Konduktometrik titrlash. Ekvivalentlik
nuqtasini,
elektr
o’tkazuvchanlikni titrant hajmiga bog’liqligini keskin qiyshiq sinishi bo’yicha
aniqlash mumkin. Bunda, elektr o’tkazuvchanligi yetarli daraja keskin
o’zgaradigan reaksiyalarning barcha tiplari (neytrallanish, cho’kish, kompleks
shakllanishi) qo’llanishi mumkin.
Qiyshiq titrlashda keskin sinishga erishish uchun aralashtirish effektini
inobatga olish kerak. Tadqiq etilayotgan, mikrobyuretkalar (2-5 cm
3
) bilan
kontsentratsiyalangan titrant aralashmali modda, katta hajmdagi (100 cm
3
)
titrlash orqali minimumga keltiriladi. Ishonchli natijalarga erishish uchun elektr
o’tkazuvchanlikka ta’sir etuvchi turli omillarni (barqaror ajralish, ionlarning
harakatchanligi, eritmaning ionli kuchi va hokazolar) inobatga olinishi kerak.
Titrant va eritmani to’g’ri tanlanishi konduktometrik titrlashning ijobiy
omillarini yaratadi.
Afzalliklari: kislota va asosiy aralashmalarni alohida, ajratilgan holda
aniqlash imkoniyatining mavjudligi, loyqalangan va bo’yalgan aralashmalarni
2% li aniqlikgacha titrlash.
2.9 Qulonometriya Tahlilning yuqori sezuvchanligi va aniqligini bevosita qulonometriya va
qulonometrik titrlash uslublari ta’minlaydi. Uslubning asosida – tadqiq
etilayotgan moddani kontsentratsiyasini, elektrod potentsialining tadqiq
etilayotgan moddaning ajralish potentsialiga teng bo’lgan holatida moddani
elektroliz qilish uchun sarflangan elektr energiyasini registratsiya etish orqali
aniqlash yotadi.
M.Faradeyning birlashgan umumiy qonuniga asosan erigan moddaning
massasi (m, g) va elektr tokining miqdori (Q, qulon) mazkur tenglamada
ifodalanganidek, bir-biriga bog’liq bo’ladi:
M =
𝑄 ·𝑀
𝑛 ·𝐹
(2.8)
Bu yerda M – moddaning molyar og’irligi, g/mol; n- reaksiyada ishtirok
etadigan elektronlarning soni; F – 96487 Kl/mol ga teng bo’lgan Faradey soni.
Qulonometrik tahlil ishchi elektrodning nazorat qilinuvchi potentsialida
ham, elektrolit yacheykasi orqali o’tadigan nazorat qilinuvchi tokda ham
qo’llaniladi. Bunda elektr tokining barchasi asosiy elektrokimyoviy jarayonga va
elektr tokini miqdorini (Q) nisbatan ishonchliroq aniqlashda sarflanishi muhim.
