Tarmoq texnologiyalari

184 
HTTP ilovalar osqichida ishlaydi. Bu shuni bildiradiki, 
koʻrilayotgan protokol transport protokolining xizmatidan foydalanishi 
darkor, yaʻni TCP protokolidan. 
Oʻz ishida protokol URI (Uniform Resource Identifier) resursni 
noyob identifikatori tushunchasi ishlatiladi. URI parametrlar bilan 
ishlashni quvvatlaydi, bu hol esa protokolning vazifasini kengaytiradi. 
Parametrlardan foydalanib serverdan javobni qanday formatda va 
kodirovkada olishni taʻkidlash mumkin. Bu esa oʻz navbatida HTTP 
yordamida nafaqat matnli hujjatlarni, har qanday ikkilik tizimidagi 
maʻlumotlarni ham uzatish imkonini beradi. 
HTTP protokolining asosiy kamchiligi matnli axborotni ortiqcha 
hajmdaligi boʻlib, mijoz serverdan olingan javoblarni toʻgʻri ifodalay 
olishi uchun zarurdir. Veb – sahifalarning hajmi katta boʻlganda, 
ortiqcha katta trafik hosil qilishi mumkin. Undan tashqari protokol 
holatini saqlashning mexanizmidan toʻliq mahrum, bu esa Veb – 
sahifalar boʻyicha bitta HTTP yordamida harakat qilishga imkon 
bermaydi. Shu sababli HTTP protokol bilan birgalikda foydalanuvchi 
brauzerlar bilan ishlash zarur. 
SNMP protokoli 
SNMP konsepsiyasining asosiy maqsadini quyidagilar tashkil etadi:
- uncha qimmat boʻlmagan agent boshqarish dasturiy taʻminotini 
saqlash
- internet resurslaridan foydalanishda toʻla darajada masofadan 
boshqarishning funksiyalarini qoʻllab-quvvatlash.
- SNMP arxitekturalari xususiyatlarini kengaytirish.
- SNMP arxitekturalarini oʻziga xos host-mashina va shlyuz turiga 
bogʻliq boʻlmagan holda saqlash.
SNMP 
protokolini 
loyihalashtirish 
AQShning 
bir 
nechta 
universitetlari va laboratoriyalarida ilmiy tadqiqot ishlaridan boshlandi. 
SNMP protokolining birtnchi dasturiy maxsuloti 1988 yilning oxirida bir 
nechta internetni (Cisco, Advanced Computer Corporation i Proteon) 
takomillashtiruvchi firmalarda tayorlandi. Shundan buyon deyarli 
hamma internet mahsulini yetgazib beruvchilar takomillashdi va SNMP 
mahsulotlarini sota boshladi. 
Protokol arxitekturasi oldin qoʻllanilgan, 1987 yilda yaratilgan 
shlyuzlarni boshqarishning sodda protokoli (SGMP) bilan bogʻlangan. 
SGMP SNMP uchun asos boʻlib xizmat qilsada, u faqat shlyuzlarni 
nazorat qilish uchun moʻljallangan.

185 
SNMP 
protokolining 
administrativ 
aloqasi 
4.3.1-rasmda 
tasvirlangan. SNMP arxitekturasida bir qator atamalardan foydalaniladi. 
Tarmoqni boshqarish markazida joylashgan obyektlar va tarmoq 
elementlari SNMP protokolidan foydalanib bir biri bilan aloqa qiladi. Bu 
obyektlar SNMP ilovalari obyektlari deyiladi (SNMP application 
entities).

Download 7,35 Mb.