|
Agar qurilma to'g'ri nolga teng bo'lsa, jarayon "Tasvir tugallandi!" Ma'lumot oynasi ko'rinishi bilan tugaydi, "tugmasini bosing. OK
|
| bet | 6/53 | | Sana | 08.01.2024 | | Hajmi | 8,47 Mb. | | #132593 |
Bog'liq Shaxsiy kompyuterlar, serverlar, periferiya uskunalarining dastu5. Agar qurilma to'g'ri nolga teng bo'lsa, jarayon "Tasvir tugallandi!" Ma'lumot oynasi ko'rinishi bilan tugaydi, "tugmasini bosing. OK” tugmasini bosing va dasturni yoping.
6. Biz ishga tushiramiz windows Explorer va ustiga bosing USB qurilma(flesh-disk), bizdan qurilmani formatlash so'raladi (1) , formatlashga rozilik bildiring (2) , “Start” tugmasini bosing (3) , Biz tasdiqlaymiz (4) , Tugatish (5) .
Mana, ImageUSB dasturi tomonidan "FLASH DRIVE" xalq tilida USB flesh-disk tasvirini yaratish, yozish va qayta o'rnatish, printsipial jihatdan, murakkab jarayon emas.
Mavzu: № 3. Zamonaviy dasturiy konfiguratsiyani tanlash va o‘rnatish
Reja:
Shaxsiy kompyuter va serverlar uchun zamonaviy dasturiy konfiguratsiya va qurilmalarni tanlash.
Shaxsiy kompyuter va serverlarning operatsion tizimini oʼrnatish va sozlash. (Ixtiyoriy zamonaviy OT misolida), nosozliklarni aniqlash va bartaraf etish
Hisoblash tizimi tarkibi konfiguratsiya deb ataladi. Odatda hisoblash texnikasining apparat va dasturiy vositalari alohida o‘rganilishi hisobiga, hisoblash tizimlari apparat konfiguratsiyasi va dasturiy konfiguratsiyasi ham alohida o‘rganiladi. Bunday bo‘linish axborot texnologiyalari uchun muhim ahamiyatga ega, chunki ko‘p hollarda alohida olingan masala yechimini ham apparat, ham dastur vositalari yordamida ta’minlash mumkin. 1.1. Apparat ta’minoti Hisoblash tizimlarining apparat ta’minoti tarkibiga apparat konfiguratsiyani tashkil etuvchi qurilma va asboblar kiradi. Zamonaviy kompyuter va hisoblash majmualari blok-modulli tuzilishdan iborat. Ma’lum ishlarni bajarishga zarur bo‘lgan apparat konfiguratsiyani tayyor blok va qismlardan yig‘ib olish mumkin.
Qurilmalarning markaziy protsessorga (Central Processing UNIT, CPU) nisbatan joylashishiga qarab, ular tashqi va ichki qurilmalarga ajratiladi. Tashqi qurilmalar qoidaga ko‘ra, ma’lumotlarni kiritish va chiqarish qurilmalari hisoblanadi, ular odatda periferik qurilmalar deb ham ataladi. Bundan tashqari, ma’lumotlarni uzoq saqlashga mo‘ljallangan qurilmalar ham tashqi qurilmalarga kiradi. Alohida blok va qismlar orasidagi kelishuvchanlik, birgalikda ishlashdagi moslanuvchanlik, apparatli interfeys deb ataluvchi o‘tish apparat-mantiqiy qurilmalari yordamida bajariladi. Hisoblash texnikasidagi apparat interfeysiga belgilangan standartlar protokollar deyiladi. Shunday qilib, protokol qurilma yaratuvchilari tomonidan, bu qurilmaning boshqa qurilmalar bilan birgalikda ishlashi uchun, ishlab chiqiladigan texnik shartlar majmuasidir. 1.2. Dasturiy ta’minot. DT sathlari Dastur – buyruqlarning tartiblangan ketma-ketligidir.
