|
Rudn journal of Informatization in Education Herald rudn. Seriya: ta'limni axborotlashtirish 2017
|
| bet | 2/6 | | Sana | 10.06.2024 | | Hajmi | 92,79 Kb. | | #262290 |
Kalit so'zlar: kompyuter grafikasi, raster grafikalar, vektorli grafikalar, o'rganish, vizualizatsiya
Важным условием для формирования Inson shakllanishining muhim sharti uning способность вос- grafik ma'lumotlarni qabul qilish, qayta ishlash va ulardan foydalanish qobiliyatidir графическую . В Hozirgi vaqtda ta'limni axborotlashtirish jarayoni jadal rivojlanmoqda, bu esa o'qitishda в обучении bir qator yangi axborot texnologiyalaridan foydalanishga undaydi ( masalan, ishlarga qarang [1-3; 5; 7-10]). Изучение компьютерной SKO-Le-da kompyuter grafikalarini o'rganish shaxsiy kompyuterlarni qo'llashning eng muhim yo'nalishlaridan biri va yangi axborot texnologiyalarini rivojlantirishning etakchi yo'nalishlaridan biridir. Kompyuter grafikasi ishlatilmaydigan zamonaviy dunyoda inson faoliyati sohasini topish qiyin графика не . Считается, что 98% информации из окру- жающей Inson atrof - muhitdagi ma'lumotlarning 98 foizini человек получает через ko'rish orqali oladi va использует образы для keyingi harakatlarni amalga oshirish uchun zarur qarorlarni qabul qilish uchun tasvirlardan foydalanadi, deb ishoniladi. Kompyuter grafikasi informatika fanining etakchi bo'limlaridan biri bo'lib, u yangi bilimlarni egallash, kompyuter bilan ishlash ko'nikmalarini rivojlantirish uchun vosita bo'lib xizmat qiladi. В связи с постоянным Axborot texnologiyalarining doimiy o'sishi va rivojlanishi munosabati bilan технологий в со-
vaqtinchalik jamiyat растет потребность в innovatsion ishlanmalarga bo'lgan ehtiyoj ortib bormoqda - ijtimoiy- соот- ветственно, должен расти tarmoq, bilim darajasi ham o'sishi kerak уровень . Biroq огромное количество , maktab kutubxonalarida mavjud bo'lgan juda ko'p sonli uslubiy adabiyotlar eskirgan. Umumiy ta'lim tizimida kompyuter grafikasiga etarlicha e'tibor berilmagan.
Ushbu fan sohasi kursining mazmuni учеников при работе с элементами компьютерной графики, которые вклю- чают в себя работу oddiy axborot ob'ektlari (matn, jadval, diagramma, rasm) bilan ishlashni o'z ichiga olgan kompyuter grafikasi elementlari bilan ishlashda talabalarning mavzularini quyidagicha tavsiflaydi простыми информационными объектами (текстом, таблицей, : o'zgartirish, yaratish, saqlash, o'chirish. Siz rasmni printerga olib borasiz. "Texnologiya" mavzusini tematik rejalashtirishda выделяются следующие темы, которые содержат элементы kompyuter grafikasi bilan ishlash elementlarini o'z ichiga olgan quyidagi mavzular ta'kidlangan с компьютер- ной : "bosma nashrlar. Виды Bosma nashrlarning turlari. Иллюстрации в Pu - yorqinlikdagi rasmlar. Nashrlardagi oddiy sxemalar va jadvallar".
Oliy va o'rta kasb - hunar ta'limi tizimida muhandislik grafikasi kursi doirasida образования talabalar учатся рисовать детали промышленного обо- рудования kompas kompyuter yordamida loyihalash tizimida sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarish tafsilotlarini chizishni o'rganadilar системе автоматизированного проектирования . Большин- ство Talabalar не имеют опыта создания kompyuter modellari va de - Tale chizmalarini yaratish tajribasiga ega emaslar . Ko'pgina talabalar нуждаются в дополнительном обучении kompyuter grafikasi bo'yicha qo'shimcha mashg'ulotlarga muhtoj. Представление о степени разработки темы «Компьютерная Maktab informatika kursida "kompyuter grafikasi" mavzusini ishlab chiqish darajasi to'g'risida tushuncha в школьном курсе информатики, дают соответствующие maktab o'quv qo'llanmalari va o'quv qo'llanmalarining tegishli bo'limlari tomonidan beriladi школьных .
I. G. Semakin dasturi bo'yicha asosiy kursni o'qitish (masalan, asarlarga qarang [4; 6]) включает изучение grafik muharriri va принципов работы u bilan ishlash tamoyillarini o'rganishni o'z ichiga oladi. Faqat 7 soat. Bundan tashqari, muallif предлагает провести исследование в Paint va CorelDraw raster va vektor muharrirlarini taqqoslash tahlilida tadqiqot o'tkazishni taklif qiladi, shu bilan birga grafik muharrirlarning o'zboshimchalik bilan tanlanishini istisno etmaydi.
