O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA`LIM VAZIRLIGI
JIZZAX POLITEXNIKA INSTITUTI
SIRTQI BO`LIM
BINO VA INSHOOTLAR QURILISHI
618-21 3-KURS
TALABASI MUKUMOV SARDORNING
QURILISH JARAYONLARI TEXNALOGIYASI. QURILISH
MASHINALARI FANIDAN
TAYYORLAGAN TAQTIMOTI
MAVZU: GRUNTGA ISHLOV BERISH TEXNOLOGIK JARAYONINING TARKIBI.
O`QITUVCHI: RAHMANOV N.E
Reja:
u
1. Gruntni qayta ishlashdagi jarayonlar, uch guruhga bo‘linishi
u
2.Yer qazuvchi –transport mashinalari bilan grunt qazish.
u
3.Gruntni zichlash va trambovka qilish. Gruntni zichlash. Gruntni trambovka qilish.
u
Ob’ektda yer ishlarini bajarishda gruntto‘liq yoki qisman qaziladi, suriladi,
joylashtiriladi, tekislanadi, zichlanadi ayrim hollarda portlatiladi, suv bilan yuviladi,
ustidan o‘rib zichlanadi, burg‘ilanadi, termoishlov beriladi va hokazo.
u
Gruntni qayta ishlashdagi jarayonlar, uch guruhga bo‘linishi mumkin:
asosiy
tayyorgarlik
yordamchi
u
Gruntni qayta ishlashda berilgan parametrlardagi yer inshootini barpo qilishdagi
asosiy jarayonlarga quyidagilar kiradi: qazilmalarda gruntni qazish, gruntni ko‘tarmaga
joylashtirish, qurilish maydoni chegarasiga ortish va surish, qurilish maydoni tashqarisiga
tashish, qatlamlab tekislash va gruntni zichlash, muzlagan va qiyin qaziladigan gruntlarni
yumshatish, yer inshooti bushliqlarini qayta to‘ldirish.
u
Bu asosiy jarayonlarga tayyorgarlik va yordamchi jarayonlar hamroh bo‘ladi, bunda
tayyorgarlik jarayonlari gruntni qazish ishlari boshlangunga qadar amalga oshiriladi,
yordamchi jarayonlar esa yer inshootlarini barpo etish jarayoniga qadar bajarilishi mumkin
yoki bu jarayon davomida amalga oshiriladi. Ularga quyidagilar kiradi: yer osti suvi sathini
pasaytirish, suvning sizilib o‘tishiga qarshi ekran va parda barpo etish, gruntni
mahkamlash, mahalliy joyda yer inshootini rejalash, kotlovan va transheya devorlarini
vaqtincha mustahkamlash, oxirigacha qazilmagan gruntni qirqish, kirish yo‘lini qurish va
asrash, geotekstil materiallarni yotqizish, ish sifatini nazorat qilish va boshqalar.
u
Katta hajmdagi yer ishlarini bajarish uchun, turli qurilish texnikalari
ekskavatorlar, buldozerlar, skreperlar, gidromexanizatsiya vositalari,
portlatuvchi texnikalar qo‘llaniladi. Yer ishlarining
mexanizatsiyalashganligi 98% ga yetgan, alohida holatlarda kotlovan
tubini, qiyaliklarni, ba’zi chuqurlarni, transheyalarni mexanizmlardan
foydalanmasdan tozalashga to‘g‘ri keladi. Hattoki, maxsus asbob-
uskunalar va kichik mexanizm vositalari jalb etilganda qo‘l mehnatining
ish unumdorligi mexanizatsiyalashgan jaryonlarga nisbatan 20...30
marta kam bo‘ladi.
Yer qazuvchi –transport mashinalari bilan grunt qazish.
Bajarilayotgan texnologik jarayonlarga qarab yer
ishlari uchun, mashinalarni quyidagi guruhlarga
bo’lish mumkin:
•
Ekskovatorlar;
•
Yer qazib tashiydigan mashinalar;
•
Ortuvchilar;
•
Gruntni zichlovchi mashinalar;
•
Muzlagan gruntlarni yumshatish va ishlash uchun mashina va jihozlar;
•
Tayyorgarlik ishlari uchun mashina va jihozlar;
•
Quduq burg’ulash uchun mashina va jihozlar;
•
Grunt gidro mexanik ishlash uchun mashinalar;
•
Gruntni tashish uchun mashinalar;
|