|
Úsh ólshewli modellestiriw” oqıw ámeliyatı páninen oqiw materiallar toplamí «tastíYÍqlayman»
|
| bet | 16/94 | | Sana | 19.01.2024 | | Hajmi | 7,58 Mb. | | #141565 |
Bog'liq 3 d modellestiriw OMK amelyat(4-qosımsha)
Blic soraw
1. Úsh ólshemli obektlerdegenimiz ne?
2. Úsh ólshemli obektlerdi qalay gruppalaymiz?
3. Úsh ólshemli maslastırıw ?
(5-qosımsha)
Paydalanılatuǵın ádebiyatlar
Ш.А. Назиров, Ф.М.Нуралиев, Б.Ш.Айтмуратов. Растр ва вектор графика. ЎзР олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги. Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази. – Т.: Ғафур Ғулом номидаги нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2007.
Ш.И.Раззоқов, Ш.С.Йўлдошев, У.М.Ибрагимов. Компютер графикаси. ЎзР олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги. Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази. – Т.: Талқин, 2006
Ш.А.Назиров, Ф.М.Нуралиев, Б.Ш.Айтмуратов. Векторная и растровая графика. Министерство высшего и среднего специального образования РУз. Центр среднего специального профессионального образования. – Т.: Издательско-полиграфический творческий дом имени Чулпана, 2007
(6-qosımsha)
Tiykarǵı túsinikler
Tema : úsh ólshemli obiektlerdi gruppalaw hám modellestiriw.
Joba :
1. Úsh ólshemli obiektler haqqında túsinik.
2. Úsh ólshemli obiektlerdi gruppalaw
3. Úsh ólshemli obiektlerdi maslastırıw
Úsh ólshewli grafika ilimiy esap -kitaplar, injenerlik proektlestiriw, fizikalıq ob'ektlerdi kompyuterde modellestiriw sıyaqlı tarawlarda keń qollanılıwın taptı.
Sızılma daǵı tegis figuraning suwreti onsha qıyın emes, sebebi eki ólshewli geometriyalıq model suwretlengen figuraning uqsaslıǵı bolıp, ol da eki ólshewli.
3 D geometriyalıq deneler Sızılmada túrli tegisliklerge proyeksiyalar kompleksi retinde suwretlengen, bul ob'ektlerdiń keńislikdegi figuralar retinde tek shamalıq shártli oyda sawlelendiriwin beredi. Eger sızılmada sáwlelendiriw zárúr bolsa, ob'ekttiń hár qanday detallari, detallari, qosımsha bólimler, kesiklar hám basqalar kerek boladı. Dizayn ádetde keńislikdegi obektler menen baylanıslılıǵın esapqa alsaq, olardı sızılmada súwretlew mudamı da ápiwayı másele emes
Kompyuter járdeminde ob'ektti qurıwda jaqında úsh ólshewli geometriyalıq suwretlerdi - modellerdi jaratılıwma tiykarlanǵan jantasıw islep shıǵıldı.
Geometriyalıq modellestiriw degende ob'ekttiń geometriyasi haqqındaǵı maǵlıwmatlardı óz ishine alǵan geometriyalıq denelerdiń modellerin jaratıw túsiniledi. Geometriyalıq ob'ekttiń modeli degende onıń formasın birden-bir anıqlawshı maǵlıwmatlar kompleksi túsiniledi. Mısalı, noqat eki (2 D model) yamasa ush (3 D model) koordinataları menen ańlatılıwı múmkin; sheńber - oray hám radiustıń koordinataları hám basqalar menen. Kompyuter yadında saqlanatuǵın úsh ólshewli geometriyalıq model modellashtirilayotgan ob'ekt haqqında etarlicha keń (eger kerek bolsa ) oyda sawlelendiriw beredi. Bunday model virtual yamasa cifrlı dep ataladı.
Úsh ólshewli modellestiriwde sızılma járdemshi rol oynaydı jáne onı jaratıw usılları kompyuter grafikası usıllarına, keńislikdegi modeldi kórsetiw usıllarına tiykarlanadı. Bul jantasıw járdeminde ob'ekttiń geometriyalıq modeli tekǵana grafik suwretti jaratıw, bálki onıń birpara qásiyetlerin esaplaw ushın da qollanılıwı múmkin, mısalı, massa, kólem, inersiya momenti hám basqalar, sonıń menen birge, kúsh, ıssılıq texnikası hám basqa esap -kitaplar.
