1. Doiraviy adilak o‘qi nivelir aylanish o‘qiga parallel bo‘lishi
kerak, ya’ni UkUk//JJ (2-rasm).
Ko‘targich vintlar orqali doiraviy adilak pufakchasi adilak qutisidagi doira
markaziga keltiriladi va nivelir yuqori qismi 180* buraladi. Pufakcha o‘rtada qolgan
bo‘lsa, shart bajarilgan bo‘ladi, aks holda pufakcha og‘gan qismining yarmi
markazga adilak tuzatkich vintlari bilan, qolgan yarmi ko‘targich vintlar bilan
keltiriladi. Tekshir-ish nazorat uchun takrorlanadi.
2-rasm. Doiraviy adilakni tekshirish:
a- adilak pufakchasini 0 punktga keltirish, b- asbobning yuqori qismini
180* ga burash
2.Iplar to‘rining gorizontal ipi nivelir aylanish o‘qiga
perpendikulyar bo‘lishi kerak (UU ^ JJ ) .
Iplar to‘rining o‘rtadagi ipi nivelirdan 25-30 m naridagi
yaqqol ko‘rinadigan nuqtaga yo‘naltiriladi va truba sekin-asta
surilganda to‘r ipi tanlangan nuqtadan tashqariga chiqmasa, shart
bajarilgan bo‘ladi. Aks holda to‘rni truba korpusi bilan
mahkamlaydigan vinti bo‘shatilib, iplar to‘ri halqasi buraladi
3-rasm.
Nivelirning tuzilish
sxemasi
va
uning
asosiy
geometrik o‘qlari
JJ-asbobning
aylanish
o‘qi;
VV-
asbobning ko‘rish trubasining o‘qi;
UU-silindrik adilak o‘qi; UkUk-doiraviy
adilak o‘qi.
a) asbobning asosiy o‘qini burilishgacha bo‘lgan
holati
b) asbobning asosiy o‘qi atrofida burilishdan
keyingi holati
v) to‘r g‘ilofining burilishdan keyingi holati
4-rasm. Iplar to‘rini tekshirish
3. Trubaning ko‘rish o‘qi silindrik adilak o‘qiga parallel bo‘lishi kerak (VV
//UU).
5-rasm. O‘qlar gorizontal holatda
Bu asosiy geometrik shartni tekshirish uchun uzunligi 50-75 m
bo‘lgan chiziq uchlari joyda qoziqlar bilan mahkamlanadi (6-7-rasm), ular
oldinga nivelirlash usulida to‘g‘ri va teskari yo‘nalishlarda nivelirlanadi
|
