyalari bo’yicha ushbu samaradorlik jadvali asosida elektrostansiyaning optimal variantini toping:

Muhit
Variantlar

B1

B2

B3

B4

A1

12

11

10

8

A2

8

10

2

5

A3

6

5

3

2

A4

10

4

4

5





Noaniqlik mumkin bo'lgan holatni aniq taxmin qila olmaslik holatidagi ikki yo'l


Yaxshi strukturalangan muammolar uchun qaror qabul qilish metodlari


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Gurvis kriteriyasi («optimizm-pessimizm» yoki «alfa-kriteriy» )


Murakkablik darajasi va tashqi muhit bilan bog'lanish darajasi bo'yicha tizimlarning tasnifini o’tkazing: iqtisodiyot


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni tadqiq qilishda asosiy bosqichlari


Strategik va tabiat bilan o’yinlar haqida


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. O’rtacha yutuq kriteriyasi


Tizimlarning mohiyati va erkinligi darajasi bo'yicha tashqi muhitga nisbatan tasnifini o’tkazing: Maktab


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni tadqiq qilishda qaror qabul qilish masalalari


Qaror qabul qiluvchi shaxslar


Masala yechish modellari. Imitatsion modellashtirish


Tizimlarning ishlash muddati va ixtisoslashuv darajasi bo'yicha tasnifini o’tkazing: fakultet


Kuchsiz strukturali muammolarni yechish prinsiplari


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan asosiy mezonlar (kriteriyalar)


Texnikada imitatsion modellashtirish haqida


Ushbu chiziqli programmalashtirish masalasini yeching





Dinamik programmalash usulidan foydalanib quyidagi masalani yeching:





Tasodifiy miqdorlar va ularning xarakteristikalarining tizimli tahlili


Muammo. Muammo turlari. Strukturalash


Imitatsion modellashtirish metodologiyasi


Tarqatilgan tizim modeliga misol keltiring


Loyihalashtirishning avtomatlashtirilgan tizimini modellashtirish


Kuchsiz strukturalangan muammolar o’ziga xosliklari


Murakkab texnik tizimlarni yaratish bosqichlari va yondoshuvlari


Aloqa modeliga (yoki tizimlarning o'zaro ta'sir modeliga) misol keltiring


Boshqarishning imitatsion modelini tahlil etish algoritmi


Kuchsiz strukturalangan muammolar yechimlarini asoslovchi asosiy metodlar


Imitatsion modellashtirishning dasturiy vositalari


Konditer fabrikasi uch turdagi , , karamellarni ishlab chiqarish uchun uch xil xom ashyo: shakar, krem va quruq mevalar ishlatadi. 1 tonna karamel turlarini ishlab chiqarish uchun sarf qilinadigan xom ashyolar miqdori (me’yori), xom ashyolarning zahirasi hamda 1 tonna karamelni sotishdan olinadigan daromad quyidagi jadvalda keltirilgan.



Xom ashyo turlari

1 tonna mahsulotga xom ashyo sarfi (tonna hisobida)

Xom ashyo zahirasi (tonna)







Shakar

0,6

0,5

0,6

800

Krem

0,4

0,4

0,3

600

quruq mevalar

-

0,1

0,1

120

1 t karamel sotishdan olinadigan daromad (sh. b.)

108

112

126




Fabrikaga maksimal foyda keltiruvchi karamel ishlab chiqarish rejasini toping.




Tizimli tahlilda qaror qabul qilish mezonlari


Model. Formallashtirish. Informatsion model turlari


Odam organizmi uchun bir sutkada ozuqa moddasidan 12 birlik, ozuqa moddasidan esa 16 birlik kerak bo’lsin. Bu ozuqa moddalarni mahsulotlar tarkibidan olish mumkin bo’lsin. Bir birlik mahsulotlar tarkibidagi va ozuqa moddalarining miqdori, mahsulotlar bahosi quyidagi jadvalda keltirilgan:



Maxsulotlar
Ozuqa
moddalari

Bir birlik mahsulotlar tarkibidagi turli ozuqa moddalarining miqdori

Ozuqa moddalarining minimal normasi










0,3

0,2

12



0,4

0,2

16

Mahsulotlar bahosi

2

4




Bir kunlik ovqatlanish rejasini qanday tuzganda odam organizmi kerakli ozuqa moddalarni minimal normadan kam qabul qilmaydi hamda sarf qilingan xarajatlar eng kam (minimal) bo’ladi?