Darslikda N. V. Makarova " Informatika: darslik. 10-11-sinflar. 1-qism: asosiy daraja "mavzu mavjud" grafik ma'lumotlarni kom-pyuterda taqdim etish". Bu erda quyidagi tushunchalar ko'rib chiqiladi: bitmap , nuqta tasvirining hajmi , глубина rang chuqurligi , grafik fayl hajmi графического файла, фор- мат , grafik faylning shakli файла (BMP, GIF, TIFF, JPEG, PCX), vektor tasviri, grafik ibtidoiy. Mavzu содержит сравнительное описание растровой и век- grafikalarni qurish, tahrirlash, masshtablash va qo'llash masalalarini muhokama qiladigan raster va asr grafikalarining qiyosiy tavsifini o'z ichiga oladi. Mavzu test savollari va 5 ta vazifani o'z ichiga oladi. Bu не alohida mavzu emas, balki часть темы по подготовке текстовых loyiha ustida keyingi ish uchun matnli hujjatlarni tayyorlash mavzusining bir qismi.
В учебнике N. D. Ugrinovichning " и векторная графика Informatika va axborot texnologiyalaridagi raster va vektorli grafikalar" darsligida информатике и информационных технологиях» raster grafikalar bobda ko'rib chiqiladi в главе
"Grafik ma'lumotlarni qayta ishlash texnologiyasi". Ras bobining birinchi qismida rastrli grafikalar, rasm fayllari mavjud. Raster, piksel, bit chuqurligi, grafik ibtidoiy va siqish algoritmi tushunchalari keltirilgan. Paint raster muharriri ko'rib chiqildi. I. G. Semakin, E. K. Xennerning" Informatika 10-11-sinf " darsliklarida grafika bo'yicha alohida amaliy ских ishlar mavjud emas. Grafika внедряется в практическую работу по boshqa mavzular bo'yicha amaliy ishlarga kiritiladi : инстру- менты для рисования в matn protsessorida rasm chizish создания , taqdimotlar va veb - sayt yaratish uchun instru-ments.
Минимальные понятия о Rastrli tasvirlar va программах, ular bilan ishlaydigan dasturlar haqidagi minimal tushunchalar N. D. Ugrinovichning "Informatika va AKT: 9-sinf uchun darslik"darsligida ko'rib chiqilgan.
Ushbu darslik "grafik va multimedia ma'lumotlarini kodlash va qayta ishlash"bobida bitmap tasviri va u bilan ishlashning umumiy ko'rinishini beradi. Darslikdagi bu savol 39 sahifada berilgan, bu работы с ma'lum bir muharrir bilan ishlashni o'rganish uchun etarli или иным emas. Darslik написан на сложном язы- ке для ученика 9 - sinf o'quvchisi uchun murakkab tilda yozilgan класса va в то shu bilan birga , ushbu material недостаточен для tasvirlarni yaratish va ularni tahrirlash uchun zarur bo'lgan bilim miqdorini yarim o'rganish uchun etarli emas.
Источник Raster tasvir manbai - bu метод, который может оцифровывать analog tasvirlarni raqamlashtirishi yoki принимать to'g'ridan-to'g'ri raqamli shaklda qabul qilishi mumkin bo'lgan usul в цифровой . Raqamli videokameralar могут быть назначены на устройства, которые raqamli tasvirlarni to'g'ridan-to'g'ri oladigan qurilmalarga tayinlanishi mumkin (va havaskor ish haqida gap ketganda, veb-kameralar).
Rastrli grafikalar kompyuter grafikasining asosidir, ularsiz ставить многое из того, что bizni o'rab turgan narsalarning ko'pini qo'yish mumkin emas: бегущая строка в jamoat trans - portida ishlaydigan chiziq, stantsiyadagi tabloid, kompyuterdagi shriftlar, monitor yoki televizor ekranidagi rasm. Rastrli grafikalar других kompyuter grafikalarining boshqa turlarini ishlab chiqish uchun asos bo'lib xizmat компьютерной qildi. Изучение Ushbu bo'limni o'rganish требует творческо- ijodiy yondashuvni va materialni aniq taqdim etishni talab qiladi.
