Ravhan hamdamovich ayupov raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratda yangi texnologiyalar o’quv qo’llanma

Download 5,77 Mb. Pdf ko'rish
bet	69/414
Sana	30.05.2024
Hajmi	5,77 Mb.
	#257728

1 ... 65 66 67 68 69 70 71 72 ... 414

Bog'liq
Ракамли иктисодиётда инновацион технологиялар

Qiymat . Blokcheyn tarmoqda qiymatning pirringli P2P

Attestatsiya
. Tarixda birinchi marta, turli sub’ektlar bir-birini bilmagan va
bir-biriga ishonmagan holda bitim tuzishi va ishlarni yuritshi mumkin. Shaxsni
tasdiqlash va ishonch o‘rnatish moliyaviy vositachining huquqi va imtiyozi
bo‘lmay qo‘ydi. Boz ustiga, moliyaviy hizmatlar nuqtai-nazaridan ishonch
bayonnomasi yangi ma’noga ega bo‘ladi. Blokcheyn zarur bo‘lgan paytda
tranzaksiyalar tarixi (
blokcheynda
), nufuz qiymati (
agregatsiyalangan fikrlar
asosida
) va boshqa umumiqtisodiy ko‘rsatkichlar asosida har bir tomonning aynan
o‘xshashligi va to‘lov layoqatini tasdiqlab, ishonchli munosabatlar o‘rnatishi
mumkin.
Qiymat
. Blokcheyn tarmoqda qiymatning pirringli
P2P
uzatish kliringini
amalga oshiradi va ularni tartibga soladi, buni doimiy ravishda bajaradi, shunday
ekan, uning registri doimo dolzarb bo‘ladi. Agar banklar
o‘zining biznes-modelini
o‘zgartirmagan holda
bunday imkoniyatdan avvalboshdan foydalanganlarida edi,
yiliga 20 mlrd dollar atrofida operatsion harajatlarni tejab qolgan bo‘lar edilar – bu
hisob-kitoblar Ispaniyaning
Santander
bankiga tegishli bo‘lib, real raqamlar
bundan ancha yuqori. Qiymatni keskin pasaytirish tufayli banklar bank hizmatlari
ko‘rsatish bilan yetarli darajada qamrab olinmagan jamiyatlarda xususiy va
korporativ mijozlarga moliyaviy hizmatlar, bozorlar va kapitalga ulanish uchun
kengroq imkoniyatlar taqdim eta olgan bo‘lar edi. Bu nafaqat bozor yetakchilari
uchun, balki butun dunyo bo‘ylab endi ish boshlayotgan tadbirkorlar uchun ham
foydali hisoblanar edi. Istalgan kishi istalgan joydan turib, smartfonga va
internetga ulanish imkoniga ega bo‘lgan holdagina jahon moliyaviy oqimlariga
qo‘shilish imkoniga ega boladi.
Tezlik
. Hozirgi paytda pul oqimini tartibga solish uchun yetti kun, birja
bitimini tartibga solish uchun – ikki-uch kun, bank ssudasi uchun esa naqd 23 kun
talab qilinadi.
SWIFT
tarmog‘i butun dunyo bo‘ylab o‘n minglab moliyaviy
institutlar o‘rtasida kuniga o‘n besh million to‘lovni o‘tkazadi, lekin ularni tartibga
solish va kliringga esa bir necha kun sarflaydi. Xuddi shu narsa AQSHda kuniga

103
trillionlab dollarlik to‘lovlar o‘tkazadigan
ACH
(
Automated Clearing House
)
tizimida ham ro‘y beradi. Bitkoyn tarmog‘idabu vaqtda amalga oshirilgan barcha
tranzatsiyalarni tartibga solish va kliringga o‘rtacha 10 daqiqa vaqt ketadi. Boshqa
blokcheynlar yanada tezroq bo‘lib,

Download 5,77 Mb.

1 ... 65 66 67 68 69 70 71 72 ... 414

Download 5,77 Mb.

Pdf ko'rish