|
-ma’ruza.
Fizik sathda kompyuter tarmog‘ini himoyalash
|
| bet | 45/144 | | Sana | 20.05.2024 | | Hajmi | 10,58 Mb. | | #245858 |
Bog'liq “tarmoq xavfsizligi”10-ma’ruza.
Fizik sathda kompyuter tarmog‘ini himoyalash
Reja:
Axborotni himoyalashning tashkiliy-texnik usullari..
Fizik sath xavfsizligi
Mamlakatimiz siyosatining ustuvor yo‘nalishlariga kiritilgan kompyuter va axborot texnologiyalari, telekomunikatsiya, ma’lumotlarni uzatish tarmoqlari, Internet xizmatlaridan foydalanish rivojlanmoqda va modernizatsiyalashmoqda. Jamiyatimizning barcha sohalariga kundalik hayotimizga zamonaviy axborot texnologiyalarini keng joriy etish istiqboldagi maqsadlarimizga erishishni ta’minlaydi. Har bir soha faoliyatida Internet tarmog‘idan foydalanish ish unumdorligini oshirmoqda.
Aynan tarmoqdan foydalangan holda tezkor ma’lumot almashish vaqtdan yutish imkonini beradi. Xususan, yurtimizda Elektron hukumat tizimi shakllantirilishi va uning zamirida davlat boshqaruv organlari hamda aholi o‘rtasidagi o‘zaro aloqaning mustahkamlanishini tashkil etish tarmoqdan foydalangan holda amalga oshadi. Tarmoqdan samarali foydalanish demokratik axborotlashgan jamiyatni shakllantirishni ta’minlaydi. Bunday jamiyatda, axborot almashinuv tezligi yuksaladi, axborotlarni yig‘ish, saqlash, qayta ishlash va ulardan foydalanish bo‘yicha tezkor natijaga ega bo‘linadi.
Tarmoqda xavfsizlik muammolari.
Tarmoqqa noqonuniy kirish, axborotlardan foydalanish va o‘zgartirish, yo‘qotish kabi muammolardan himoya qilish dolzarb masala bo‘lib qoldi. Ish faoliyatini tarmoq bilan bog‘lagan korxona, tashkilotlar hamda davlat idoralari ma’lumot almashish uchun tarmoqqa bog‘lanishidan oldin tarmoq xavfsizligiga jiddiy e’tibor qara-tishi kerak. Tarmoq xavfsizligi uzatilayotgan, saqlanayotgan va qayta ishlanayotgan axborotni ishonchli tizimli tarzda ta’minlash maqsadida turli vositalar va usullarni qo‘llash, choralarni ko‘rish va tadbirlarni amalga oshirish orqali amalga oshiriladi. Tarmoq xavsizligini ta’minlash maqsadida qo‘llanilgan vosita xavf-xatarni tezda aniqlashi va unga nisbatan qarshi chora ko‘rishi kerak. Tarmoq xavfsizligiga tahdidlarning ko‘p turlari bor, biroq ular bir necha toifalarga bo‘linadi:
axborotni uzatish jarayonida hujum qilish orqali, eshitish va o‘zgartirish (Eavesdropping);
xizmat ko‘rsatishdan voz kechish; (Denial-of-service)
portlarni tekshirish (Port scanning).
Har qanday tashkilot Internetga ulanganidan so‘ng, hosil bo‘ladigan quyidagi muammolarni hal etishlari shart:
tashkilotning kompyuter tizimini xakerlar tomonidan buzilishi;
Internet orqali jo‘natilgan ma’lumotlarning yovuz niyatli shaxslar tomonidan o‘qib olinishi;
tashkilot faoliyatiga zarar yetkazilishi.
Internet loyihalash davrida bevosita himoyalangan tarmoq sifatida ishlab chiqilmagan. Bu sohada hozirgi kunda mavjud bo‘lgan quyidagi muammolarni keltirish mumkin:
ma’lumotlarni yengillik bilan qo‘lga kiritish;
tarmoqdagi kompyuterlar manzilini soxtalashtirish;
ТCP/IP vositalarining zaifligi;
ko‘pchilik saytlarning noto‘g‘ri konfiguratsiyalanishi;
|
| |