Dinamik programmalash usulidan foydalanib quyidagi masalani yeching:





Boshqarish jarayoni ma’lumotlarni matematik ifodalash


Kuchsiz strukturalangan muammolar uchun minimal masofalar metodi


Alterativlarni ekspertlar guruhi tomonidan rangirlash metodlari


Ushbu chiziqli programmalashtirish masalasini yeching





Tasodifiy miqdorlar va ularning xarakteristikalarining tizimli tahlili


Loyihalashtirishning avtomatlashtirilgan tizimini modellashtirish


Boshqarishning imitasion modelini tahlil etish algoritmi


Tizimli tahlilda qaror qabul qilish mezonlari


Uyali aloqa tashlash muammosining tizimli tahlili


Boshqarish jarayoni ma’lumotlarni matematik ifodalash


Obyektlarni klassifikatsiyalashda qaror qabul qilishning mezonli baholari


Butun sonli dasturlash masasalani chegara va shahobcha usulida tahlil etish


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish


Tizimning ichki aloqalarining kengaytirilgan tahlili


Tizimlarni bazaviy asoslari va tahlil etish bosqichlari


Tizimlarni sinflashtirish va ularni baholash


Tizimda axborot o’lchovini baholash


Tizim va boshqaruv


Axborot tizimlari va ularning amaliy ahamiyati


Tizimlarni modellashtirish asoslari va ularni baholash


Tizimlarni kompyuterli va matematik modellashtirish


Tizimlarni evolyutsion modellashtirish


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish masalalari


Tanlash yoki qaror qabul qilish. Qaror qabul qilishning optimallash muammolari va ekspert uslubi


Tanlash yoki qaror qabul qilish. Qaror qabul qilish masalalari tavsifi.


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish.


Dekompozitsiya, analiz, sintez haqida


Yaxshi strukturalangan muammolar uchun qaror qabul qilish metodlari


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni tadqiq qilishda asosiy bosqichlari


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni tadqiq qilishda qaror qabul qilish masalalari


Kuchsizstrukturali muammolarni yechish prinsiplari


Muammo. Muammo turlari. Strukturalash


Kuchsiz strukturalangan muammolar o’ziga xosliklari


Kuchsiz strukturalangan muammolar yechimlarini asoslovchi asosiy metodlar


Alterativlarni ekspertlar guruhi tomonidan rangirlash metodlari


Kuchsiz strukturalangan muammolar uchun minimal masofalar metodi


Kuchsiz strukturalangan muammolar uchun kriteriyalarning muhimligi. Hisoblash usullari


Kuchsiz strukturalangan muammolar uchun Alternativlarni ranjirlash metodi


Strukturalangan muammolarni yechish prinsiplari


Nostrukturali muammolarni yechish prinsiplari


Yaxshi strukturalangan muammo o‘ziga xosliklari


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni tadqiq qilishda asosiy bosqichlar


Yaxshi strukturalangan muammoli jarayonlarni yechish metodlar


“Yechimlar daraxti usuli” metodi haqida


Qaror qabul qilish masalasining qo’yilishi


Nostrukturali muammolarni yechish. Delfi metodi


Kuchsiz strukturalangan muammolar uchun Alternativlarni ranjirlash metodi


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan asosiy mezonlar (kriteriyalar) haqida


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Vald kriteriyasi («maksimin(minimaks)» kriteriyasi)


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. «Maksimaks» kriteriyasi


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Laplas kriteriyasi


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Sevidj kriteriyasi («minimaks»da yo’qotish kriteriyasi)


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. Gurvis kriteriyasi («optimizm-pessimizm» yoki «alfa-kriteriy» )


Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish jarayonida qo'llaniladigan kriteriyalar. O’rtacha yutuq kriteriyasi


Masala yechish modellari. Imitatsion modellashtirish


Texnikada imitatsion modellashtirish


Imitatsion modellashtirish metodologiyasi


Murakkab texnik tizimlarni yaratish bosqichlari va yondoshuvlari


Imitatsion modellashtirishning dasturiy vositalari


Model. Formallashtirish.Informatsion model turlari


Berilganlarning semantik modeli


Semantik model turlari haqida (UML modeli)


Semantik model turlari haqida (Barker va Zaxman diagrammalari)


Semantik model turlari haqida (Konseptual graflar)


Semantik model turlari haqida (Obyektli model va BMP modeli)


Bilimlarning bitta mahsuliy (produksion) modelini tuzing


Bilimlarning freymli modelini tuzing


Bilimlarning mantiqiy modelini tuzing


Tizim atamasiga ta’rif bering.


Tizim elementlariga nima kiradi?


Tizim elementlarining o’zaro aloqalari qanday shakllanadi?


Tizimlar qanday tasniflanadi?


Murakkab va oddiy tizimlarni ta’riflang.


Sun’iy va tabiiy tizimlarni ta’riflang.


Tizimlarni tashkil etuvchi qismlarga tushuncha bering.


Jamiyatning asosiy tizim resurslari qanday bo’ladi?


Tizimli tahlil nima? Tizimli tahlilning predmet sohasiga nima kiradi?


Qanday asosiy tizim usullari va protseduralari bor?


Aniq sharoitda qaror qabul qilish qanday amalga oshiriladi?


Axborot miqdori va entropiyaning, tizimdagi tartibsizlikning bog’liqligi nimada?


