ОБРАЗОВАНИЕ НАУКА И ИННОВАЦИОННЫЕ ИДЕИ В МИРЕ
http://www.newjournal.org/
Выпуск журнала № – 13
Часть–1_ Январь–2023
169
2181-3187
SUYUQLIKLARDA ELEKTR TOKI. ELEKTROLIZ
Samandarova Sabina
Vobkent tuman 2-son kasb-hunar maktabi
Fizika fani o’qituvchisi
Annotatsiya: Ushbu maqolada elektr toki, suyuqliklarda elektr toki o’tish
hodisasi va Maykl Faradeyning ushbu hodisa yuzasidan kasf etgan qonunlari haqidagi
ko’plab mulohaza va fikrlar keltirilgan bo’lib, mazkur mavzuga doir ma’lumotlar
batafsil yoritilgan.
Kalit so’zlar: Elektr toki, elektrolit,
elektroliz, elektrokimyoviy ekvivalent,
Faradey qonunlari, proporsionallik koeffitsienti, Faradey soni.
Hozirgi ilg’or texnologiyalar zamonida hayotimizni elektr tokisiz tasavvur qilish
qiyin. Kundalik hayotimizda moddiy va ma’naviy resurslar qatorida elektr toki ham
muhim ahamiyatga ega. Uni turli xil energiyalarga –
issiqlik, mexanik, yorug’lik
energiyalariga aylantirish mumkin. Elektr toki aslida nima?
Tok – zaryadlangan zarralarning tartibli harakati. Zaryadlarni tashuvchilar
metallarda elektronlar, elektrolitlarda ionlar, gazlarda elektronlar yoki ionlar bo’lishi
mumkin.
Ba’zi suyuqliklar elektr tokini o’tkazishi, boshqalari esa o’tkazmasligi mumkin.
Suyuqliklarning elektr tokini o’tkazishi yoki o’tkazmasligini 1-rasmda
tasvirlangan
oddiy asbob yordamida aniqlash mumkin.
1-rasm.
Bu asbob, asosan, shisha idish va unga tushirilgan ikkita ko’mir sterjen –
elektrodlardan iborat. Elektr manbaning musbat qutbiga ulangan elektrod
anod deb,
manfiy
qutbiga ulangan elektrod esa katod deb ataladi. Elektrodli shisha idishga
distillangan suv solamiz va kalitni ulaymiz. Bunda lampochka yonmaydi. Demak,
distillangan suv elektr tokini o’tkazmaydi.