• Dasturiy ta’minotning oldini olish
  • Antivirusning oldini olish




    Download 3,28 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet77/97
    Sana21.05.2024
    Hajmi3,28 Mb.
    #248344
    1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   97
    Bog'liq
    6 Shaxsiy kompyuter arxitekturasi va texnik

    Antivirusning oldini olish 
    Aksariyat hollarda, profilaktika standart antivirus dasturlari 
    yordamida amalga oshiriladi. Aksariyat odamlar har hafta kompyu-
    terning skaneri yordamida xavfni yo‘q qilish mumkin deb o‘ylashadi. 
    Ammo ma’lumotlarni himoya qilish uchun haddan tashqari xavf 
    tug‘dirishi shart emas. 
    Shuni yodda tutish kerakki, ko‘pchilik antivirus dasturlari bepul, 
    ma’lumotlar bazasini qo‘lda yangilashni talab qiladi. Agar bu lahzani 
    o‘tkazib yuborilsa, u viruslar bilan kompyuter uskunalariga zarar 
    yetkazish uchun sharoit yaratishga olib keladi. Barcha o‘rnatilgan 
    dasturlar to‘liq tekshirilishi kerak. Agar kompyuter olinadigan mediani 
    o‘rnatishda (Flash drayvlari, tashqi qattiq disklar va boshqalar) bo‘lsa, 
    u tegishli tekshirishni talab qiladi. 
    Dasturiy ta’minotning oldini olish
     
    Tizimni muntazam ravishda qayta o‘rnatmaslik uchun kompyu-
    terning dasturiy ta’minotini muntazam ravishda saqlash kerak. Tizimli 
    «axlatni» qo‘pol ravishda kompyuter texnikasini ishlashda buzilish 
    xavfi mavjud. Hujjatlar bilan ishlangandan so‘ng, ularni o‘chirish kerak. 
    Noto‘g‘ri kod, bo‘sh papkalar, qoldiq fayllar - bularning barchasi 
    kompyuterning ishlashiga salbiy ta’sir ko‘rsatadigan dasturlarni olib 
    tashlaganidan keyin qoladi. Protsessor ushbu yetarli darajada uzoq vaqt 
    ishlov beriladi, bu esa kompyuterda ishlayotganda juda ko‘p 
    noqulayliklarni ta’minlaydi. Bu tizimda salbiy ta’sir ko‘rsatadigan 
    ortiqcha yuklarga olib kelishi mumkin. 
    Siz keraksiz ma’lumotlarni kompyuterning xotirasidan ikkita usul 
    bilan yo‘q qilishingiz mumkin: 
    1. Standart tizim komponentlari - Boshqarish paneli va boshqaruv 
    moduli va dasturiy ta’minotni o‘rnatish. 
    2. Ma’lumot ro‘yxati tozalangan uchinchi tomon yordam 
    dasturlari. Ularning muntazam ravishda foydalanishlari bilan 
    protsessorning ishlashi tezlatilgan va uning haddan tashqari qizib 
    ketishining oldini olish. 