Axborot nima? Axborot muhiti nima? Axborot qanday sinflanadi?


Axborot sinergetikasining qanday asosiy aksiomalari bor?


Axborot tizimi nima? Axborot tizimini tizimli loyihalashning mohiyati nimada? Uning hayot sikli qanday?


Axborot o’lchami nima? Axborot o’lchamlariga qanday umumiy talablar qo’yilgan?


Axborotni olishning qanday asosiy nazariy va empirik usullari bor?


Axborotning kvant-mexanik o’lchami nima? Ular tizimda nimani ifodalaydilar? Axborotning termodinamik o’lchami nima?


Bilimlar, metabilimlar nima? Bilimlarni ifodalash nima?


Boshqarishning axborot tizimi nima? Uning qanday turlari bor?


Genetik algoritm nima? Genetik va “nogenetik” algoritmlarning asosiy umumiy va farq qiluvchi xossalari nimada?


Jamiyatning asosiy tizim resurslari qanday bo’ladi?


I.Prigojinning asosiy sinergetik tamoyili nima?


Kkategoriya, funktor nima?


Kognitiv sxema (chambarak) nima? Undan nima uchun va qanday foydalanish mumkin? Kognitologiya nima?


Kompyuterli modellashtirishning matematik modellashtirish bilan taqqoslangandagi xususiyatlari nimada?


Qanday asosiy tizim usullari va protseduralari bor?


Qanday bilim modellari turlari bor, ularning tavsiflari?


Qanday model statik (dinamik, diskret va h.k.) deyiladi?


Qanday tizim katta, murakkab deyiladi?


Qanday tizimlar o’z-o’zini tashkil qilishga keltiriladi.


Qanday tizimlar ekvivalent deyiladi?


Qaror qabul qilish masalalarining qanday sinflari mavjud?


Maqsad, tasnif, tizim, ichki tizim, masala, masalani yechish, muammo nima?


Modellarning asosiy xossalari nimalar va ular qanchalik muhim?


Modellashtirishtirishning (modellanadigan tizimning) hayot sikli nimada?


Model nima, u nega kerak va qanday ishlatiladi? Matematik model nima?


Tizim barqarorligining qanday turlari bor? Tizim izomorfizmi nima?


Tizim murakkabligi va barqarorligi qanday bog’langan?


Tizimlarning invariantligi nima?


Tizimli tahlil nima? Tizimli tahlilning bosqichlarning asosiy vazifalari nimada?


Tizimli tahlilning qanday asosiy bosqichlari bor? Tizimli tahlilning predmet sohasiga nima kiradi?


Tizimni boshqarish va tizimda boshqarish nima? Ularning o’xshashligi va farqlarini tushuntiring.


Tizimni boshqarish vazifalari va masalalari o’rtasida qanday o’zarobog’liqlik bor?


Tizimni boshqarishning vazifalari va masalalarini tushuntiring.


Tizimning asosiy belgilari va topologiyasi nima?


Tizimning ish bajarishi va rivojlanishi, rivojlanishi va o’z-o’zidan rivojlanishlari o’rtasida asosiy o’xshashliklar va arqlar bor?


Tizimning hisoblanish murakkabligi (tasnifli, dinamik) nima bilan


Tizimning egiluvchanligi, ochiqligi, yopiqligi nimada ko’rinadi?


O’z-o’zini tashkil qilish va o’z-o’zini tashkil qiluvchi tizim nima? Ularni bayon etishning asosiy turlari qanday?


Xartli bo’yicha axborot miqdorining ma’nosi nima?


Shennon bo’yicha axborot miqdorining ma’nosi nima?


O’z-o’zini tashkil qilish va o’z-o’zini tashkil qiluvchi tizim nima? Har qanday tizim o’z-o’zini tashkil qiluvchi bo’la oladimi?


Hisoblovchi yoki kompyuterli eksperiment (tajriba)


Chiziqlashtirish, identifikatsiya, modelning adekvatligi (o’xshashligi) va sezuvchanligini baholash nima degani?


Evolyutsion modellashtirishtirish nima? Evolyutsion modellashtirishtirishda samaradorlik mezonlari nima?


Ushbu masalani grafik usulda yeching





Ushbu masalani yeching ,




Ushbu masalani grafik usulda yeching





Dinamik programmalashtirish usuli bilan masalani yeching





Zahira darhol to’ldirilishi ta’minlanadigan deterministik statik modelda buyurtmani tashkil etish xarajati pul birligi, birlik resursni vaqt birligida saqlash xarajati pul birligi, resursga kunlik talab birlik bo’lsin. Buyurtmaning optimal o’lchamini va ketma-ket buyurtmalar orasidagi vaqt oraliqini aniqlang. Agar buyurtmani bajarish muddati kun bo’lsa, buyurtmani yangilash nuqtasini topilsin.


