223
reglament stildagi muloqot mos. Shunday videokonferensiyalarning
misoli teleko‘priklar hisoblanadi.
Topologiya bo‘yicha videokonferensiyalarning
ikkita asosiy turlari
mavjud: nuqta nuqta va ko‘pnuqtali. Nuqta nuqta konferensiyalari zng
oddiy hisoblanadi. Ular faqat ikkita ishchi stansiyalarning to‘g‘ridan
to‘g‘ri ulanishni ko‘rsatadi, ko‘pnuqtali videokonferensiyalari esa bir
nechta foydalanuvchi yoki gurux foydalanuvchilar o‘rtasida
muloqotni
taqdim etishni imkoniyat beradi, lekin ko‘pnuqtali seanslarni boshqarish
server mahsus qurilmani o‘rnatish va quvvatlashga qushimcha
harajatlarni talab qiladi.
5.1.5- rasm. Studiyali videokonferensiyalarining qurilmalari.
Konferensiyada
qatnashadigan
xamma
terminallar
videokonferensiya resurslarni boshqaradigan,
ovoz va video qayta
ishlash bo‘yicha terminallar imkoniyatlarni moslashadigan, ko‘p
adreslar bo‘yicha yo‘naltirish kerak bo‘lgan audio va videooqimlarni
aniqlaydigan server bilan ulanishni o‘rnatadi.
Agar bir nechta filiallar bilan real vaqt
rejimida faqat buyruqlarni
uzatish va hisobotlarni qabul qilish uchun videokonferensaloqani
ishlatish kerak bo‘lsa, bu maqsad uchun «nuqta nuqta» turdagi
konferensiya
mos keladi, demak xar bitta filial va bosh ofisni mahsus
terminal bilan ta’minlab berish yetadi. Xamma filiallarning
qatnashuvchilari bilan majlisni tashkil qilish uchun ko‘pnuqtali
videokonferensiya talab qilinadi.
Ko‘pnuqtali aloqa seanslari ikkita asosiy rejimlarda o‘tkazilishi
mumkin: ovoz bo‘yicha aktivatsiyasi –
bu rejimda seansning xamma
224
qatnashuvchilari gapiradigan odamni ko‘radi, gapiradigan odam esa
oldingi odamni xam ko‘radi (kamerani o‘tkazishi vaqtning real rejimida
gapiradigan odamga amalga oshiriladi); doimiy borligi – xar bitta
qatnashuvchiga ekranga bir nechta qatnashuvchilardan
rasm qabul
qilinadi. Bunda ekran bir nechta qismlarga bo‘linadi 2 dan 16 gacha.
Agar qatnashuvchilarga nisbatan qismlar kam bo‘lsa, bulardan bittasi
«ovoz bo‘yicha» rejimida ishlashi mumkin.
Ikkalasi rejimlarda videokonferensiya administratori tomonidan
terminallarni
ulash va uzish, aktiv terminalni tanlash «asosiy nazorati»
amalga oshirilishi mumkin. Zaruriyat paytida shu jarayonga istalgan
paytida kirish imkoniyati bilan administratsiya avtomatik rejimini ulash
mumkin.