Moliyaviy ko’rsatkichlar milliard AQSh dollarida
|
2001…
|
2006…
|
2011
|
2012
|
2013
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
Aylanma
|
5,363…
|
19,32…
|
108,3
|
156,5
|
170,9
|
182,8
|
233,7
|
215,6
|
229,2
|
Sof foyda
|
-0,025…
|
1,989…
|
25,92
|
41,73
|
37,04
|
39,51
|
53,39
|
45,69
|
48,35
|
Aktivlar
|
6,021…
|
17,21
|
116,4
|
176,1
|
207
|
231,8
|
290,5
|
321,7
|
375,3
|
Kapital
|
3,92…
|
9,984…
|
76,62
|
118,2
|
123,5
|
111,5
|
119,4
|
128,2
|
134,0
|
2018
|
2019
|
2020
|
2021
|
2022
| |
265,6
|
260,2
|
274,5
|
365,8
|
394,3
| |
59,53
|
55,25
|
57,41
|
94,68
|
99,80
| |
365,7
|
338,5
|
323,9
|
351,0
|
352,8
| |
107,1
|
90,48
|
65,33
|
63,09
|
50,67
|
2022-yilda ishlab chiqarilgan mahsulotlar:
iPhone - smartfonlar, iPhone 14Pro, iPhone 14, iPhone 13, iPhone SE, iPhone 12 va iPhone 11 modellari – 205,5 milliard dollar daromad oldi.
Mac - shaxsiy kompyuterlar, iMac, Mac mini, Mac Studio va Mac Pro modellari, shuningdek, MacBook Air va MacBook Pro noutbuklari – 40,2 milliard dollar daromad oldi.
iPad - planshet kompyuterlar, iPad Pro, iPad Air, iPad va iPad mini modellari – 29,3 milliard dollar daromad oldi.
boshqa elektronika va aksessuarlar – 41,2 milliard dollar daromad keltirdi, jumladan:
AirPods - Simsiz minigarnituralar, AirPods, AirPods Pro va AirPods Max modellari.
Apple TV media tizimi, Apple TV 4K va Apple TV HD modellari.
Apple Watch - aqlli soatlar, Apple Watch Ultra, Apple Watch Series 8 va Apple Watch SE modellari.
Ishlash ko’rsatkichlari
daromad sof foyda aktivlar
Xizmatlar
2021/22 moliyaviy yilida xizmatlar 78,1 milliard dollar ishlab topdi, shu jumladan:
Reklama - reklama platformalarida uchinchi tomon kompaniyalari va ularning mahsulotlarini reklama qilish.
AppleCare o’z mahsulotlari uchun pullik xizmatdir.
Bulutli xizmatlar - bulutli omborlarda ma’lumotlarni saqlash.
Raqamli kontent - dasturlar, o’yinlar, musiqa, filmlar va kitoblarni qidirish va yuklab olish uchun App Store platformasi, shuningdek, Apple Arcade (o’yinlar) ixtisoslashgan pullik platformalari mavjud; Apple Fitness+ (fitness dasturi); Apple Music (musiqa); Apple News+ (yangiliklar va jurnal maqolalari), Apple TV+ (sport va boshqa teledasturlar).
Daromadning geografik taqsimoti:
Amerika – 169,7 milliard dollar (AQSh – 147,9 milliard dollar)
Yevropa – 95,1 milliard dollar
Xitoy (shu jumladan Gonkong va Tayvan) – 74,2 milliard dollar
Yaponiya – 26,0 milliard dollar
Osiyo-Tinch okeani mintaqasining qolgan qismi – 29,4 milliard dollar
Rossiyada Apple
30-sentabrda yakunlangan 2006-moliya yilida Apple kompaniyasining Rossiyadagi savdosi 69 million dollarni tashkil etadi. Apple IMC Russia kompaniyasi menejerlarining maʼlumotlariga ko’ra, ushbu davrda Rossiyada 240 ming dona iPod audiopleyerlari sotilgan (yiliga 6 marta o’sish). 2007 yilda kompaniyaning Rossiya vakolatxonasi tashkil etiladi va 2010 yil 6 sentyabrdan boshlab Aleksey Badaev boshchilik qiladi. 2008 yil holatiga ko’ra, Rossiyada kompaniyaning o’nga yaqin vakolatli biznes hamkorlari mavjud. “Di House” kompaniyasi Apple uskunalarini Rossiyaga rasmiy import qiluvchi sifatida tanlanadi va 2010 yilda “Marvel” kompaniyasi ikkinchi importyor bo’ladi. Endi rasmiy importerlar M.Video va re:Store do’konlari tarmoqlari hisoblanadi. Shuningdek, 2012 yildan beri Svyaznoy guruhi mahsulotlarni to’g’ridan-to’g’ri Appledan sotib oladi, bu esa ushbu tarmoq do’konlarida qurilmalarni arzonlashtiradi. Apple korporatsiyasi 2012 yilda Apple Rusni ro’yxatdan o’tkazgan. Asosiy faoliyat turi – texnik vositalarning ulgurji va chakana savdosi. 2013 yil 28-iyunda kompaniya Apple onlayn do’konining rus segmentini ishga tushiradi. 2016 yildan Rossiyaning Markaziy univermag binosida bitta Apple do’koni faoliyat ko’rsatmoqda. 2022 yil yanvar oyida Apple o’z resurslarida elektron shaklni joylashtiradi, shuningdek, “qo’nish” qonuniga muvofiq Roskomnadzor veb-saytida shaxsiy hisob ochadi. 2022 yil 2-martda Apple Rossiyada sotuvlar to’xtatilganini eʼlon qiladi.