Kompyuter uchun tuzilgan har bir dastur apparat vositalarini boshqarishda 5 muhim vazifani bajaradi. Bir qarashda dasturning qurilmalar bilan hech qanday bog‘liqligi yo‘qdek ko‘rinadi, ya’ni dastur kiritish qurilmalaridan ma’lumot kiritishni va chiqarish qurilmalariga ham ma’lumot chiqarishni talab qilmasa ham, baribir uning ishi kompyuterning apparat qurilmalarini boshqarishga asoslangan. Kompyuterda dasturiy va apparat ta’minot doimo uzilmas aloqada va uzluksiz bog‘lanishda ishlaydi. Bu ikki kategoriya alohida ko‘rib chiqilayotganiga qaramasdan, ular orasida dialektik aloqa mavjudligi va ularni alohida ko‘rib chiqish shartli ekanligini esdan chiqarmaslik kerak. Kompyuterlar va hisoblash tizimlarining dasturiy ta’minoti tuzilishi dasturiy konfiguratsiya deb ham ataladi.
Dasturlar orasida xuddi kompyuterning fizik qismlari orasidagi kabi o‘zaro aloqa mavjud. Aksariyat dasturlar quyiroq darajadagi boshqa dasturlarga tayanib ishlaydi. Bunday bog‘lanish dasturlararo interfeys deyiladi. Bunday interfeys (muloqot)ning mavjudligi texnik shartlar va o‘zaro aloqa qoidalariga asoslangan bo‘lsa-da, amalda u dasturiy ta’minotni o‘zaro aloqada bo‘lgan bir nechta sath (daraja)larga taqsimlash bilan ta’minlanadi. Dastur ta’minoti sathlari piramida tuzilishiga ega.
Har bir keyingi sath oldingi sathlar dasturiy ta’- minotiga tayanadi. Bunday ajratish, hisoblash tizimining dasturlarni o‘rnatishdan boshlab to amalda ekspluatatsiya qilish va texnik xizmat ko‘rsatishgacha bo‘lgan ish faoliyatining hamma bosqichlari uchun qulaydir. Shunga alohida e’tibor berish kerakki, har bir yuqoridagi sath butun tizimning funksionalligini oshiradi. Masalan, asos dasturiy ta’minoti sathiga ega hisoblash tizimi ko‘p funksiyalarni bajara olmaydi, ammo u tizimli dasturiy ta’minotni o‘rnatishga imkon beradi, ya’ni sharoit yaratadi.
Amaliy dasturiy ta’minot Xizmatchi dasturiy ta’minot Tizimli dasturiy ta’minot Asos dasturiy ta’minot 6 Asos dasturiy ta’minot. Dasturiy ta’minotning eng quyi sathi asos dasturiy ta’minotdan iborat. Bu ta’minot asos apparat vositalari bilan aloqaga javob beradi. Qoida bo‘yicha, asos dasturiy vositalari bevosita asos qurilmalari tarkibiga kiradi va doimiy xotira deb ataladigan maxsus mikrosxemalarda saqlanadi.
Dastur va ma’lumotlar doimiy xotira (DX) mikrosxemalariga ularni ishlab chiqish vaqtida yoziladi va ularni ishlash jarayonida o‘zgartirish mumkin emas. Amalda, ishlatish vaqtida asos dasturiy vositalarini o‘zgartirish zaruriyati kelib chiqsa, DX mikrosxemasi o‘rniga qayta dasturlash imkoniga ega doimiy xotira qurilmasidan foydalaniladi. Bu holda DX mazmunini hisoblash tizimi tarkibida bevosita o‘zgartirish mumkin (bunday texnologiya flesh texnologiya deb ataladi) yoki hisoblash tizimidan tashqarida, maxsus programmator deb ataladigan qurilmalarda bajariladi.