Ushbu masalani yeching ,




Dinamik programmalashtirish usuli bilan masalani yeching





Ushbu masalani grafik usulda yeching





Dinamik programmalashtirish usuli bilan masalani yeching





Ushbu masalani yeching ,




Ushbu masalani grafik usulda yeching





Zahira darhol to’ldirilishi ta’minlanadigan deterministik statik modelda buyurtmani tashkil etish xarajati pul birligi, birlik resursni vaqt birligida saqlash xarajati pul birligi, resursga kunlik talab birlik bo’lsin. Buyurtmaning optimal o’lchamini va ketma-ket buyurtmalar orasidagi vaqt oraliqini aniqlang. Agar buyurtmani bajarish muddati kun bo’lsa, buyurtmani yangilash nuqtasini topilsin.


Dinamik programmalashtirish usuli bilan masalani yeching





Ushbu masalani yeching ,




Ushbu masalani grafik usulda yeching





Ushbu masalani grafik usulda yeching





Dinamik programmalashtirish usuli bilan masalani yeching





Ushbu masalani grafik usulda yeching



Dinamik programmalashtirish usuli bilan masalani yeching





Dinamik programmalashtirish usuli bilan masalani yeching





Ushbu masalani grafik usulda yeching





Zahira darhol to’ldirilishi ta’minlanadigan deterministik statik modelda buyurtmani tashkil etish xarajati pul birligi, birlik resursni vaqt birligida saqlash xarajati pul birligi, resursga kunlik talab birlik bo’lsin. Buyurtmaning optimal o’lchamini va ketma-ket buyurtmalar orasidagi vaqt oraliqini aniqlang. Agar buyurtmani bajarish muddati kun bo’lsa, buyurtmani yangilash nuqtasini topilsin.


Ushbu masalani grafik usulda yeching





Ushbu masalani grafik usulda yeching





Ushbu masalani yeching ,




Ommaviy xizmat ko’rsatish tizimlarida eng sodda kiruvchi oqimning taqsimot qonunini izohlang.


Ommaviy xizmat ko’rsatish tizimlarida (eng sodda kiruvchi oqim uchun) ikki qo’shni talab orasidagi vaqt taqsimotini keltiring (misollarda tushuntiring).




Laplas, Vald hamda 0.7 va 0.3 ko’rsatkichli Gurvis va Sedvij kriteriyalari bo’yicha ushbu samaradorlik jadvali asosida elektrostansiyaning optimal variantini toping:



Dinamik programmalashtirish usuli bilan o’zgaruvchilar butun qiymatli bo’lgan quyidagi masalani yeching:



Zahira darhol to’ldirilishi ta’minlanadigan deterministik statik modelda buyurtmani tashkil etish xarajati pul birligi, birlik resursni vaqt birligida saqlash xarajati pul birligi, resursga kunlik talab birlik bo’lsin. Buyurtmaning optimal o’lchamini va ketma-ket buyurtmalar orasidagi vaqt oraliqini aniqlang. Agar buyurtmani bajarish muddati kun bo’lsa, buyurtmani yangilash nuqtasini topilsin.




Laplas, Vald hamda 0.8 va 0.3 ko’rsatkichli Gurvis va Sedvij kriteriyalari bo’yicha ushbu samaradorlik jadvali asosida elektrostansiyaning optimal variantini toping:



Muhit
Variantlar

V1

V2

V3

V4

A1

7

15

1

8

A2

8

11

2

5

A3

9

6

3

2

A4

10

4

4

7




Ushbu chiziqli programmalashtirish masalasini yeching keltiring,




Ushbu masalani yeching ,




Ommaviy xizmat ko’rsatish tizimlarida regulyar oqim deb nimaga aytiladi?


Laplas, Vald hamda 0.8 va 0.3 ko’rsatkichli Gurvis va Sedvij kriteriyalari bo’yicha ushbu samaradorlik jadvali asosida elektrostansiyaning optimal variantini toping:

Muhit
Variantlar

V1

V2

V3

V4

A1

12

10

4

7

A2

4

13

2

5

A3

6

6

3

2

A4

11

5

1

5





Ommaviy xizmat ko’rsatish tizimlarida (eng sodda kiruvchi oqim uchun) talablarga xizmat ko’rsatish vaqti oralig’ining taqsimot qonunini keltiring (misollarda tushuntiring).




Laplas, Vald hamda 0.6 va 0.4 ko’rsatkichli Gurvis va Sedvij kriteriyalari bo’yicha ushbu samaradorlik jadvali asosida elektrostansiyaning optimal variantini toping:

Muhit
Variantlar

V1

V2

V3

V4

A1

10

10

11

9

A2

7

10

2

5

A3

9

6

3

2

A4

11

4

4

7



Laplas, Vald hamda 0.7 va 0.3 ko’rsatkichli Gurvis va Sedvij kriteriyalari bo’yicha ushbu samaradorlik jadvali asosida elektrostansiyaning optimal variantini toping:

Muhit
Variantlar

V1

V2

V3

V4

A1

11

10

5

7

A2

4

12

2

4

A3

6

6

3

2

A4

10

5

1

5





Dinamik programmalashtirish usuli bilan o’zgaruvchilar butun qiymatli bo’lgan quyidagi masalani yeching





Chinni buyumlar fabrikasida tayyorlanadigan mahsulotlardan olinadigan maksimal daromad olish modulini quring. Quyida mahsulotlar va ularga sarf bo’ladigan xom ashyolarning sarfi keltirilgan.