Rossiyaning Monopoliyaga qarshi federal xizmati Apple kompaniyasini bozordagi hukmronlikni suisteʼmol qilganligi uchun jarimaga tortadi. Maʼlum qilinishicha, jarima miqdori 12 million AQSH dollaridan ortiq summani tashkil etadi. Jarima to’g’risidagi qaror kompaniyaning tovar aylanmasidan kelib chiqqan holda 26 aprel kuni belgilangan. Maʼlumot uchun 2019 yilda Rossiyaning monopoliyaga qarshi xizmati Amerika kompaniyasi tomonidan Kasperskiy laboratoriyasining Kaspersky Safe Kids (KSK) – ota-ona nazorati dasturining versiyalarini asossiz ravishda rad etilgani uchun Apple kompaniyasiga qarshi ish qo’zg’agan. 2020 yil avgust oyida ushbu holat ko’rib chiqilgandan so’ng, Rossiyaning monopoliyaga qarshi xizmati Apple iOS qurilmalari uchun mobil ilovalar bozorida raqobatni cheklayotgani hamda ota-ona nazorati mobil ilovalarini ishlab chiquvchilariga nisbatan o’zining ustun mavqeini suisteʼmol qilganligini aytadi. O’tgan yilning 28 avgustida monopoliyaga qarshi xizmat Apple kompaniyasiga 2020 yilning 30 noyabriga qadar iOS operatsion tizimida ishlaydigan mobil qurilmalar uchun dasturlar bozoridagi raqobatni cheklovchi qoidabuzarliklarni bartaraf etishni buyurgandi. O’z o’rnida Apple kompaniyasi ushbu holat bo’yicha monopoliyaga qarshi xizmatning qaroridan norozi ekani va bu bo’yicha sudga shikoyat qilishni davom ettirishini maʼlum qilgan.
Soliqlar
Butun dunyo bo’ylab to’laydigan soliqlarni kamaytirish uchun Apple Irlandiya, Niderlandiya, Lyuksemburg va Britaniya Virjiniya orollari kabi kam soliq to’lanadigan joylarda sho’ba korxonalarini ochadi. New York Times gazetasining yozishicha, Apple boshqa qit’alarda daromad solig’idan qochib, sho’ba korxonalari nomidan sotgan birinchi texnologiya kompaniyalaridan biri bo’lgan. 1980 yillarning oxirida Apple Irlandiyadagi sho’ba korxonalari orqali daromadlarni Niderlandiyaga, keyin esa Karib dengiziga yo’naltirish orqali soliqlarni kamaytiradigan “Irlandiyalik ikki tomonlama gollandiyalik sendvichi” deb nomlanuvchi buxgalteriya hisobi texnikasini yaratadi. Britaniya Konservativ partiyasi a’zosi Charli Elfik 2012 yil 30-oktyabrdagi tadqiqotini e’lon qiladi, unda ba’zi transmilliy kompaniyalar, jumladan Apple korporatsiyasi Buyuk Britaniyadan milliardlab funt foyda ko’rayotgani, ammo Buyuk Britaniya g’aznachiligiga samarali soliq stavkasining sezilarli darajada kam standart daromad solig’i atigi 3 foizini to’laganligini ko’rsatadi.. Tadqiqotni nashr etish orqali Elfik Moliya vazirligi kansleri Jorj Osbornni Google va The Coca-Cola kompaniyasi kabi transmilliy korporatsiyalarni Buyuk Britaniyadagi daromadlari uchun to’laydigan samarali soliq stavkasini oshkor qilishga majburlashga undaydi. Elfik, shuningdek, Buyuk Britaniyaga o’z ulushini to’lamaydigan transmilliy korporatsiyalarga hukumat shartnomalarini rad etish kerakligini maslahat beradi.
|
