Samarqand iqtisodiyot va servis instituti r. S. Amriddinova, N. E. Ibadullayev, G. R. Tursunova, O. I. Tuxliyev

220 
1 
Oqtog‘ 
Noyob va yo‘qolib 
borayotgan hayvon va 
o‘simliklar 
15400 
1997 
2 
Dengizko‘l 
Hayvonot va o‘simliklar 
olami 
50000 
1990 
3 
Qarnobcho‘l 
Hayvonot va o‘simliklar 
olami 
40000 
1992 
4 
Qoraqir 
Hayvonot va o‘simliklar 
olami 
30000 
1992 
5 
Qo‘shrabod 
Hayvonot va o‘simliklar 
olami 
16300 
1992 
6 
Muborak 
Noyob va yo‘qolib 
borayotgan hayvon va 
o‘simliklar 
264469 
1997 
7 
Sarmish 
Hayvonot va o‘simliklar 
olami 
5000 
1997 
8 
Sayg‘ochi 
Yovvoyi hayvonlar 
1000000 
1997 
9 
Sechanko‘l 
Baliqlar 
7037 
1998 
10 
Sudoche 
Yovvoyi hayvonlar 
50000 
1991 
11 
Xubara 
Tuvaloq va uning 
yashash joylari 
25000 
1998 
Tabiiy parvarishxonalar 
7122 
 
1 
«Jayron» 
ekomarkazi 
Jayron, qulon, 
Prejevalsk otlari 
7122 
1976 
2 
Baliq xo‘jaligi 
hududlari 
Suv havzalaridagi 
antropogen tizimlar 
- 
3 
Muhofaza 
etiladigan 
landshaftlar 
Alohida tabiiy ekotizimlar 
1004005 
4 
Kurort tabiati 
hududlari 
Antropogen ekotizimlar 
338 
5 
Rekreatsiya 
hududlari 
Antropogen va tabiiy 
ekotizimlar 
70 
6 
Davlat biosfera 
rezervatorlari 
Tabiat ekotizimlari 
35724 
7 
Chotqol davlat 
biosfera 
qo‘riqxonalari 
Chotqol tog‘ tizimi 
ekotizimlari 
35724 
1947 
Bu holatning eng muhim sababi, bu muhofazadagi manzillardan ekoturizmda 
foydalanishning 
huquqiy-qonuniy 
me’yorlari yaratilganligidir. Yaratilgan 
qonunlarga «mehmonlar» ham «mezbonlar» ham qattiq rioya qilishadi. 

221 
Respublikamizdagi tabiat qo‘riqxonalariga faqat ilmiy xodimlar kirishga ruxsat 
beriladi. Bu qo‘riqxonalarga hatto maxsus ilmiy ekspeditsiyalar ham O‘zbekiston 
Respublikasi Tabiatni muhofaza qilish davlat qo‘mitasining ruxsatnomasini olishi 
kerak bo‘ladi. 
O‘zbekistonda muhofaza qilinadigan tabiiy hududlarda ekoturizmni 
rivojlanishini ta’minlaydigan asosiy chora va tadbirlar «O‘zbekistonda ekologik 
turizmni 
rivojlantirish 
konsepsiyasi»da 
mukammal 
holatda 
berilgan. 
Ekoturizmning dunyoda tutgan o‘rni, mavqei hamda O‘zbekistondagi salohiyati va 
uning rivojlanishi e’tiborni qaratgan holda «Tabiatni muhofaza qilish davlat 
qo‘mitasi» Vatanimizning muhofaza qilinadigan tabiiy hududlarida ekoturizm va 
ekologik mavzudagi ekskursiyalarning rivojlanishini ta’minlaydigan quyidagi 
asosiy chora va tadbirlar ishlab chiqdi: 
1. Respublikamizda ekoturizm sohasida xizmat qiluvchi, jahon talablariga 
javob bera oladigan yuqori malakali mutaxassislarning yetishmasligini xisobga 
olgan holda, yosh mutaxassislarni ekoturizm rivojlangan mamlakatlarga (AQSH, 
Yaponiya, Kanada, Fransiya, Germaniya) malakalarini oshirish uchun o‘qishga, 
ishga yuborish. 
2. Jahon andozalari va talablariga mos keladigan ilmiy va iqtisodiy 
asoslangan katta–kichik, qisqa va uzoq muddatga mo‘ljallangan loyihalar va biznes 
rejalar ishlab chiqib amalga oshirish (imtiyozli kredit asosida). 
3. O‘zbekistonda ekoturizmning jahon talablariga javob bera oladigan 
moddiy-texnik, axborot tahliliy bazasini yaratish, xizmat ko‘rsatish va servis 
sohasini rivojlantirish. 
4. Vatanimizning tarixiy yodgorliklari, go‘zal va betakror tabiati, landshafti, 
nobotat va hayvonot dunyosi haqida bukletlar, turistik atlas va xaritalar yordamida 
dunyo ekoturizm bozorida targ‘ibot ishlarini amalga oshirish. 
5. Baday-tuqay va «Jayron» ekomarkaziga qo‘shni hududlarda Markaziy 
Osiyoda qirilib ketishi xavfli bo‘lgan noyob hayvonlarni saqlash va ko‘paytirish 
uchun milliy bog‘lar tashkil qilish lozim. 

222 
6. O‘zbekiston viloyatlari bo‘yicha yangi ekoturistik dasturlar, yo‘nalishlar 
va xaritalar tuzish kerak. 
7. Ekoturizm sohasi bilan bog‘liq tashkilotlarga ko‘proq huquqlar, imtiyozli 
kreditlar berish, tabiatni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi tomonidan ishlab 
chiqilgan «Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida»gi qonunga ekoturistlarga nisbatan 
huquqiy nazorat ishlarini yengillashtirish bo‘yicha ayrim qonun hujjatlariga 
o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish lozim. 
Vatanimizning ekoturizmning taraqqiyot salohiyati nihoyatda katta va uni 
jadal sur’atlar bilan rivojlantirish uchun barcha imkoniyatlar mavjud. Faqat bu 
salohiyat va imkoniyatlardan jahonda ekoturizmi taraqqiy etgan mamlakatlar 
tajribasiga tayangan holda oqilona foydalanish hamda ilmiy asosda xatolarsiz 
amalga oshirish lozim. 

Download 2,73 Mb.