Xom ashyo turlari

1 dona mahsulotga xom ashyo sarfi
Kg hisobida)

Xom ashyo zahirasi (kg)

Kosa

Piyola

Choynak

likopcha




Maxsus tuproq

0.4

0.15

0.25

0.1

18000

Boyoq

0.001

0.0005

0.0015

0.0002

200

Ko’mir

4

2

5

3

1000

1 dona mahsulot sotishdan olinadigan daromad (sh. b.)

4000

1200

8500

3500






Ushbu masalani yeching




Dinamik programmalashtirish usuli bilan o’zgaruvchilar butun qiymatli bo’lgan quyidagi masalani yeching


Matbuot uyida 5 turdagi mahsulot ishlab chiqariladi. Bular kitob, gazeta, daftar, banner va otkritkalar. Ularga mos ravishda quyidagi xom ashyolar ishlatiladi: qog’oz, bo’yoq, qisgich, maxsus qog’oz va yelim. Jadvalda har bir mahsulotga ketadigan xom ashyolar sarfi keltirilgan. Matbuot uyining daromadni maksimal qilish modelini tuzing.



Xom ashyo turlari

1 dona mahsulotga xom ashyo sarfi



Xom ashyo zahirasi

kitob

gazeta

daftar

banner

otkritka




Qog’oz

0.5

0.01

0.07

-

-

180

Maxsus qog’oz

0.1

-

-

0.3

0.005

80

Bo’yoq

0.1

0.002

0.0001

0.2

0.005

70

qisgich

-

-

0.001

-

-

15

yelim

0.002

-

-

-

0.001

15

1 dona jonivor sotishdan olinadigan daromad (sh. b.)

25000

2200

350

6000

350








Laplas, Vald hamda 0.85 va 0.35 ko’rsatkichli Gurvis va Sedvij kriteriyalari bo’yicha ushbu samaradorlik jadvali asosida elektrostansiyaning optimal variantini toping:

Muhit
Variantlar

V1

V2

V3

V4

A1

10

12

4

7

A2

7

13

5

5

A3

6

6

3

2

A4

10

5

2

5





Ushbu masalani yeching




Laplas, Vald hamda 0.6 va 0.4 ko’rsatkichli Gurvis va Sedvij kriteriyalari bo’yicha ushbu samaradorlik jadvali asosida elektrostansiyaning optimal variantini toping:

Muhit
Variantlar

V1

V2

V3

V4

A1

12

11

10

8

A2

8

10

2

5

A3

6

5

3

2

A4

10

4

4

5





Dinamik programmalashtirish usuli bilan o’zgaruvchilar butun qiymatli bo’lgan quyidagi masalani yeching





Fermada 4 turdagi jonivorlar boqiladi. Bir mavsum mobaynida fermerning maksimal foyda olish modelini tuzing. Quyidagi jadvalda jonivorlarning turlari, zarur mahsulotlar sarfi va ularning sotuvdagi narxi keltirilgan.



Xom ashyo turlari

1 dona jonivorgaga xom ashyo sarfi
Kg hisobida)

Xom ashyo zahirasi (kg)

sigir

ot

quyon

tovuq




xashak

1800

2100

700

-

18000

yem

500

700

300

70

8000

don

-

400

-

150

1000

Dori- darmon

1.2

1

0.5

0.9

30

1 dona jonivor sotishdan olinadigan daromad (sh. b.)

4500000

12000000

25000

35000






Ushbu masalani yeching




Mezonlarga ko'ra eng yaxshi strategiyalarni toping: Wald, Sevij, Gurvits (pessimizm koeffitsienti 0,2), Gurvits xavf matritsasiga nisbatan (pessimizm koeffitsienti 0,4) tabiat bilan o'yinning quyidagi to'lov matritsasi uchun (matritsa elementlari to'lov hisoblanadi) :





To'liq noaniqlik sharoitida tabiat bilan o'yinning matritsasi berilgan (matritsa elementlari to'lovdir):

Majburiy: A to'lov matritsasi va pessimizm koeffitsiyenti p = 0, 0,5; 1 bo'lgan xavf matritsasi R bilan bog'liq holda Hurvitz pessimizm-optimizm mezonlari yordamida o'yinchining optimal strategiyalarini tahlil qiling. Shu bilan birga, maximax, Wald va Sevij mezonlarini ajratib ko'rsating.