Ushbu qurilmalar tomonidan darhol olingan rasm, hech qanday o'zgartirishlarsiz, maxsus ommaviy axborot vositalarida fayllar sifatida saqlanadi. Keyin со- rasmlarni birgalikda ushlab turadigan fayllar изображения, переносятся с raqamli qurilmadan на kompyuterga uzatiladi. Veb-kamerada odatda o'z saqlash qurilmasi yo'q va raqamli signalni kompyuterga qayta uzatadi.камера обычно не имеет собственного запоминающего устройства и просто Tasvirni raqamlashtirish qurilmalari в себя различные устройства для analog signalni raqamli signalga aylantirish uchun turli xil qurilmalarni o'z ichiga аналогового oladi. Siz shunchaki fotosuratni skanerga qo'yishingiz va kompyuterda tayyor tasvirni olishingiz kerak на . Эти свойства Rastrli grafikaning ushbu xususiyatlari позволяют bolalarga, hatto без badiiy qobiliyatsiz ощущать ham, o'zlarini ma'lum bir ijodkor kabi his qilishlariga, badiiy obrazlar va o'zini o'zi anglash uchun keng imkoniyatlar yaratishga imkon beradi. Raqamli texnologiyalarning zamonaviy rivojlanishi tufayli bolalar grafik ma'lumotlardan foydalanishlari mumkin. Bugungi kunda har bir bolada sifatli foto va video suratga olish imkoniyatiga ega telefon mavjud. Va siz bu haqiqatni ta'lim maqsadlarida ishlatishga harakat qilishingiz kerak.
Одно из важнейших понятий Kompyuter grafikasining eng muhim tushunchalaridan biri графики — bu grafik shakl. Har bir grafik ob'ekt ma'lum bir grafik formatdagi faylda saqlanadi. Grafik fayl formati grafik ma'lumotlarni faylda saqlash texnologiyasini belgilaydi. Grafik formatlarning asosiy turlari raster va vektor formatlaridir. Bitmap rasmlari piksel matritsasi yordamida saqlanadi. Ushbu matritsaning har bir pikseli uchun ется двоичный код, который определяет piksel rangini aniqlaydigan ikkilik kod saqlanadi . Такие Fayl bunday ma'lumotlarni , shuningdek uning siqish algoritmini saqlaydi.
Vektorli tasvirlar ularning xususiyatlarining geometrik ibtidoiylari shaklida saqlanadi — koordinatalar, o'lchamlar, ranglar va boshqalar. raster va
vektor formatlari barcha foydalanuvchilarning talablarini qondiradigan ideal format mavjud emas. Grafik ma'lumotlarni yozish formatini tanlash от целей работы rasm bilan ishlashning maqsadlariga изображением va способа uni olish usuliga bog'liq . Agar требует- ся фотографическая точность rangni ko'paytirishning fotografik aniqligi talab etilsa, unda преимущество ustunlik raster grafikaga beriladi. Chizmalar, diagrammalar va boshqa chizilgan grafikalar, shu jumladan kompyuter animatsiyasi, odatda vektorli grafikalar yordamida saqlanadi va qayta векторной ishlanadi. От формата файла зависит и объем Ushbu fayl egallagan xotira hajmi fayl formatiga ham bog'liq . Grafik muharrirlari foydalanuvchiga grafik formatni tanlashga imkon beradi. Agar siz haqiqiy hayotning tasviri bilan ishlashingiz kerak bo'lsa, unda raster grafik formatini tanlash tavsiya etiladi.
Bir necha o'nlab форматов raster fayl formatlari mavjud. Каждый из Ularning har biri o'ziga xos ijobiy fazilatlarga ega, bu grafik ma'lumotlar bilan ishlashda undan foydalanish imkoniyatini belgilaydi. Masalan, eng keng из них tarqalganlari quyidagilar. Достаточно общий Bitmap-ning umumiy formati etarli Bitmap. Файлы в Ushbu formatdagi fayllar имеют расширение BMP kengaytmasiga ega. Ushbu format поддерживают barcha raster grafik muharrirlari tomonidan amaliy qo'llab - quvvatlanadi. BMP for-matining asosiy kamchiligi BMP — размер bu siqilish hajmi. Для того, чтобы хранить Ko'p rangli rasmlarni saqlash uchun изображения, используется формат jpeg formati ishlatiladi, , uning fayllari которого имеют расширение jpg yoki JPEG kengaytmasiga ega. Ushbu format позволяет сжимать изображение с большим коэффициентом за ma'lumotlarning qisman yo'qolishi tufayli tasvirni katta koeffitsient bilan siqish imkonini beradi. Rasm rangi qanchalik kichik bo'lsa, jpeg formatidan foydalanish samarasi shunchalik yomon JPEGbo'ladi. Ammo kompyuter ekranida bu deyarli aniq emas.
