• Uchinchidan
  • T o sh k e n t d a V l a t iqtisodlyot universiteti sa m a r q a n d iq t iso d iy o t va servis




    Download 15,8 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet353/418
    Sana17.01.2024
    Hajmi15,8 Mb.
    #139284
    1   ...   349   350   351   352   353   354   355   356   ...   418
    Bog'liq
    4-Boshqa-tarmoqlarda-buxgalteriya-hisobining-xususiyatlari.-K.B.-URAZOV-2011-DARSLIK

    Birinchidan,
    ulguiji savdodan o‘laroq chakana savdo tovarlami mayda 
    turkumlarda (donalab, metrlab, kilolab) sotishni bildiradi;
    Ikkinchidan,
    chakana savdo tovarlami asosan naqd pulga sotishni 
    ifodalaydi. Bu o‘z navbatida chakana savdo korxonalari oldiga nafaqat 
    tovarlar bo‘yicha, balki pul mablag‘lari bo‘yicha ham mas’uliyat yuklaydi;
    Uchinchidan,
    chakana savdo shoxobchalari katta - kichikligiga qarab, 
    tovarlami asosan kichik partiyalarda saqlanishi, sotilishiga mos ravishda 
    moddiy javobgarlikni yakka tartibdagi shaklini tashkil etishni taqozo etadi.
    To'rtinchidan,
    chakana savdo m a’lum qonun-qoida, tartiblarga 
    asosan olib boriladigan maxsus faoliyat hisoblanadi. Ushbutartib-qoidalar 
    Vazirlar Mahkamasining 2002-yil 26-noyabrdagi 407-son qarori bilan 
    tasdiqlangan «Ulguiji va chakana savdo faoliyatini ro‘yxatdan o‘tkazish 
    va amalga oshirish tartibi to‘g‘risida Nizom»da keltirilgan. Nizomda 
    belgilangan tartibga ko‘ra chakana savdo bilan yuridik shaxs sifatida 
    ro‘yxatdan o‘tkazilgan xo‘jalik yurituvchi subyektlar, ular faqat davlat 
    ro‘yxatidan o‘tkazilgan joydagi tumanlar (shahar) hokimliklarida chakana 
    savdoni amalga oshirish huquqini beruvchi ruxsat guvohnomasini oigan 
    taqdirdashug‘ullanishlari mumkin.


    Tovarlami chakana sotish yuridik shaxslar tomonidan faqat turg‘un 
    savdo shoxobchalari orqali, nazorat-kassa mashinalari majbiiriy qoilangan 
    holda amalga oshiriladi. Chakana savdoni amalga oshiruvchi yuridik 
    shaxslar tovarlarning sotib olinganligini tasdiqlovchi hujjatlarga. qonun 
    hujjatlarida belgilangan holda sotish joylarida sotilayotgan tovarlarning 
    muvofiqlik sertifikatlariga ega bo‘lishlari shart. Sotiladigan tovarlar 
    rastalarga qo‘yilgan bo ‘lishi va kelib chiqqan mamlakati, ishlab 
    chiqaruvchisi v a narxi ko‘rsatilgan narxnomalarga ega boMishi kerak. 
    Yaroqlilik muddatigaegabo‘lgan tovarlami sotishchog‘ida narxnomalarda 
    yaroqlilik muddati ham ko‘rsatilgan boiishi kerak.
    Chakana savdo korxonalarida tovarlami sotib olish qiymati (tannarxi) 
    xuddi ulgurji savdo korxonalaridagidek ushbu boyliklami sotib olish 
    baholari, tashib keltirishga doir transport xarajatlari, bojxona to‘lovlari 
    va boshqa sotib olishga doir xarajatlar majmuasidan iborat bo‘ladi. 
    Odatda, tovarlarning sotib olish qiymati (tannarxi)ga kiritiladigan ushbu 
    elementlar turli tashkilotlardan olinadigan boshlang‘ich hujjatlarda 
    ko‘rsatiladi, masalan, transport-tashib keltirish xarajatlari transport 
    tashkiloti bergan schot-fakturada, vositachilik yoki brokerlik xarajatlari 
    ushbu xizmatlarni ko‘rsatuvchi tashkilotlarning schot-fakturalarida, 
    bojxona to‘lovlari (aksiz solig‘i, QQS, bojxona boji vayig‘imlari) bojxona 
    organi yoki «bojxona ombori», «erkin ombon> rejimlarida ishlovchi ombor 
    egalarining hisob hujjatlarida.
    Tovarlar chakana savdo korxonalari orqali asosan ikki turdagi 
    baholarda sotilishi mumkin:

    Download 15,8 Mb.
    1   ...   349   350   351   352   353   354   355   356   ...   418




    Download 15,8 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    T o sh k e n t d a V l a t iqtisodlyot universiteti sa m a r q a n d iq t iso d iy o t va servis

    Download 15,8 Mb.
    Pdf ko'rish