Quyidagi to'lov matritsasi berilgan:
 

Vald, Savaj va Gurvits mezonlaridan foydalangan holda optimal strategiyani aniqlang (pessimizm koeffitsiyenti 0,4).


Mahsulotlar partiyasini ishlab chiqarish uchun beshta mashinadan birini tanlash kerak, ularning o'lchami Q uchta qiymatni olishi mumkin: 150, 200, 350. I mashina uchun ishlab chiqarish xarajatlari Ci quyidagi formula bilan berilgan:
Ci = Pi + ci * Q
Pi va ci ma'lumotlari 4.2-jadvalda keltirilgan.

Показатели



Модель станка

1

2

3

4

5

Pi

30

80

50

160

100

ci

14

6

10

5

4

Quyidagi Vald, Savaj, Xurvits mezonlarining har biri uchun masalani yeching (pessimizm mezoni 0,6). Qabul qilingan yechimlarni solishtiring.


Aj strategiyasini tanlashda har bir Si tabiat holati uchun bitta Vij natijasi mos keladi. Qaror qabul qilishda yo'qotishlar o'lchovi bo'lgan Vij elementlari jadvalda keltirilgan. Jadval

Strategiyalar



Holatlar

S1

S2

S3

S4

A1

2

6

5

8

A2

3

9

1

4

A3

5

1

6

2

Vald, Sevij, Xurvits mezonlariga muvofiq optimal echimni tanlang (pessimizm koeffitsienti 0,5 ga teng).


Yengil avtomobillarni keng miqyosda ishlab chiqarish rejalashtirilgan. Rj avtomobil dizaynining to'rtta varianti mavjud. Har bir loyihaning iqtisodiy samaradorligi Vji ishlab chiqarish rentabelligiga qarab aniqlangan. Uch davr o'tgandan keyin Si atrof-muhitning (tabiatning) ba'zi holatlari sifatida qaraladi. Turli loyihalar va tabiat holatlari uchun iqtisodiy samaradorlik qiymatlari jadvalda keltirilgan.

Loyihalar

Holatlar

S1

S2

S3

R1

20

25

15

R2

25

24

10

R3

15

28

12

R4

9

30

20

0,1 pessimizm koeffitsiyenti bilan Wald, Sevij, Gurvits mezonidan foydalangan holda ishlab chiqarish uchun engil avtomobilning eng yaxshi loyihasini tanlash talab qilinadi. Yechimlarni solishtiring va xulosalar chiqaring.


Katta sanoat majmuasining energiya ehtiyojlarini qondirish uchun quriladigan elektr stantsiyasining turini aniqlang. Muammoda mumkin bo'lgan strategiyalar to'plami quyidagi parametrlarni o'z ichiga oladi:
R1 - gidroelektrostantsiya qurilmoqda;
R2 - issiqlik zavodi qurilmoqda;
R3 - atom elektr stantsiyasi qurilmoqda.
Elektr stansiyasini qurishning iqtisodiy samaradorligi Si tabiat holatlari majmuini tashkil etuvchi tasodifiy omillar ta'siriga bog'liq.
Iqtisodiy samaradorlikni hisoblash natijalari jadvalda keltirilgan. 

Stansiyalar

Holatlar

S1

S2

S3

S4

S5

R1

40

70

30

25

45

R2

60

50

45

20

30

R3

50

30

40

35

60




Firma avtomobillarga texnik xizmat ko'rsatish shoxobchasi (STO) qurishni ko'rib chiqmoqda. Har xil miqdordagi xizmat ko'rsatiladigan avtomashinalar bo'lgan stansiya qurilishi uchun smeta tuzildi va kutilayotgan daromad taklif etilayotgan ustaxona xizmatlariga rejalashtirilgan talabni qondirishga qarab hisoblab chiqildi (haqiqatda xizmat ko'rsatilayotgan transport vositalarining prognozli soni). Qabul qilingan qarorga qarab - kuniga xizmat ko'rsatilayotgan avtomobillarning dizayn soni (xizmat ko'rsatish stansiyasi loyihasi) Rj va xizmat ko'rsatish stantsiyalari xizmatlariga taxminiy talabning qiymati - Jadvalda chizilgan. 4.6 yillik moliyaviy natijalar (daromad CU):

Loyihalar

Talabni qondirishning kutilayotgan hajmi

0

10

20

30

40

50

20

-120

60

240

250

250

250

30

-160

15

190

380

390

390

40

-210

-30

150

330

500

500

50

-270

-80

100

280

470

680

0,5 pessimizm koeffitsienti bilan Vald, Savaj, Xurvits mezonlaridan foydalangan holda eng yaxshi SRT loyihasini aniqlang


Do'kon uchta turdagi Ai tovarlaridan birini sotishi mumkin; ularning amalga oshirilishi va do'kon foydasi mahsulot turiga va talab holatiga bog'liq. Talabning uchta Bi holati bo'lishi mumkin deb taxmin qilinadi (4.7-jadval). Kafolatlangan foyda foyda matritsasida keltirilgan:



Mahsulot

Talab

В1

В2

В3

А1

20

15

10

А2

16

12

14

А3

13

18

15

Do'kon uchun qaysi mahsulotni sotib olishni aniqlang.


