Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov




Download 6,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/149
Sana21.05.2024
Hajmi6,86 Mb.
#248235
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   149
Bog'liq
d9ab3e9e-cd07-426e-baf5-8296230174ae

Xalq tomoshalari
14



0 ‘zingizni sinang!

Sayyor sirk truppalari — ... Xalq dostonlari — ... Xalq baxshilari — ...
Yodda tuting!
Bizning milliy teatr san’atim iz tarixan juda katta y o ‘lni bo-
sib o ‘tgan bo‘lib, uning qadim iy ildizlari xalq o‘yin va tom o-
shalariga bo rib taqaladi.
B u davrda X iva va Q o'qon xonliklari, Buxoro amir­
ligida ilm-fan maMum darajada rivojlangan. Xiva 
xonligida Eltuzar (1804—1806) farmoyishi bilan Shermuhammad M unis 
Xorazmning 1812-yilga qadar boMgan tarixini yozgan. U ning asl ismi Sher­
m uham m ad Amir Avazbiy o ‘gMi boMib, tarixchi, ayni paytda shoir, tarji- 
mon, xattot, m a’rifatparvar boMgan. U 1819-yilda Mirxondning «Ravzat 
us-safo» («Soflik bogM») tarixiy asarini o'zbek tiliga tarjima qilishni bosh- 
ladi va asam ing 1-jildini tarjim a qilishga ulgurdi. Uning «Firdavs ul-iqbol» 
(«Baxtlar bogM») asarini va «Ravzat us-safo» tarjimasini shogirdi va jiyani 
Ogahiy nihoyasiga yetkazdi. Ogahiyning asl ismi M uhammad Rizo Em azar- 
biy o ‘gMi boMib, 1809—1874-yillarda yashagan. 16 ta tarixiy, m a’rifiy, tar­
jim a asarlar muallifi. U arab, fors, turk tillarini puxta bilgan va Xorazmning 
1812—1872-yillardagi tarixiga bagMshlangan asar yozgan. Xiva xonligi tari- 
xiga oid «Riyoz ud-davla», «Zubdat ut-tavorix», «Gulshani davlat», «Shohidi 
iqbol» nomli asarlar yozgan. Ogahiyning xalqparvarligi va xalq holiga befarq 
emasligi uning «Qish» g ‘azalida o ‘zining yorqin ifodasi- 
ni topgan. Ogahiy she’riyati, tarixnavislik va tarjimonlik 
faoliyati 0 ‘rta Osiyo hududidagina emas, balki XIX asr 
Sharq dunyosi madaniy hayotida chuqur iz qoldirdi.
Buxoro amirligida ham bir qator ilm-fan namo- 
yandalari yetishib chiqdi. Ular dan biri yozuvchi, faylasuf, 
m u saw ir, m a’rifatparvar A hm ad Donish edi. U Buxoro 
amiri Nasrulloning elchilari bilan 1857-yilda M oskva,
Peterburg va boshqa Rossiya shaharlari bo‘ylab sayohat 
qilgan. U «Buxorodan Peterburgga sayohat», «Buxoroi 
sharif mangMt amirlari muxtasar tarixi», «Navodir ul- 
vaqoe’» («Nodir voqealar») asarlarining muallifidir.
A hm ad Donish 1865-yilda amir M uzaffar taklifi bilan 

Download 6,86 Mb.
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   149




Download 6,86 Mb.
Pdf ko'rish