ning qoTi ustun kelishiga olib keldi. Tosh
kent him oyasiga Buxoro am irligidan kechikib
yetib kelgan q o ‘shinlam ing foydasi tegmadi.
Chernyayev qo‘shinlari Kam olon darvozasi
yonidan devom i buzib shaharga kirdi.
Ularga
toshkentlik sarbozlar va aholi shaham ing har
bir m ahalla k o ‘chasida tashkil qilingan to ‘-
siqlarda qattiq qarshilik k o ‘rsatdi. Toshkent-
ning har bir qarich yeri uchun k o ‘cha va
m ahallalarda janglar davom etdi.
A sosiy jang
K am olon darvozasidan Xadradagi markaziy
bozorga boradigan k o ‘chada b o ‘lib, podsho
qo‘shinlari to ‘rtta to ‘p him oyasida b o ‘lgan to ‘siqdan o ‘ta olishmadi. Am m o
M. Chernyayev qo‘shinining bir qismi bu vaqt da shahar qal’asini egallab,
shu yerdan shahar ichkarisini to ‘plardan o ‘qqa tutadi.
Himoyachilar sha-
ham i o ‘qqa tutilishidan saqlash m aqsadida qal’aga o ‘t q o ‘yadilar. B u bilan
qal’adan podsho qo‘shinlarini chiqib ketishga m ajbur qildilar.
Kamolon darvozasi tom onga chekingan M. Chernyayev qo ‘shinlari er-
talab yana jangga o ‘tishdi. Shahar y ong‘in ichida qoldi. Suv y o ‘llarining
to ‘sib qo‘yilganligi yong‘inlam i o ‘z vaqtida o ‘chirish imkonini bermadi.
Shahar qurol kuchi bilan egallab olingach, M. Chernyayev 17-iyunda
B eshyog‘och, K o ‘kcha, Sebzor va Shayxontohur dahalarining oqsoqol-
larini chaqirdi. M uzokarada Toshkent qozikaloni H akim xo‘ja,
Abulqosim
eshon, Solihbek dodhoh va shaham ing boshqa nufuzli kishilari ishtirok etdi.
M. Chernyayev xalqaro doirada o ‘z xatti-harakatlarini oqlash m aqsadida
go‘yoki Toshkent ixtiyoriy ravishda taslim boTdi va aholi tinchligi uchun
toshkentliklar o ‘zlari Rossiya askarlariga uning
darvozalarini ochib berdi,
degan xatni im perator nom iga yozishlarini talab qiladi. Oqsoqollardan 9 na-
fari shaham i «ixtiyoriy ravishda topshirish» to ‘g ‘risidagi sulhni imzolashga
m ajbur b o ‘lishdi. Jahon ommasi bu xatning mazm unidan xabardor boTishi
uchun podsho hukum ati tom onidan barcha choralar k o ‘rilgan edi.
Bunday
soxta xat yozilishiga qarshi boTgan Solihbek dodhoh, A bulqosim eshon,
H akim xo‘ja singari vatanparvarlar Sibirga surgun qilingan. Shu bilan Tosh
kent podsho hukum ati ixtiyoriga o ‘tib, Turkiston o ‘lkasining harbiy,
siyosiy
va m a’m uriy m arkaziga aylantirildi.
Harbiy istilochilik yurishlari natijasida bosib olingan hududlarda Tur
kiston viloyati tuzilib, unga harbiy qo ‘shin qo ‘mondoni, general-m ayor
M. Chernyayev gubem ator qilib tayinlandi. 1865-yil 6-avgustda
qabul qi-
