T o sh k e n t d a V l a t iqtisodlyot universiteti sa m a r q a n d iq t iso d iy o t va servis




Download 15,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet277/418
Sana17.01.2024
Hajmi15,8 Mb.
#139284
1   ...   273   274   275   276   277   278   279   280   ...   418
Bog'liq
4-Boshqa-tarmoqlarda-buxgalteriya-hisobining-xususiyatlari.-K.B.-URAZOV-2011-DARSLIK

Birinchi holatda. 
( 1 ) tashiladigan 1 tonna yukkato‘g‘ri keladigan 
amortizatsiya (eskirish) m e’yori 180 so‘m (18000000/100000); (2) 
hisobot davrida hisoblanadigan amortizatsiya summasi 180000 so‘m 
(180*1000).
Ikkinchi holatda. 
(1) tashiladigan 1 tonna yukkato‘g‘ri keladigan 
amortizatsiya (eskirish) m e’yori 200 so‘m (20000000/100000); (2) 
hisobot davrida hisoblanadigan amortizatsiya summasi 200000 so‘m 
(200*1000).
ATVlarga amortizatsiya (eskirish)ni bajarilgan ish (ko‘rsatilgan 
xizmat)lar hajmiga mutanosib hisoblash usuli yuqorida keltirilgan tartibga 
o ‘xshash tarzda boshqa oichov birliklarida ifodalangan ish (xizmat)larga 
hamqo‘llaniladi. Chunonchi:

ish faoliyati bosib o‘tilgan masofa uzunligi bilan o‘lchanadigan ATVlar 
b o ‘yicha hisobot davrida tannarxga olib boriladigan amortizatsiya 
xarajatlari summasi yo‘l varaqalari asosida topilganjami bosib o‘tilgan


yo‘l uzunligini 1 km bosib o'tiladigan yoigato'g'ri keluvchi amortizatsiya 
me’yoriga ko‘paytirish yoii bilan topiladi;
- ishfaoliyati naryadda bo‘lgan vaqt bilan hisobga olinadigan ATVlar 
bo‘yicha hisobot davrida tannarxga olib boriladigan amortizatsiya 
xarajatlari summasi yo‘l varaqalari asosida topilganjami naryadda bo'lgan 
vaqt miqdorini 1 soatlik ishga to‘g‘ri keladigan amortizatsiya m e’yoriga 
ko‘paytirishyoii bilan topiladi;
- ish faoliyati yuk aylanmasi (t/km) hajmi bilan hisobga olinadigan 
ATVlar bo‘yicha hisobot davrida tannarxga olib boriladigan amortizatsiya 
xarajatlari summasi yo‘l varaqalari hamda TTNlar asosida topilgan jami 
yuk aylanmasi miqdorini 1 t/km yuk aylanmasiga to‘g‘ri keladigan 
amortizatsiya me’yoriga ko'paytirish yo' li bilan topiladi;
- ish faoliyati yoiovchi aylanmasi (kishi/km) bilan hisobga olinadigan 
ATVlar bo‘yicha hisobot davrida tannarxga olib boriladigan amortizatsiya 
xarajatlari summasi yo‘1 varaqalari hamda «ATV ish faoliyati hisobi 
kartochkasi» asosida topilganjami yoiovchi aylanmasi miqdorini 1 kishi/ 
km yoiovchi aylanmasiga to‘g‘ri keladigan amortizatsiya m e’yoriga 
ko‘paytirish y o ii bilan topiladi.
Yuqorida keltirilgan tartibdan ko‘rinib turibdiki, amortizatsiya 
(eskirish)ni bajarilgan ish hajmiga mutanosib hisoblash usulida amortizatsiya 
xarajatlari faqat ATVlar yordamida ma’lum ish bajarilganda vujudga keladi 
hamda ular mos ravishda bajarilgan ish (ko‘rsatilgan xizmat)lar tannarxiga 
kiritiladi. Ish bajarmagan ATVlar bo‘yicha ushbu usulga muvofiq 
amortizatsiya (eskirish) hisoblanmaydi. Bunday tartib bajarilgan ish 
(ko‘rsatilgan xizmat)lar tannarxini, shuningdek mos ravishda moliyaviy 
natijalar ko‘rsatkichlarini aniq hisob-kitob qilishga imkon beradi. Bundan 
tashqari amortizatsiya (eskirish)ni bajarilgan ish hajmiga mutanosib 
hisoblash usuli ATVlami foydali xizmat muddati mobaynida doimiy holda 
ishchi holatda ushlab turishga, ularning tex n ik -ek sp lu atasio n
imkoniyatlaridan samarali foydalanishga undaydi.
ATVlarga amortizatsiya (eskirish)ni bajarilgan ish (ko‘rsatilgan 
xizmat)lar hajmiga mutanosib hisoblash usuli hamayrim kamchiliklardan 
holi emas. Chunonchi, ushbu usul bo‘yicha amortizatsiya (eskirish) 
hisoblashda ATVlarning zarurat yuzasidan joriy va kapital ta’mirlashda 
boiishi, shuningdek ulaming vaqt o‘tishi bilan ma’naviyeskirishi e’tibordan 
chetda qoladi. Bundan tashqari, daromad (foyda) solig‘i to io v c h i


avtotransport korxonalarida amortizatsiya (eskirish)ni bajarilgan ish 
(ko‘rsatilganxizmat)lar hajmigamutanosib hisoblash tartibi respublikamizning 
Soliq kodeksida nazarda tutilgan me’yorlardan ortiq yoki kam hisoblangan 
eskirish summalarini ushbu soliq bazasigaqo‘shishyoki undan chegirishga 
doir qo‘shimchahisob-kitoblami amalgaoshirishtalabini qo‘yadi.

Download 15,8 Mb.
1   ...   273   274   275   276   277   278   279   280   ...   418




Download 15,8 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



T o sh k e n t d a V l a t iqtisodlyot universiteti sa m a r q a n d iq t iso d iy o t va servis

Download 15,8 Mb.
Pdf ko'rish