3 D modellestiriw texnologiyası tómendegishe:
obekttiń haqıyqıy formasına tolıq sáykes keletuǵın virtual ramkanı ("skelet") proektlestiriw hám jaratıw;
vizualizaciyanıń fizikalıq qásiyetleri boyınsha realǵa uqsas virtual materiallardı proektlestiriw hám jaratıw ;
obekt sırtınıń túrli bólimlerine materiallardı belgilew (ob'ektke teksturani proyeksiya qılıw );
obekt isleytuǵın mákandıń fizikalıq parametrlerin belgilew - jaqtılıq, tartısıw, atmosfera qásiyetlerin, óz-ara tásir etiwshi ob'ektler hám sirtlarning qásiyetlerin ornatıw, ob'ektler háreketiniń traektoriyasın belgilew;
alınǵan kadrlar izbe-izligin esaplaw ;
• Juwmaqlawshı animatsiya klipiga sirt effektlerin qosıw.
Model. Úsh ólshewli ob'ektlerdi monıtor ekranında kórsetiw ushın bir qatar processler (ádetde truba liniyasi dep ataladı ), keyininen nátiyjeni eki ólshewli kóriniske awdarmalaw kerek. Daslep, ob'ekt úsh ólshewli keńislik noqatlar yamasa koordinatalar kompleksi retinde ańlatpalanadı. 3 D koordinatalar sisteması ush kósher menen belgilenedi: gorizontal, vertikal hám tereńlik, ádetde uyqas túrde X, Y hám Z oqları dep ataladı.. ob'ekt keńislik olardan ibarat. Ob'ekttiń shıńların sızıqlar menen baylanıstırıp, biz sımlı ramka modelin alamız, sebebi úsh ólshemli jismning tek sirtlarining qırları kórinedi. Tel ramka ob'ekttiń sırtın reń, tekstura menen toltırıw hám jaqtılıq nurları menen sáwlelendirilmektesi múmkin bolǵan maydanlardı belgileydi.
3 D grafika túrleri. 3 D grafikanıń tómendegi túrleri ámeldegi: ko'pburchak, analitik, fraktal, splayn.
Ko'pburchakli grafikalar eń keń tarqalǵan. Bul, birinshi náwbette, onı qayta islewdiń joqarı tezligi menen baylanıslı. Hár qanday ko'pburchak grafik ob'ekti ko'pburchaklar kompleksi menen belgilenedi. Ko'pburchak - bul tegis ko'pburchak. Eń ápiwayı variant - úshmúyeshlik ko'pburchaklar, sebebi siz bilgenińiz sıyaqlı, tegislik keńisliktiń qálegen ush noqatı arqalı ótkeriliwi múmkin. Hár bir ko'pburchak noqatlar kompleksi menen belgilenedi. Noqat ush koordinata menen belgilenedi - X, Y, Z. Sonday etip, siz 3 ólshewli ob'ektti dızbek yamasa struktura retinde belgilewińiz múmkin.
Analitik grafika ob'ektlerdiń analitik tárzde kórsetilgenligi, yaǵnıy formulalar bolıp tabıladı. Mısalı : (x 0, y 0, z 0) noqatda jaylasqan r radiuslı shar (x-x 0) 2 + (y-y 0) 2 + (z-z 0) 2 = r 2 formulası menen xarakterlenedi. Túrli formulalardı bir-biri menen birlestirib, quramalı forma daǵı ob'ektlerdi alıw múmkin. Biraq pútkil qıyınshılıq kerekli ob'ekttiń formulasın tabıwda jatadı.
Analitik ob'ektlerdi jaratıwdıń taǵı bir usılı - revolyuciyanıń qattı denelerin jaratıw. Sonday etip, qandayda bir kósher átirapında sheńber aylantırıp, siz torusni alıwıńız múmkin hám bir waqtıniń ózinde óziniń hám sırtqı oqları átirapında kúshli shozılǵan ellipsni aylantırsangiz, siz júdá shıraylı gofrirovka etilgen torusni alıwıńız múmkin.
Fraktal grafika fraktal - ózine uqsawlıq túsinigine tiykarlanadı. Ob'ekttiń úlkenlashgan bólimleri obekttiń ózine hám bir-birine uqsas bolsa, ol ózine uqsas dep ataladı. Relyef " ózine uqsas" klasqa tiyisli. Sonday etip, sınǵan tasdıń qırlı qırı ufqda taw dizbesi sıyaqlı kórinedi. Fraktal grafika da vektor grafikası sıyaqlı matematikalıq esap -kitaplarǵa tiykarlanadı. Tiykarǵı element fraktal grafika - bul matematikalıq formula, sol sebepli kompyuter yadında hesh qanday ob'ekt saqlanmaydi hám suwret tek teńlemeler menen dúziledi.
|
| |
