Образование и инновационные исследования (2022 год №5)
ISSN 2181-1717 (E)
219
http://interscience.uz
tarkibida talaba portfoliosi bo’lishi bugungi axborot texnologiyalari rivojlangan
davrda muhim ahamiyat kasb etadi. Talaba portfoliosini yaratish va undan unumli
foydalanish hozirgi kundagi dolzarb va muammoli masala bo’lib kelmoqda.
Adabitolar sharhi. Portfolioni ta’lim sohasida qo’llash g’oyasi, 80-yillarning
o’rtalarida AQShda paydo bo’ldi. AQSh va Kanadadan so’ng, portfolio g’oyasi
Evropa va Yaponiyada ommalashdi, XXI asrning boshlarida esa bu g’oya Rossiyada
keng tarqaldi va hozirgi kunda bu g’oya O’zbekistonda ham keng yoyilmoqda.
Portfolio (ingl. – portfel, zarur ishlar va hujjatlar uchun papka. frans. – bayon
qilmoq, ifoda etmoq, tashimoq. ital. – hujjatlar solingan papka) – bu hujjatlar, ish
namunalari,
fotosuratlar, taqdim etilayotgan imkoniyatlarni tasavvur eta olish
imkoniyatini beruvchi materiallar, mutaxassis xizmatlari to’plamidan iborat. [3]
Texnologiya so’zi (yunon. “texno” – san’at, mahorat, malaka, “logos” – fan,
ta’limot,
tushuncha, fikr, ma’no) so’zi ishlab chiqarishda yangi sifat va miqdor
o’zgarishlariga olib keluvchi samarali usullar yig’indisi, tizim ma’nosida qo’llaniladi.
[3]
Talabaning oliy o’quv yurtidagi barcha turdagi faoliyatlarini nazorat qilish va
baholashning innovatsion texnologiyalaridan biri sifatida “Talaba portfoliosi” etakchi
o’rin egallaydi. Ushbu texnologiya ayniqsa rivojlangan g’arb davlatlari oliy ta’lim
tizimida keyingi yillarda keng qo’llanilmoqda. Rossiyada esa 2003 yildan e’tiboran
ta’lim tizimining barcha bosqichlarida, jumladan boshlang’ich ta’lim, umumiy o’rta
ta’lim, kasbiy ta’lim va oliy ta’limda joriy etilgan.
Bugungi kunda xorijiy mamlakatlar tajribasida keng qo’llanilayotgan nazorat
vositasi bo’lgan o’quv portfoliosi quyidagi imkoniyatlarga egaligiga ko’ra amaliy
ahamiyat kasb etadi:
ko’p funktsiyalilik va o’zining shaxsiy muvafaqqiyatini baholash;
individual muvafaqqiyatlar
monitoringini amalga oshirish;
imtihonni tashkil etish;
ta’lim natijalarini xolis belgilash;
ta’limiy muvafaqqiyatlar hamda qo’shimcha natijalarni aniq ko’ra olish;
talabaning mavjud
imkoniyat va qobiliyatlarini, uning kuchli va kuchsiz
tomonlarini ko’ra olish, shaxsiy, kasbiy hamda ijodiy salohiyatiga etarlicha baho
berish.
Mohiyatiga ko’ra talabalarning o’quv portfoliolari bir necha turga bo’linadi. Ular
(1-rasm):
1-rasm. Talabalar o’quv portfoliolarining asosiy turlari.
