borilishi va tugatilishi bevosita buyurtmachilar tomonidan shartnoma
shartlarida ko‘zda tutilgan to‘lovlami o‘z vaqtida amalga oshirilishiga
bog‘liq. Shuningdek, bajarilgan ishlaruchunhisob-kitoblami o‘z vaqtida
amalga oshirilishi qurilish tashkilotlarining moliyaviy holatiga, chimonchi,
ulamingo‘zmajburiyatlaribo‘yichato‘lov qobiliyatigato‘g‘ridan-to‘g‘ri
ta‘sir ko‘rsatadi. Shu bois ham qurilish tashkilotlarida buyurtmachilar bilan
bo‘ladigan hisob-kitoblarustidandoimiy nazoratni olib borish, ulami o‘z
vaqtida amalga oshirini ta’minlashmuhim ahamiyat kasb etadi.
Qurilish tashkilotlari bajariladigan va haqiqatda bajarilgan ishlar
bo‘yicha o‘z buyurtmachilari bilan uch turdagi hisob-kitoblami olib borishlari
mumkin. Bular:
(1) bo‘nak sifatida olinganpul mablag‘lari bo'yicha hisob-kitoblar;
(2) qurilish ishlari uchun olingan materiallar bo‘yicha hisob-kitoblar;
(3) bajarilgan ishlar uchun yakuniy hisob-kitoblar.
Qurilish ishlarining boshlanishi oldidan buyurtmachilar shartnomada
belgilangan shartlargako‘raqurilish ishlari loyiha-smetaqiymatiningkamida
15 foiz miqdorini pudratchi tashkilot schotiga oldindan to‘lov, ya’ni bo‘nak
sifatida o‘tkazib berishlari lozim. Qurilish tashkilotlarida buyurtmachilar
bilan olingan bo ‘naklar bo‘yicha hisob-kitoblar 6310 «Xaridorlar va
buyurtmachilardan olingan bo‘naklar» schotida hisobga olinadi. Qurilish
tashkiloti schotiga buyurtmachilardan kelib tushgan bo‘nak summasi
buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