Quyidagi to'lov matritsasi berilgan: Vald, Savaj va Xurvits mezonlaridan foydalangan holda optimal strategiyani aniqlang (pessimizm koeffitsienti 0,6).


Teatr ma'muriyati spektakllarga qancha dastur buyurtma berishni hal qilishi kerak. Buyurtmaning narxi 200 funt sterlingni tashkil qiladi. Art. ortiqcha har biriga 30p. Dasturlar har biri 60p dan sotilmoqda va qo'shimcha 300 funt sterling reklama daromadi bo'ladi. Art. Teatrga tashrif buyurish o'tgan tajribadan ma'lum 

Tashriflar

4000

4500

5000

5500

6000

Ehtimoli

0,1

0,3

0,3

0,2

0,1

Dasturlarni tomoshabinlarning 40 foizi sotib olishi kutilmoqda.
1. Vald, Savaj va Xurvits mezonlaridan foydalanib, teatr ma'muriyati qancha dasturga buyurtma berishini aniqlang.


Aj strategiyasini tanlashda har bir Si tabiat holati uchun bitta Vij natijasi mos keladi. Qaror qabul qilishda yo'qotishlar o'lchovi bo'lgan Vij elementlari jadvalda keltirilgan:

Стратегии

Holatlar

S1

S2

S3

S4

A1

20

12

15

15

A2

14

23

12

26

A3

25

21

24

30

Vald, Savaj, Xurvits mezonlariga muvofiq optimal yechimni tanlang (pessimizm koeffitsienti 0,6 ga teng).




Novvoyxonada do‘konlarga sotish uchun non pishiriladi. Bitta nonning narxi 30 pens, u 40 pensga sotiladi. Jadval 4.10 oxirgi 50 kunlik talab ma'lumotlarini ko'rsatadi:

Talab, ming dona

10

12

14

16

18

Kunlar soni

5

10

15

15

5

Agar non pishirilsa, lekin sotilmasa, yo'qotish har biriga 20 p. Wald, Sevij, Gurvits mezonlaridan foydalanib (koeffitsientlar bilan: 0,4 - maksimal sotib olish ehtimoli, 0,6 - minimal sotib olish ehtimoli), kuniga qancha rulon pishirish kerakligini aniqlang.


Korxona qaysi turdagi mahsulotni ishlab chiqarish maqsadga muvofiqligini tanlaydi. Aj mahsulotining to'rt turi mavjud. Har bir turdagi mahsulot ishlab chiqarishdan olinadigan foyda iqtisodiy muhit holatiga qarab belgilanadi Bi. Har xil turdagi mahsulotlar va tabiat holatlari uchun foyda qiymatlari jadvalda keltirilgan.

Mahsulot turi

Iqtisodiy muhit holati

В1

В2

В3

А1

40

52

45

А2

58

45

89

А3

45

36

65

А4

36

89

45

0,4 pessimizm koeffitsiyenti bilan Vald, Sevij, Gurvits mezonlaridan foydalangan holda ishlab chiqarish uchun yengil avtomobilning eng yaxshi loyihasini tanlash talab qilinadi. Yechimlarni solishtiring va xulosalar chiqaring


Dinamik programmalashtirish usuli bilan o’zgaruvchilar butun qiymatli bo’lgan quyidagi masalani yeching




Tabiat bilan o'yin uchun matritsani aniqlashning ikkita usulini yozing.


Duradgor ustaning maxsus sexida 5 xil mahsulot: eshik, rom, shkaf, stol va stullar ishlab chiqariladi. Quyidagi jadvalda xom ashyoning sarf miqdori va hamda 1 dona tayyor mahsulot ishlab chiqishdan olinadigan daromad keltirilgan.

Xom ashyoturlari

1 dona mahsulotga xom ashyo sarfi



Xom ashyo zahirasi

eshik

rom

shkaf

stol

stul




Yog’och

0,6

0,4

0,7

0.3

0.5

40

Mix

-

-

0.2

0.1

0.2

15

Kley

0.7

0,4

0,2

0

0

20

Maxsus mato

-

-

-

0.9

0.4

50

Lak

0.8

0.6

0.9

0.3

0.1

20

1 dona mahsulot sotishdan olinadigan daromad (sh. b.)

450000

420000

2500000

650000

85000




Duradgor ustaning maksimal foyda olish masalasi modelini tuzing.