Формат GIF formati - bu ma'lumotlarni teradigan va уменьшает fayl hajmini bir necha baravar kamaytiradigan eng ixcham rasm hajmi несколько раз размер . Файлы в Ushbu formatdagi fayllar расширение GIF kengaytmasiga ega. В Ushbu formatda сохраняются изображения с , masalan, rasmlarni yaratishda, rang chuqurligi past bo'lgan rasmlar saqlanadi. GIF - da GIF fon rasmlari va animatsiyalarning shaffofligi kabi effektlarni saqlashga imkon beradigan ichki xususiyatlar mavjud. GIFformati, shuningdek, rasmni " chiziq bo'ylab" yozib olishga imkon beradi, shuning чему с частью uchun faylning bir qismi bilan можно видеть siz barcha rasmlarni ko'rishingiz mumkin, ammo с более pastroq piksellar sonida. Графический формат Png grafik formati - формат графического файла, подобный GIF-ga o'xshash, ammo ko'proq ranglarni qo'llab-quvvatlaydigan grafik fayl formati. Для документов, передаваемых Internet orqali uzatiladigan hujjatlar uchun Интернет, очень важно иметь фай- kichik o'lchamdagi Fi-larga ega bo'lish juda muhimdir . Shuning при подготовке uchun veb-sahifalarni tayyorlashda используются типы JPEG, GIF, PNG turlari qo'llaniladi.
Agar имеются особенно высокие требования tasvir sifatiga ayniqsa yuqori talablar mavjud качеству bo'lsa, unda maxsus TIFF formati o'zgaradi. Ushbu formatdagi fayllar расширение TIF yoki TIFF kengaytmasiga ega. Ular etarli darajada siqishni nisbati va chizmalar yordamchi qatlamlarda joylashgan va chizmalar uchun izohlar va eslatmalarni o'z ichiga olgan faylda ko'proq ma'lumotlarni saqlash imkoniyatini beradi. PSD grafik formatidagi fayllar PSD создаются в растровых графических редакторах, таких Adobe Photoshop kabi raster grafik muharrirlarida yaratilgan Adobe Photoshop va позволяют создать kompyuterda rasm yaratishga imkon на beradi. Форматы Asr-Torn grafik fayllarining formatlari ancha kichik. Masalan, ulardan eng keng из них tarqalgani WMF - представляет собой универсальный формат для bu Windows qo'shimchalari uchun universal format. Microsoft Clip Gallery grafik tasvirlar to'plamini saqlash uchun ishlatiladi.
Tahlil maktab informatika kursida недостаточно освещены kompyuter grafikalarini o'rganish bilan bog'liq masalalar etarli darajada yoritilmagan degan xulosaga kelishimizga imkon связанные с изучением компью- терной beradi. Bu не позволяет o'quvchilarga получать необходимые навыки grafik muharrirlarida grafik ob'ektlarni yaratish va qayta ishlash uchun zarur ko'nikmalarni egallashga imkon bermaydi.
Informatika intizomi tushunchalar bilan to'yinganligi va ularning har birining ta'limotiga oz vaqt ajratilganligi sababli, kompyuter grafikasi kursi быть juda katta va в то ayni paytda eng samarali bo'lishi kerak. Kompyuter компьютерной grafikasini должно происходить в процессе формирования o'rganish ongni shakllantirish jarayonida работать с tegishli grafik muharrirlari bilan ishlashi kerak . Biroq при , darslarni qayta ishlashda kompyuter tasvirlarini yaratishning asosiy tushunchalarini o'zlashtirish zarurligini unutmaslik kerak. Profil darajasida-kompyuter grafikasi muharrirlarini chuqur o'rganish, yaratish qobiliyati: образы с помощью bir nechta muharrirlardan foydalangan holda rasmlar целевого изображения для , o'zingizning loyihalaringizni qo'llab - quvvatlash uchun maqsadli rasm, animatsion videolar va oddiy 3D-sahnalar, и экспортировать rasmlar va rasm elementlarini import qilish va eksport qilish. Biroq прак- тической литературы для , bu daraja uchun amaliy adabiyot уровня deyarli yo'q. Есть Tarqoq darslar mavjud , o'qituvchilar uchun ko'rsatmalar yo'q. Ya'ni, ko'proq metodik turmush o'rtoqlar kompyuter grafikalarini asosiy darajada o'qitish bilan bog'liq.
Shunday qilib, в учебниках по informatika darsliklarida содержание учебного материала "axborot texnologiyalari" bo'limidagi o'quv materialining mazmuni har xil dasturiy vositalar bo'yicha turlicha taqdim etiladi. Bundan tashqari, ushbu bo'limni o'rganish uchun sarflangan soatlar soni o'zlashtirilishi kerak bo'lgan tarkibga nisbatan juda oz. Shu bilan birga, kompyuter grafikasidan foydalanish nafaqat ma'lumot, balki boshqa fanlarni, xususan geometriyani o'rganish samaradorligini sezilarli darajada oshirishi mumkin.
|
| |
