|
Sun’iy intellekt vа neyrontoʼrli texnologiyalаr
|
| Sana | 19.12.2023 | | Hajmi | 5,58 Mb. | | #123554 |
Bog'liq 1-ma\'ruza (2) SUN’IY INTELLEKT VА NEYRONTOʼRLI TEXNOLOGIYaLАR 5130200– Amaliy matematika Fan haqida
Fan nomi
|
Auditoriya mashg’ulotlari
|
Mustaqil ta’lim
|
Kreditlar
|
SUN’IY INTELLEKT VА NEYRONTOʼRLI TEXNOLOGIYaLАR
|
4-semester: 60 s.
5-semester: 90 s.
Ma’ruza: 24 s.
Amaliy: 36 s.
|
4-semester: 84 s.
5-semester: 216 s.
|
4-semester: 6
5-semester: 6
| | |
150 s.
|
360 s.
|
12
| ADABIYOTLAR: - Потапов А.С. Технологии искусственного интеллекта - СПб: СПбГУ ИТМО, 2010.-218 с.
- Интеллектуальные информационные системы и технологии: учебное пособие / Ю.Ю. Громов, О.Г. Иванова, В.В. Алексеев и др. – Тамбов: Изд-во ФГБОУ ВПО «ТГТУ», 2013. – 244 с.
- Игнатьев Н.А., Усманов Р.Н., Мадрахимов Ш.Ф. Берилганларнинг интеллектуал таҳлили // Ўқув қўлланма. Тошкент – 2018, 144 б.
- Асадуллаев Р.Г. Нечеткая логика и нейронные сети: учебное пособие /– Белгород, 2017. – 309 с.
- Анатолий Постолит, ОСНОВЫ ИСКУССТВЕННОГО ИНТЕЛЛЕКТА В ПРИМЕРАХ НА PYTHON. Санкт-Петербург «БХВ-Петербург» 2021
- artificial intelligence
- искусственный интеллект
1-ma’ruza Reja: - Sunʼiy intellekt va uning rivojlanish tarixi.
- Fikrlash jarayoni.
- Bilimlarni tasvirlash modellari.
- Insonning intellektual faoliyati va sunʼiy intellekt.
Sunʼiy intellekt nima? Sunʼiy intellekt nima? - • "Sun'iy intellekt" atamasi 1956 yilda Dartmut universitetida o'tkazilgan konferentsiyada kompyuter olimi Jon Makkarti tomonidan kiritilgan.
- • Sun'iy intellekt - bu aqlli mashinalar, ayniqsa, aqlli kompyuter dasturlarini yaratish fan va texnologiyasi.
- • Sunʼiy intellekt – bu dasturiy muhitning shunday tizimiki, unda inson tafakkuri kompyuter jarayoniga imitatsiyalangan.
- • Sunʼiy intellekt – bu vazifalarni bajarish va to'plangan ma'lumotlardan asta-sekin o'rganish uchun inson xatti-harakatlariga taqlid qila oladigan tizim yoki mashina.
- • Ingliz tilida intelligence tushunchasi “oqilona/oqilona harakat qilish qobiliyati” ma’nosiga yaqinroqdir.
- • Sun'iy intellekt fan sifatida kompyuter ilmlari (computer science) majmuasiga kiritilgan.
Sunʼiy intellekt nima? - Sun'iy intellekt - bu insonning kognitiv funktsiyalarini taqlid qilish (shu jumladan o'z-o'zini o'rganish va oldindan belgilangan algoritmsiz echimlarni izlash) va hech bo'lmaganda insonning intellektual faoliyati natijalari bilan taqqoslanadigan aniq vazifalarni bajarishda natijalarga erishish imkonini beradigan texnologik echimlar to'plami.
- Sun'iy intellektning asosiy xususiyatlari:
- ￮ tilni tushunish;
- ￮ o’qitish;
- ￮ fikrlash qobiliyati;
- ￮ harakat qilish qobiliyati.
EKSPERT TIZIMLAR
Ekspert tizimi - axborot tizimi bo‘lib, uning maqsadi ma’lum bir fan sohasidagi mutaxassisni qisman yoki to‘liq almashtirishdan iborat.
Bilim - bu fan sohasi doirasidagi kasbiy faoliyat natijasida olingan qoidalar, qonunliyatlar to’plami.
Bilimlar bazasi - ma'lum bir mavzu bo'yicha inson tajribasi va bilimlari to'g'risidagi xulosalar qoidalari va ma'lumotlarini o'z ichiga olgan ma'lumotlar bazasi.
Ma'lumotlar - bu rasmiylashtirilgan shaklda taqdim etilgan faktlar va g'oyalar to'plami.
Bilimlarni taqdim etish modeli - aqlli tizim vazifasi uchun mos bo'lgan bilimlarni saqlash, ularga oson kirish va o'zaro ta'sir qilish usulidir.
TYURING TESTI
Mashinalar o’ylay oladimi?
Alan Tyuring, 1950
INSON va su’niy intellekt
SUN'IY INTELLEKT
|
INSON INTELLEKTI
|
Sun'iy intellekt mashinasi ularga berilgan ma'lumotlarga bog'liq.
|
Inson miya kuchidan foydalanadi.
|
Sun'iy intellekt foydalanilmagan o'zgarishlarga moslashish uchun ko'proq vaqt talab etadi.
|
nson o'zgarishlarni osongina qabul qilishi mumkin.
|
Zamonaviy kompyuter odatda 2 vatt quvvat sarflaydi.
|
Insoniyat taxminan 25 vatt quvvat sarflaydi.
|
Mashinalar ko'proq ma'lumotlarni tezroq ishlashga qodir.
|
Insonlar kompyuterlar tezligidan o'ta olmaydi.
|
Sun'iy intellekt inson xatti-harakatlariga taqlid qila oladigan va odamga o'xshash harakatlarni amalga oshiradigan mashinalarni yaratishga qaratilgan.
|
Inson aql-zakovati turli kognitiv jarayonlarning kombinatsiyasidan foydalangan holda yangi muhitlarga moslashishni maqsad qilgan.
| Sun’iy intellekt rivojlanishi Machine learning Zamonaviy sun'iy intellekt texnologiyalarining asosiy elementlari
Sun'iy neyron tarmoqlarni o'rgatish algoritmlari (Neural Network)
Hisoblash quvvati (Nvidia, CUDA)
Belgilangan strukturalangan ma'lumotlar (Dataset)
Qo’llanilishi Qo’llanilishi - Siri, Alexa, Alisa aqilli yordamchilar
- O’zini boshqaruvchi avtomobillar
- E-mail spam filtrlari
- Bashoratlovchilar
- Qidiruv tizimlari
- Tovarlar tavsiyasi
…
Sun’iy intellekt bugun Savollar
|
| |