Tizimli dasturiy ta’minot. Bu sathdagi dastur, kompyuter tizimining boshqa dasturlari va bevosita apparat ta’minoti bilan o‘zaro bog‘lanishni ta’minlaydi, ya’ni bu dasturlar dallollik vazifasini o‘taydi. Butun hisoblash tizimining ekspluatatsiya (ishlatish) ko‘rsatkichlari ish sathining dasturiy ta’minotiga bog‘liq. Masalan, hisoblash tizimiga yangi qurilma ulash vaqtida boshqa dasturlarni shu qurilma bilan bog‘lanishini ta’minlash uchun tizimli darajada dastur o‘rnatilishi kerak. Aniq qurilmalar bilan o‘zaro bog‘lanishga javob beruvchi dasturlar qurilma drayverlari deyiladi va ular tizimli sath dasturiy ta’minoti tarkibiga kiradi. Tizimli sath dasturlarining boshqa sinfi foydalanuvchi bilan bog‘lanishga javob beradi.
Aynan shu dasturlar yordamida foydalanuvchi hisoblash tizimiga ma’lumotlarni kiritish, uni boshqarish va natijalarni o‘ziga qulay ko‘rinishda olish imkoniga ega bo‘ladi. Bunday dasturiy vositalar foydalanuvchi interfeysini ta’- minlash vositalari deb ataladi. Kompyuterda ishlash qulayligi va ish joyi unumdorligi bu vositalar bilan bevosita bog‘liq. Tizimli sath dasturiy ta’minoti majmuasi kompyuter operatsion tizimi yadrosini tashkil etadi. Operatsion tizimi kompyuter tizimli sath dasturiy ta’minoti bilan jihozlangan bo‘lsa, u holda kompyuter yanada yuqori darajadagi dasturni o‘rnatishga va eng asosiysi dasturiy vositalarning qurilmalar bilan o‘zaro aloqasiga tayyorli 7 gini bildiradi, ya’ni operatsion tizim yadrosi mavjudligi – insonni hisoblash tizimida amaliy ishlarni bajarish imkoniyatining zaruriy shartidir. Xizmatchi dasturiy ta’minot. Bu dasturlar ham asosiy dasturiy ta’minot bilan, ham tizimli dasturiy ta’minot dasturlari bilan bog‘- langan. Xizmatchi dasturlarning asosiy vazifasi (ular utilitalar deb ham ataladi) kompyuter tizimini tekshirish, sozlash va tuzatishdan iborat. Ko‘p hollarda ular tizimli dasturlarning funksiyasini kengaytirishga va yaxshilashga mo‘ljallangan.
Ba’zida, bu dasturlar boshidanoq OT tarkibiga kiritilgan bo‘lishi mumkin, ba’zida esa ular OT funksiyasini kengaytirishga xizmat qiladi. Amaliy dasturiy ta’minot. Bu sath dasturiy ta’minoti mazkur ish joyida aniq masalalarni yechishga yordam beradigan amaliy dasturlar majmuasini tashkil etadi. Ushbu masalalar qamrab olgan sohalar juda ko‘p bo‘lib, ular ishlab chiqarish, ilmiy-texnik, ijod, o‘qitish va dam olishga mo‘ljallangan masalalarni o‘z ichiga oladi.
Mazkur dasturlar ko‘pfunksionalligining sababi, inson faoliyatining turli sohalari uchun amaliy dasturlar va ilovalar mavjudligidir. Demak, amaliy dasturiy ta’minot va tizimli dasturiy ta’minot o‘rtasida o‘zaro bevosita aloqa bor ekan (birinchisi ikkinchisiga tayanadi), hisoblash tizimi universalligi, amaliy dasturiy ta’minot ommaviyligi va kompyuter funksional imkoniyatlari keng ko‘lamligi foydalanilayotgan operatsion tizim tipi, uning yadrosi qanday tizimli vositalarni o‘z ichiga olganligi va u uch tomonlama o‘zaro bog‘lanish, ya’ni inson – dastur – qurilma bog‘lanishni qay tarzda ta’minlashiga bevosita bog‘liqdir.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Agar qurilma to'g'ri nolga teng bo'lsa, jarayon "Tasvir tugallandi!" Ma'lumot oynasi ko'rinishi bilan tugaydi, "tugmasini bosing. OK
|