    126 
    Shaxsiy kompyuterning oldini olishning muhim jihati - bu 
    vinchchesterning o‘z vaqtida saqlanib qolishidir. Bu ish davrida 
    klasterlar orqali, qattiq diskdagi xotira hujayralari buyurtma berishdan 
    qilinganligi bilan izohlanadi. Bu tarqoq massaning shakllanishiga olib 
    keladi va ushbu dasturlarda chalkashliklarni shakllantirishga olib keladi. 
    Kerakli ma’lumotlarni kompyuter orqali topish uchun ko‘p miqdordagi 
    resurslar jalb qilinadi. 
    Pozitsiyani barqarorlashtirish uchun defragentatsiyadan foydala-
    nish kerak, ularda ushbu dasturlar qattiq diskda buyurtma qilinadi. 
    Defragmentatsiya boshlanganligi sababli xotira klasterlari istalgan 
    tartibda saralanadi. 
    Dasturiy ta’minotning «tozaligini» kuzatib borish juda muhimdir, 
    ayniqsa operatsion tizim uchun. Agar siz derazalarni tez-tez qayta 
    o‘rnatmoqchi bo‘lsangiz, kompyuteringiz dasturiy ta’minotining oldini 
    olishni qanday qilib to‘g‘ri bajarishni yodda tutishingiz kerak. Dasturiy 
    ta’minotning oldini olishning ma’nosi kompyuter komponentlari bilan 
    bir xil, vaqt o‘tishi bilan «Axlat» dan cho‘tkasi, faqat changning rolida, 
    Windows reestridagi eski yoki keraksiz dasturlar va foydasiz kodlarning 
    qoldiqlari. Xo‘sh, ular qayerdan paydo bo‘ldi? Javob yuzasida yotadi - 
    biz o‘zimizga ko‘tarilishimiz. 
    Masalan, siz bolani o‘rnatdingiz, u o‘z mulkida o‘ynagan yoki 
    hammadan o‘tgan, siz uning qattiq diskiga bo‘sh joyni tejash uchun uni 
    yo‘q qilasiz. Va bu o‘yin haqida yozuvlar Windows reestrida yo‘q 
    qilinganidan keyin ham aniqlanishi mumkin. - Bu unga qanday 
    aralashadi? - so‘raysiz. Windows kutubxonasidagi mavjud bo‘lmagan 
    va eski aloqalari uchun protsessorlarning aylanishidan tizim sekinroq. 
    Ammo ro‘yxatga olish kitobi deyarli har bir harakatning birortasi 
    yozilgan va shu bilan tizim fayllari kirish tezligini pasaytiradi. Albatta, 
    kompyuterning ishlashidagi o‘nlab va yuzlab bunday yozuvlar ta’sir 
    qilmaydi, ammo olti oylik ishlardan o‘rtacha foydalanishingiz uzoqroq, 
    ammo Windows tizimining aniq xatolari paydo bo‘lishini tushunasiz. 
    Nima qilish kerak? 
    Avvalo, siz Windowsdagi dasturlarni yo‘q qilganda, siz faqat 
    «boshqaruv paneli / dasturini o‘rnatish va olib tashlash va tozalash» dan 
    foydalanishingiz kerak. 
    • Ixtisoslashgan dasturlar yordamida Windows registrini qayta 
    tozalang. 


    127 
    Biz CCLEANERdan foydalanishni tavsiya etamiz, bu dastur 
    tajriba bo‘lmagan foydalanuvchi uchun ham oson, foydalanuvchilarga 
    qulay interfeysga ega va hech qachon ortiqcha ishlamaydi (masalan, 
    Windows yuklash fayli). Ushbu operatsiyalar bilan bir qatorda 
    defragmentatsiya haqida unutish mumkin emas. Qattiq diskni defrost-
    mentatsiya qilish - dasturiy ta’minotning oldini olish asosi. Keling, 
    oddiy so‘zlar bilan HDD-ni defrasuzatsiyaning printsipini tushun-
    tirishga harakat qilaylik. O‘rnatish paytidan boshlab har qanday dastur 
    kompyuterida qayta boshlaymiz. Dastur fayllari kichik hujayralardagi 
    qattiq diskda (qattiq disk) - klasterlarda qayd etiladi. Klaster minimal 
    ma’lumotni saqlash bloki tashuvchisiga. Shunday qilib, dastur ko‘plab 
    qo‘shni bepul klasterlarga «birinchi» HDD yozmoqda. Bir nechta o‘nlab 
    dasturlarni kompyuterda qo‘yib, yangilanishlar vaqti davomida yuklab 
    olish va bir nechta dasturdan olingan fayllar qattiq diskning turli 
    qismlaridan klasterlar tomonidan qayd etiladi. Shunga ko‘ra, ushbu 
    dasturga murojaat qilib, protsessor ko‘plab klasterlarni ushbu 
    dasturning turli joylarida turli xil joylarda topishga urinmaguncha 
    kutamiz. Xulosa: dastur asta-sekin ko‘tariladi va ishlaydi. Va biz 
    kompyuterda qancha bo‘lsa (ko‘proq qayta o‘rnating, dasturni qayta 
    o‘rnating va o‘chirib tashlang), bizda turli xil dasturlarning bir qismini 
    qattiq diskning maydoni bo‘ylab aralashtiramiz. HDD defragmentatsiya 
    qilish sizga barcha qattiq disk klasterlarini skanerlash va tartiblash 
    imkonini beradi. Shuni zudlik bilan ta’kidlang, bu uzoq jarayon 
    ekanligini ta’kidlang. Defragmentatsiya vaqti kosmos bilan to‘ldirilgan 
    qattiq diskning hajmiga va avvalgi defragmentatsiya (Windows 
    o‘rnatish) hajmiga bog‘liq. 

    Download 3,28 Mb.
    1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   97




    Download 3,28 Mb.
    Pdf ko'rish