TADQIQOTLAR
jahon ilmiy –metodik jurnal
www.tadqiqotlar.uz
3-son 1-to’plam, noyabr 2022
13
ESHITISHIDA NUQSONI BO‘LGAN BOLALARNI NUTQQA
O‘RGATISHDA O‘YIN TEXNOLOGIYALARIDAN FOYDALANISH
Isoqjonova Dilfuzaxon Muxtorjon qizi
Toshkent davlat pedagogika universiteti
surdopedagogika va inklyuziv ta'lim
kafedrasi o'qituvchisi
Annotatsiya. Mazkur maqolada eshitishida muammolari bo‘lgan bolalarga maxsus
ta’lim jarayonida ularni og‘zaki hamda yozma nutqqa o‘rgatishda foydalanilishi mumkin
bo‘lgan ayrim o‘yin texnologiyalari
va ularni olib borish tartibi,
shu bilan birga,
surdopedagoglar uchun amaliy tavsiyalar yoritilgan.
Аннотация. В данной статье выделены
некоторые игровые технологии,
которые можно использовать для обучения устной и
письменной речи детей с
нарушениями слуха, а также практические рекомендации для сурдопедагогов.
Annotation. This article highlights some gaming technologies that can be used to
teach oral and written speech to children with hearing impairments, as well as practical
recommendations for deaf teachers.
Kalit so‘zlar. Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bola, og‘zaki nutq,
yozma nutq,
ijtimoiylashtirish, o‘yin faoliyati, nutqni idrok etish, grammatik tushuncha.
Ключевые слова. Слабослышащий ребенок, устная речь, письменная речь,
социализация, игровая деятельность, восприятие речи, грамматическое понимание.
Keywords. Hearing impaired child, oral speech, written speech, socialization, play
activities, speech perception, grammatical understanding.
Nutq va eshitish o‘zaro bog‘liq jarayonlar bo‘lib, eshitishida nuqsoni bo‘lgan
bolalarda nutqning o‘zlashtirilishi va atrofdagilar bilan
nutqiy muloqotga kirishish
jarayoni sog‘lom bolalarga qaraganda birmuncha ortda qoladi. Eshitishida muammolari
bo‘lgan bolalar og‘zaki nutqni asosan ko‘ruv orqali idrok etadilar. F.F.Rauning fikricha,
kar bolalarda labdan o‘qish asosida og‘zaki nutqni
qabul qilish birinchi navbatda,
ularning xotirasida joylashgan nutq-harakat obrazlarining aktualligi bilan bog‘liq.