|
Respublikamizda neft va gaz to`g`risida ingiliz tilida qisqacha bayon yozib bering
|
| bet | 45/46 | | Sana | 30.11.2023 | | Hajmi | 444,31 Kb. | | #108683 |
Bog'liq x vareant gtl(1)Ba(N03) 3+H2S04= BaS04+2HN03
Na2Si03+2HCl=NaCl+ H2Si03
Kislorodsiz kislotalar metallmaslami vodorodga ta'sir ettirib, hosil bo'lgan modda suvda eritib olinadi:
Cl2 + H2 = HC1 (HC1 suvda eritiladi)
H2 + S = H2S (H2S suvda eritiladi)
5_9 Alkanlar nima ? alkanlarga misol keltiring
Alkanlar ( parafinlar , shuningdek to’yingan yoki to’yingan uglevodorodlar) chiziqli yoki tarmoqlangan tuzilishga
ega bo’lgan asiklik uglevodorodlar bo’lib, ular faqat oddiy (bitta) bog’larni o’z ichiga oladi va umumiy formulasi
CnH2n + 2 bo’lgan gomologik qator hosil qiladi.
Barcha alkanlar va alkenlar alifatik uglevodorodlar sinfiga kiradi. Alkanlar to’yingan uglevodorodlardir, ya’ni ular
ma’lum miqdordagi uglerod atomlari uchun maksimal mumkin bo’lgan vodorod atomlarini o’z ichiga oladi. Alkan
molekulalaridagi har bir uglerod atomi sp3 gibridlanish holatida – C atomining 4 gibrid orbitallari shakli va
energiyasi bo’yicha bir xil. C-C bog’larining σ – bog’i qutblilik va qutblanish qobiliyati bilan ajralib turadigan. C-C
bog’lanish uzunligi 0,154 nm, C-H bog’lanish uzunligi 0,1087 nm.
Sinfning eng oddiy vakili metan (CH4 ). Eng uzun zanjirli uglevodorod, nonakontatriktan C390H782 1985 yilda
ingliz kimyogarlari I. Bidd va M. K. Uayting tomonidan sintez qilingan.
IYUPAK nomenklaturasi bo’yicha tarmoqlangan alkanlar quyidagi qoidalar bo’yicha nomlanadi:
1) Eng uzun tarmoqlanmagan zanjir tanlanadi, uning nomi asos (oʻzak) boʻlib xizmat qiladi.
2) Tarmoqlar o’rinbosar sifatida nomlanadi, bunda tarmoqlanmagan zanjirdagi uglerod atomlari eng kichik lokant
p rinsipida raqamlanadi Agar alkanning molekulasida uglerod atomlarining soni va
tarmoqlanish darajasi bilan farq qiladigan bir nechta
o’rinbosarlar bo’lsa alkanni nomlashda o’rinbosarlar alifbo
tartibida keltiriladi.
|
| |