Ushbu masalani yeching




Ierarxiyani tahlil qilish usulining asosiy bosqichlarini sanab o'ting


Dinamik programmalashtirish usuli bilan o’zgaruvchilar butun qiymatli bo’lgan quyidagi masalani yeching




Ushbu masalani yeching




Dinamik programmalash usulidan foydalanib quyidagi masalani yeching:





Oshxonada 4 xil taom tayyorlanadi. Bular lag’mon, somsa, palov va kabob. Quyida 1-kunlik mahsulotlarning sarflanish miqdori va sotuvdan keladigan daromad keltirilgan.



Xom ashyoturlari

1 dona mahsulotga mahsulot sarfi
(kg hisobida)

Mahsulot zahirasi (kg hisobida)

Lag’mon

Somsa

Palov

kabob




Un

0.1

0,05

-

-

50

Piyoz

0,05

0,1

0,05

0.01

45

Sabzi

0.1

0

0,25

0

40

Go’sht

0.1

0.1

0.15

0.3

15

Guruch

0

0

30

0

450

Yog’

0.01

0.02

0.07

0

15

Ziravor

0.01

0.01

0.01

0.01

0.5

1 dona mahsulot sotishdan olinadigan daromad (sh. b.)

6000

1200

8000

6500




Bir kunda maksimal daromad olish modelini tuzing.




Ushbu masalani yeching




Dinamik programmalash usulidan foydalanib quyidagi masalani yeching:





Fabrika 4 turdagi mahsulot ishlab chiqaradi. Bular kostyum, shim, bo’yinbog’ va ko’ylak. Bu mahsulotlarning hammasi 5 turdagi xom ashyodan tayyorlanadi. Quyidagi jadvalda xom ashyoning sarf miqdori hamda 1 dona tayyor mahsulot ishlab chiqishdan olinadigan daromad keltirilgan.

Xom ashyoturlari

1 dona mahsulotga xom ashyo sarfi
( hisobida)

Xom ashyo zahirasi ()

Kostyum

Shim

Bo’yinbog’

Ko’ylak




1-tur

0,8

0,5

0,1

0.6

1800

2-tur

0,1

0,4

0,1

-

650

3-tur

-

0,1

0,1

0.1

420

4-tur

1.2

1

0.5

0.9

1900

5-tur

0.6

0.2

-

0.3

450

1 dona mahsulot sotishdan olinadigan daromad (sh. b.)

450000

120000

25000

65000




Fabrikaga maksimal foyda olish masalasi modelini tuzing.




Dinamik programmalashtirish usuli bilan o’zgaruvchilar butun qiymatli bo’lgan quyidagi masalani yeching





Mebel fabrikasida standart o’lchamdagi fanerlardan mos ravishda 24, 31 va 18 dona 3 xil buyumlar uchun tayyor qismlar qirqilishi kerak. har bir faner tayyor qismlarga ikki xil usulda qirqilishi mumkin. Quyidagi jadvalda har bir qirqish usulida olinadigan tayyor qismlar soni va bunda hosil bo’ladigan chiqindilar miqdori berilgan.



Tayyor qism


Turlari
turlari

Qirqish usulida hosil bo’ladigan tayyor qismlar soni (dona)

1

2

I

2

6

II

5

4

III

2

3

Chiqindilar miqdori (sm2)

12

16

Zarur miqdordan kam bo’lmagan tayyor qismlar tayyorlash va eng kam chiqindiga ega bo’lishi uchun fanerlardan nechtasini qaysi usulda qirqish kerak?






Axborot yetishmasligi sharoitida boshqaruv qarorlarini qabul qilish masalasida qaror daraxti yordamida muammoni yechish bosqichlarini sanab o'ting va tavsiflang.


Axborot yetishmasligi sharoitida qaror qabul qilish masalasida qarorlar daraxtini yaratish jarayonini tavsiflang. Qarorlar daraxti usuli qanday muammolar uchun qo'llaniladi?


Axborot yetishmasligi sharoitida boshqaruv qarorlarini qabul qilish masalasida qaysi o'yinchi "subyektivist" deb nomlanadi? Qaysi o'yinchi "ob'ektivist" deb nomlanadi?


Axborot yetishmasligi sharoitida qaror qabul qilish masalasida muammoni shakllantirish bosqichida qanday asosiy protseduralar bajarilishi kerak? Bir holatdan ikkinchi holatga o'tish jarayoni qanday belgilanadi?


Axborot yetishmasligi sharoitida qaror qabul qilish masalasida shartsiz naqd pul ekvivalenti nima? Kutilayotgan pul qiymati qanday?


Ierarxiyalarni tahlil qilish uslubida optimal variantni tanlash nimaga asoslangan?

Kafedra mudiri: S.A. Axatqulov


Fakultet decani: A.I. Babayarov
Download 98.02 Kb.




Download 98.02 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Raqamli texnologiyalar fakulteti “Axborot tizimlarining matematik va dasturiy ta’minoti” ta’lim yo’nalishi 3-kurs talabalariga 6-semestr uchun “Tizimlarni tahlil qilish va modelini qurish” fanidan yakuniy nazorat uchun savollar jamlanmasi

Download 98.02 Kb.