Mavzu_-_3_:
Shimoliy va janubiy ko‘priklar vazifasi.
Reja
1.
Shimoliy va janubiy ko‘priklar haqida tushincha.
2.
Shimoliy va janubiy ko‘priklar vazifasi.
Anakartlarni muhokama qilishda ko'pincha shimoliy ko'prik yoki janubiy
ko'prik kabi atamalardan foydalaniladi. Bunday terminologiya ko'pincha tajribasiz
foydalanuvchilarni chalg'itadi, ular shimoliy va janubiy ko'priklar nima ekanligini,
qaerda va nima uchun javobgar ekanliklarini aniqlay olmaydilar. Bundan tashqari,
foydalanuvchilar ko'pincha shimoliy ko'prikni janub bilan aralashtirib yuboradilar
va anakartda joylashgan joylarini eslay olmaydilar.Ko'prik - bu anakartda
lehimlangan va chipsetning bir qismi bo'lgan chip. An'anaga ko'ra chipset shimoliy
va janubiy ko'prik deb nomlangan ikkita chipdan iborat.Ushbu mikrosxemalar
ko'prik deb nomlanadi, chunki ular kompyuterning markaziy protsessori bilan
boshqa komponentlar o'rtasida bog'lanish funktsiyasini bajaradi. "Shimol" va
"janub" nomlariga kelsak, bu nomlar ushbu chiplarning anakartdagi joylashishini
ko'rsatadi. Yer sharidagi qutblar bilan taqqoslaganda shimoliy ko'prik tepaga,
janubiy ko'prik esa taxtaning pastki qismiga yaqinroq.Shuni ta'kidlash kerakki,
zamonaviy anakartlarda endi ikkita ko'prik ishlatilmaydi. Shimoliy va janubiy
ko'priklar o'rniga janubiy ko'prik endi faqat foydalanilmoqda, chunki shimoliy
ko'prikning barcha funktsiyalari protsessorga birlashtirilgan.
Shimoliy va janubiy ko'prik qayerda
Yuqorida aytib o'tganimizdek, shimoliy ko'prik (№1 rasm) anakartning tepasida,
pastda joylashgan chip. Ushbu tartibga solish shimoliy ko'prik to'g'ridan-to'g'ri
kompyuterning markaziy protsessoriga ulanganligi bilan bog'liq. Odatda shimoliy
ko'prikda ulkan radiator yoki hatto fanati bo'lgan radiator joylashgan, chunki bu
ko'prik janubnikiga qaraganda ancha kuchli qiziydi. Anakartda Northbridge (1) va
Southbridge (2). Janubiy ko'prik (rasm # 2) - bu anakartning pastki qismidagi chip.
Odatda kichikroq sovutgich uning ustida joylashgan, ba'zi anakartlarda janubiy
ko'prik sovutgich bilan umuman jihozlanmagan. Zamonaviy anakartlarda chipset
faqat bitta janubiy ko'prikdan iborat bo'lishi mumkin.
