See discussions, stats, and author profiles for this publication at

121 
adlanırlar. Aşqar rolunu quruluşda olan müxtəlif nöqsanlar da 
oynaya bilər. Bu nöqsanlara, ilk növbədə, boşluqlar və 
düyünlər arasında yerləşən atomlar aiddir. 
Şəkil 3.9. 
Aşqarlı yarımkeçiricilərin keçiricilik sxemi
Aşqarlarların konsentrasiyası az olduqda elektronların bir 
aşqar atomundan digərinə keçmə ehtimalı az olur. Lakin 
aşqarlar öz elektronlarını yarımkeçiricinin keçiricilik zonasına 
ya verə bilər, ya da elektronları onun valent zonası 
səviyyəsindən qəbul edə bilər. 
Aşqar atomları düyünlər arasında olduqda yerdəyişmə 
aşqarları adlanır. 
Aşqar səviyyələri qadağan olunmuş zonadakı vəziyyətinə 
görə dayaz və dərin olur. Dayaz aşqar səviyyələri əsasən 

122 
yarımkeçiricinin elektrik, dərin səviyyələr isə optik və 
fotoelektrik xassələrinə təsir göstərir.
Şəkil 3.10-da ən çox praktiki əhəmiyyətə malik olan iki 
hal göstərilir. 
ΔW
d 
W
F
x x 
Şəkil 3.10.
1 Elektron (n) və deşik (p) tipli yarımkeçiricilərin 
 energetik dioqramı (T>0 olduqda)
Burada W
d 
- donorların ionlaşma enerjisi;
W
a
- akseptorların ionlaşma enerjisi; 
X- fəza koordinatıdır. 
Yarımkeçiricinin valent zonasından elektronları qəbul 
edən aşqarlara
akseptor
deyilir. 
 

Download 4,11 Mb.